Hoeveel vliegen we straks nog?

We hebben er tijdens de corona crisis heel even van kunnen proeven: een helderblauwe lucht zonder de geluidsoverlast van overtrekkende vliegtuigen. Een verademing was het, letterlijk. Toch wil het kabinet zo snel mogelijk terug naar het ‘oude normaal’, als het om vliegen gaat tenminste. Sterker nog: met de Ontwerp Luchtvaartnota 2020 – 2050 streeft de regering naar uitbreiding, zonder oog voor geluidsoverlast of klimaatimpact. Onacceptabel vinden Natuur & Milieu, Greenpeace, Natuur en Milieufederatie Noord-Holland en Milieudefensie. Hun visie terug naar de tekentafel is inmiddels door meer dan 15.000 mensen ondertekend.

Twee keer zoveel uitstoot

“We hadden graag klimaatdoelen willen zien in deze nota, die in lijn liggen met het Parijs akkoord,” licht Dieuwertje Penders van Natuur & Milieu toe. “Terwijl alle andere sectoren hun uitstoot in 2030 moeten halveren, stelt deze nota dat de luchtvaart twee keer zoveel mag uitstoten in vergelijking met 1990. De redenering is, dat je economisch moet blijven groeien om te kunnen verduurzamen. Qua verduurzaming vertrouwen ze volledig op de ontwikkeling van nieuwe technieken, maar dat is niet realistisch, want die ontwikkeling gaat heel traag. Natuurlijk moet je investeren in technologie, maar het aantal vluchten moet ook gewoon naar beneden. Groei kan echt niet. Dat staat bovendien haaks op het beleid, dat voor de rest van Nederland geldt.”

Nederland loopt achter

Natuurlijk worstelen andere Europese landen ook met dit probleem, maar daar worden strengere maatregelen genomen. Zo is de vliegtaks in Duitsland vele malen hoger dan de zeven euro per ticket, die Nederland in 2021 invoert.  En Oostenrijk verbindt duidelijke klimaateisen aan de staatssteun voor Austrian Airlines. “De Raad van State heeft Nederland al op de vingers getikt in verband met het jarenlang overtreden van de Europese natuurwetgeving als het gaat om stikstof. De vrees is, dat we nu met de luchtvaart dezelfde kant opgaan. Hoe lang wil het kabinet effectief klimaatbeleid nog uitstellen? We hebben een enorm vliegveld voor zo’n klein land. De meeste reizigers komen uit het buitenland en gebruiken Schiphol om over te stappen. Ondertussen is de geluidsoverlast en de uitstoot voor ons.”

We gaan minder vliegen

Uit onderzoek van Natuur & Milieu onder internationale organisaties bleek vorige week, dat twee derde van de werknemers aangaf veel minder te gaan vliegen. Door het corona virus zijn we massaal thuis gaan werken. Honderden congressen werden noodgedwongen online georganiseerd. Dat scheelt niet alleen tijd, maar ook kosten en het heeft natuurlijk enorm veel milieuvoordelen. Zo stond gisteren in de Volkskrant, dat een vierdaags congres met 4.832 deelnemers samen 44 miljoen vliegkilometers kostte. Dat zijn ongeveer 58 retourvluchten naar de maan. Die ecologische voetafdruk is dan ook groter dan 296 Nederlandse huishoudens in een heel jaar.

Terug naar de tekentafel

Er is een nieuwe realiteit ontstaan en het is zonde, dat het kabinet daar met deze nota niet op inspeelt. Daarom heeft Natuur & Milieu, samen met andere organisaties, een alternatief voorstel opgesteld met de volgende punten:

• De vliegnota moet in lijn liggen met het Klimaatakkoord van Parijs: ieder jaar moeten we de totale CO2-uitstoot afbouwen. In 2030 moet dat 65% minder zijn dan in 1990, in 2050 moet dat 100% minder zijn.
• Korte afstandsvluchten van minder dan 1.000 kilometer moeten zo snel mogelijk worden afgebouwd. Geen vluchten meer naar Parijs, Berlijn, Londen of Kopenhagen dus. Maar hier is de trein dan ook een prima alternatief.
• De geluidshinder moet daadwerkelijk beperkt worden.
• We moeten stoppen met nachtvluchten: afbouwen is niet genoeg. Bovendien is die belofte nu gekoppeld aan de komst van Lelystad Airport en dat moet ook van de baan.
• Er moet realistische belasting komen op de luchtvaart: BTW op het ticket (voor een treinkaartje betaal je ook 9% BTW) en belasting op de kerosine, want dat is de enige fossiele brandstof die nog belastingvrij is. En dat maakt vliegen zo goedkoop.

Je kan terug naar de tekentafel nog tot 7 juli ondertekenen (vergeet je stem niet via de mail te bevestigen). Ook organisaties als Natuurmonumenten, de Waddenvereniging en de Vogelbescherming hebben zich inmiddels aangesloten bij deze oproep.

Ben jij van plan om minder te vliegen en bijvoorbeeld meer op vakantie te gaan in eigen land of binnen Europa te reizen? We zijn benieuwd, dus laat het ons weten door hieronder een reactie achter te laten.