Dit is waarom je altijd je kledinglabel moet checken om te zien waar je kledingstuk van gemaakt is…

Het is het eerste wat ik doe: als ik een kledingstuk in het rek zie hangen (nieuw of tweedehands) kijk ik als eerste naar het kledinglabel. Waar is het van gemaakt? Als er synthetische materialen in zitten, zoals polyester of acryl, laat ik het meestal hangen. Ook als er heel veel verschillende materialen in verwerkt zitten, laat ik het hangen. Waarom?

Dat heeft alles te maken met microplastics (in het geval van synthetische materialen), de kwaliteit van de kleding (polyester is goedkoop en zit vaak verwerkt in fast fashion items) en of het te recyclen is. Want hoe meer verschillende materialen in een stof verwerkt zitten, hoe lastiger het recyclen wordt en hoe groter de kans dat het kledingstuk uiteindelijk in de verbrandingsoven eindigt.

En dan heb ik het nog niet over al die andere ingrediënten, die niet op het kledinglabel hoeven te staan, maar wel een negatief effect kunnen hebben op het milieu én op je gezondheid. Denk aan chemische verf, maar ook aan stoffen die gebruikt worden om je kleding kreukvrij, waterafstotend en kleurvast te maken. Maar laten we beginnen bij het begin, want wat móet er volgens de wet op een kledinglabel staan?  

Wat moet er op een kledinglabel staan?

Modemerken die hun kleding binnen de EU verkopen zijn verplicht om de gebruikte textiel op een label aan te geven en daarbij ook het percentage te vermelden. Dus: 30% katoen, 20% linnen, 50% wol etc.

Dit label moet goed leesbaar zijn én moet bij kleding die in Nederland verkocht wordt zelfs in het Nederlands vermeld worden. Als er niet textiele delen van dierlijke oorsprong in het kledingstuk zijn verwerkt, moet dit ook vermeld worden.

Goed, so far so good. Je kán dus gewoon zien uit welk materiaal je kledingstuk bestaat. Maar checken mensen dat label ook? Daar bestaan geen cijfers over, maar ik vermoed het niet, puur op basis van mijn eigen ervaringen. Zo weet ik dat veel mensen uit mijn omgeving er niet altijd naar kijken. Ze kijken gewoon of iets leuk is en zijn verbaasd als ik een kledingstuk wat ik prachtig vind niet koop omdat er bijvoorbeeld acryl in zit.

Ook op Vinted zie ik regelmatig dat mensen het label niet laten zien bij de foto’s van de kledingstukken. Misschien omdat ze er niet aan denken (en het niet belangrijk vinden), misschien om te verhullen dat de ‘wollen trui’ in realiteit uit 70% acryl bestaat en slechts 12% wol bevat. Wie zal het zeggen? Maar ik vraag altijd of ze het label alsnog kunnen laten zien.

Waarom is het belangrijk wat er op het kledinglabel staat?

Ten eerste: microplastics.

Alles wat synthetisch is, zoals polyester, acryl en nylon, is gemaakt van fossiele grondstoffen en is feitelijk gewoon plastic. Bij elke wasbeurt laat het microplastics los die niet uit het drinkwater gefilterd kunnen worden en die je later dus weer binnenkrijgt. Maar ook elke keer als je het kledingstuk draagt laat het microplastics los die je niet met het blote oog kan zien, maar je trekt als het ware een spoor van plastic achter je aan die je ook weer inademt. En dat inademen van microplastics kan voor gezondheidsklachten zorgen.

Redenen genoeg dus om te kiezen voor kleding die uit natuurlijke materialen bestaat, zoals katoen, linnen, hennep, bamboe, wol of zijde (die laatste twee zijn niet vegan). Deze materialen ‘ademen’ bovendien beter en zijn niet alleen beter voor het milieu, maar ook voor je huid.

Lees hier waarom gerecycled polyester niet altijd de meest duurzame oplossing is.

Het zegt iets over de kwaliteit van je kleding

Toegegeven 100% katoen is niet per definitie een garantie voor een hoge kwaliteit. Kwaliteit heeft ook te maken met hoe dicht de stof geweven, hoe dik het materiaal is en hoe goed het kledingstuk genaaid is. Losse draadjes en slordige naden zijn meestal een teken dat het onder hoge druk in elkaar gezet is, bijvoorbeeld omdat de naaister er 500 stuks in een uur doorheen moest jagen. Lees hier onze tips om kwaliteit te herkennen in de winkel

Is polyester dan per definitie een teken dat het geen kwaliteit is? Nee, ook niet. Polyester kan heel slijtvast zijn bijvoorbeeld. Maar, en nu komt ie: polyester is goedkoop en wordt dus veel gebruikt in (ultra) fast fashion items. En die kwaliteit is helaas bijna 100% slecht (je kan een keer een gelukje hebben). Er is nog een reden waarom je liever geen polyester wil dragen. Dat lees je hier.

Het bepaalt of een kledingstuk te recyclen is

Hoe meer verschillende materialen er in een kledingstuk zitten, hoe lastiger het is om dit kledingstuk te recyclen. Bestaat iets uit 100% katoen, dan is het geen probleem. Bestaat een kledingstuk uit katoen, polyester en elastan (bijvoorbeeld) dan wordt het al moeilijker (of eigenlijk: niet te doen). En dat betekent dat dit kledingstuk aan het einde van z’n levensduur gewoon de verbrandingsoven in gaat. Hoe liefdeloos wil je het hebben?

Schadelijke stoffen die níet op het kledinglabel staan

Het is natuurlijk fantastisch dat we kunnen zien van welk materiaal een kledingstuk gemaakt is. Op basis daarvan kunnen we een keuze maken om bepaalde kledingstukken niet te kopen (om bovengenoemde redenen). Maar niet álles staat op die kledinglabels…

Zo kan je er niet vinden welke andere stoffen in of op de textiel verwerkt zijn. Wat zorgt er bijvoorbeeld voor dat je regenjas waterafstotend is, je jeans een waxy look heeft, je blouse kreukvrij blijft en je top in-en-in zwart oogt?

Nou zie ik je denken: dit gaat wel heel ver, maar deze middelen kunnen -net als wasmiddelen bijvoorbeeld – voor allergieën en huidirritatie zorgen. Zo was er de zaak van Delta Airlines, waarbij de stewardessen nieuwe kostuums uniformen kregen waarvan ze een voor een klachten ontwikkelden als hoofdpijn, duizeligheid, opgezwollen ogen, haaruitval en ademhalingsproblemen.

Uit onderzoek bleek dat er PFAS, formaldehyde, teflon, TBP en disperse kleurstoffen waren gebruikt on de uniformen te kleuren en ze waterafstotend en slijtvast te maken.  Mooie eigenschappen voor een kledingstuk natuurlijk, maar niet zo gezond voor je lijf.  

Gek genoeg is er nog niet heel veel onderzoek gedaan naar de effecten van chemicaliën in je kleding, omdat je het niet inneemt (zoals bij eten) en je het niet op je huid smeert (zoals cosmetica). Maar je dráágt het wel op je huid en je ademt de losse vezels ook regelmatig in (dat geldt niet alleen voor de microvezels).

Conclusie: lees je kledinglabel

Hopelijk komen de stoffen die gebruikt zijn om je kleding te kleuren, kreukvrij en waterafstotend te maken ook ooit op onze kledinglabels te staan. Maar tot die tijd: train jezelf vast om die labels te lezen en te kiezen voor natuurlijke materialen (en niet voor plastic) en voor kledingstukken die bij voorkeur maar uit 1 materiaal bestaan. Dat laatste is wel lastig, want de meeste kledingstukken hebben wel iets van elastan erin verwerkt bijvoorbeeld. Blijft dit op maximaal 5% dan is het in principe nog wel te recyclen.