Tobias brengt met zijn wormenhotels leven terug in de aarde

Met zijn bedrijf eWoodz verkoopt Tobias van Deursen wormenhotels. Hij spreekt ook wel van wormenbakken, maar wormenhotels klinkt natuurlijk veel beter. Dankzij de wormen is het mogelijk om keukenafval zelf om te zetten in vitale aarde voor je eigen moestuin, je appelboom of kamerplant. Tobias vertelt er meer over. 

Zo werkt een wormenhotel

Een wormenhotel bestaat uit een stapel bakken, waarin groenafval met behulp van wormen in hoog tempo gecomposteerd wordt. De bakken hebben een bodem vol gaatjes en als de wormen geen voedsel meer vinden kruipen ze vanzelf omhoog naar de volgende verdieping met achterlating van een hoeveelheid vruchtbare compost. De onderste bak kan geleegd worden en met vers afval bovenop klaargezet worden. Helemaal onderaan zit een bak voor de opvang van vocht, dat met een kraantje kan worden afgetapt. Die ‘wormenthee’ is al dan niet verdund met (regen)water ook geschikt om planten mee te bemesten. Er zijn vierkante en ronde wormenhotels te koop en daarnaast biedt Tobias ook een groter hotel aan, dat een beetje lijkt op een van onderen opengezaagde groenbak, de ‘Hungry Bin’. Die werkt volgens hetzelfde principe, maar kan dagelijks wel 2 kg groenafval verwerken. Sinds kort is er ook een wormenhotel dat gewoon binnen in de keuken kan staan.

Hoe kom je erop?

“Het is eerlijk gezegd niet mijn idee en het is ook helemaal niet nieuw. Ik houd erg van tuinieren. We wonen in de stad, maar hebben toch een flinke tuin met een paar kippen. Ik had al een bak om afval te composteren. Toen ik wat afval van de kippen weggooide, zag ik toevallig dat er ook wat wormen bij zaten. Twee weken later zag ik dat het groenafval door de aanwezigheid van die wormen veel sneller gecomposteerd was dan ik gewend was. Toen ben ik gaan kijken of daar meer mee gedaan kon worden.”

En toen heb je eWoodz opgericht?

“Nee, ik had eWoodz al aangemeld bij de Kamer van Koophandel, omdat ik van plan was om iets te doen met een platform voor voedselbossen en kleine boeren. Vandaar ook die naam. In mijn eigen tuin verbouw ik ook fruit en groenten. Uiteindelijk is het dus iets heel anders geworden, omdat er natuurlijk ook geld verdiend moest worden. Na mijn studie bedrijfskunde heb ik drie jaar bij Google in Ierland gewerkt en daarna bij Recharge.com. Dat is een app waarmee je wereldwijd beltegoeden kunt opwaarderen. Toen ik erbij kwam, was dat een startup en ik deed de online marketing. Acht jaar later was ik lid van de directie en aandeelhouder van een hard groeiend bedrijf. Ik ben langer gebleven dan ik had gedacht en het was allemaal heel leerzaam, maar zelf ondernemen met een product waar ik passie voor heb stond steeds hoger op mijn verlanglijst en in 2018 sprong ik in het diepe.”

Waar komen die wormenhotels vandaan?

“Het hotel met de vierkante bakken komt uit Engeland, dat met de ronde bakken uit Frankrijk en het grote hotel dat een beetje lijkt op een groenbak komt uit Nieuw-Zeeland.”

Uit Nieuw-Zeeland! En die worden dan hiernaartoe verstuurd?

“Ik koop ze per container. Dat zijn er natuurlijk heel veel, als je nog niet weet hoeveel je er gaat verkopen. Maar ik heb geluk gehad. Ik had contact met een wormenkweker en die maakte mij attent op een bedrijfje in België, dat die dingen verkocht, maar ermee op wilde houden. Het ging niet slecht, maar de eigenaar had nog een ander bedrijf dat ook goed ging. Ik kon op die manier voor een redelijke prijs het bedrijf Billiebin.com en een kleinere voorraad van die producten uit Nieuw-Zeeland overnemen. Die Belgische ondernemer had het product een eigen naam gegeven, ‘Billie Bin’. Behalve in België, waar de Billie Bin al een zekere bekendheid heeft, gebruiken wij in de rest van Europa weer de oorspronkelijke naam.”

Waar zet je die voorraden allemaal neer?

“Ik werk vanuit het gebouw van Startup Nijmegen, maar de voorraden staan bij de wormenkweker. Die verkocht zelf ook al aan particulieren. Zijn inpakafdeling zorgt voor de verzending. Hij levert natuurlijk ook de wormen, die erbij geleverd worden. Die worden geleverd in een zakje met voedsel, waardoor ze twee weken kunnen overleven.”

Denk je erover om de hotels zelf te laten maken?

“Daar heb ik over nagedacht. Ik heb twee producenten laten doorrekenen wat het zou kosten om de torens met stapelbakken te produceren. Dan moet je nog kiezen tussen spuitgieten of dieptrekken. Spuitgieten lijkt op dit moment het beste. Maar ik wil eigenlijk alleen maar zelf produceren, als ik ook duidelijke verbeteringen kan aanbrengen in het product. Ik denk dat o.a. de beluchting nog verbeterd kan worden. De Hungy Bin wordt momenteel nog beschermd door een patent. Dat heeft vooral te maken met de hellingshoek van de trechter die erin zit. De hotels kunnen ook van bio-plastic gemaakt worden, maar natuurlijk niet van biologisch afbreekbaar materiaal. Het is niet de bedoeling dat het hotel zelf verteerd wordt.”

Ben je niet bang voor concurrentie, bijvoorbeeld vanuit tuincentra?

“Nou, misschien als we heel veel succes hebben. Maar dit is natuurlijk wel een product met een verhaal. Wij leveren het hotel met uitgebreide instructies en een starterkit, bestaande uit wormen en andere materialen, waarmee het kan worden opgestart. Op de website van eWoodz kun je ook nog instructies en tips vinden. Sommige dingen moet je gewoon weten. Dat je er geen dikke takken in moet leggen, snapt vrijwel iedereen, maar dat een bos uitgebloeide rozen alles kapot kan maken, is minder vanzelfsprekend. Die rozen uit Afrika zijn vaak zo sterk bespoten dat ze alles vergiftigen. En je moet ook terughoudend zijn met sinaasappelschillen. Dan wordt het klimaat in de bakken gauw te zuur.”

Dat klinkt allemaal ingewikkeld. Zijn er veel mensen die zo’n ding kopen en het nooit aan de gang krijgen?

“Zo moeilijk is het nu ook weer niet. We houden het wel in de gaten. Tot nu toe worden ze niet of nauwelijks op Marktplaats aangeboden. Dat is wel een goede indicatie. Toch overweeg ik om ze helemaal opgestart en wel te gaan leveren. Ik onderzoek ook de mogelijkheid van het toevoegen van houtskool (biochar), waardoor het materiaal ongevoeliger wordt voor verstoringen. Houtskool is heel poreus. De microben kruipen in de poriën van de houtskool en kunnen daar verstoringen van het klimaat in het hotel overleven. De microben zijn natuurlijk uiteindelijk verantwoordelijk voor de vertering; de wormen zorgen ervoor dat de microben overal terecht komen.”

Waarom is dit nu beter dan mijn GFT-afval te scheiden en te laten afhalen?

“Het huishoudelijk GFT-afval wordt ook gecomposteerd, maar niet met wormen. Daar wordt gebruik gemaakt van bacteriën en schimmels, die anders dan de wormen en microben geen zuurstof nodig hebben. Er komt bij de fermentatie methaan vrij, wat als biogas wordt opgevangen. Het eindproduct stinkt en er zit veel minder leven in. Je kunt deze compost het beste vermengen met de compost uit het wormenhotel. In twee handjes aarde die onderuit het hotel komen, zitten wel 8 miljard levensvormen. Daar weten we eigenlijk nog maar weinig van. We weten meer van het heelal dan van de bodem waarop en waarvan we leven. Die onwetendheid heeft mensen ertoe gebracht om de bodem, het bovenste laagje van de aarde, steeds verder uit te putten. Overal in de wereld is op grote schaal leven uit de bodem verdwenen. Mijn boodschap gaat vooral over het belang van goede grond en de mogelijkheid om daar met een individueel huishouden iets aan te doen.”

Heb jij ervaring met een wormenhotel? Laat het ons weten.

Foto’s: Anna Perger

Dit artikel is geschreven voor POP’HUB Nijmegen