Tot een jaar geleden ontwierp en produceerde de Oekraïense Maria Masliy vrouwelijke schoenen met hoge hakken. Deze week lanceerde ze een crowdfundingscampagne voor warme, waterdichte en lichte wandelschoenen. Vanwaar die omslag? Maria vertelt haar verhaal.
Maria Masliy groeide op in Kyiv. Ze werkte als fotograaf en produceerde videoclips, tot 8 jaar geleden in de Oost-Oekraïense provincie Donbas de strijd begon tussen de pro-Russische milities en het Oekraïense leger. “Door deze oorlog en revolutie ‘van waardigheid’ voelden mensen in Kyiv hoe belangrijk het was om in vrijheid te leven en ze voelden zich gesterkt om andere keuzes te maken. Veel mensen van mijn leeftijd begonnen een eigen bedrijf. Ineens waren ze er dapper genoeg voor.”
Een kleine collectie
“Ik had al lang een droom om schoenen te maken. Ook al had ik geen achtergrond in de mode, ik wist dat ik het moest gaan doen. Al mijn spaargeld investeerde ik in een kleine collectie. Ik dacht bij mezelf: als de schoenen niet verkopen, dan is de ervaring toch veel waard en kan ik mijn vriendinnen allemaal een paar mooie schoenen cadeau geven.”
Het is al 8 jaar oorlog in Oekraïne Sinds 2014 zijn Oekraïne en Rusland in conflict. Rusland annexeerde het Oekraïense schiereiland de Krim. Pro-Russische rebellen in het oosten van Oekraïne kwamen in opstand en riepen de onafhankelijk Republieken Donetsk en Loehansk uit.
Veel steun voor lokale ondernemers
“Door de situatie in ons land was er vanuit de bevolking, de media en gemeenschappen veel steun voor startende, lokale ondernemers. Daardoor verkochten de schoenen vrij snel heel goed. Ze waren ook heel mooi, met hoge hakken, maar helaas zaten ze niet zo comfortabel. Daar ging ik mee aan de slag en zo ontwierp ik steeds meer verschillende soorten schoenen, die mooi waren én lekker zaten.”
Haar ogen geopend
Het ging goed met Maria’s bedrijf en ze wilde zich als ontwerper ook verder ontwikkelen. Daarom besloot ze om in 2016 een Master in Fashion Design te doen aan Kingston University in Londen. Daar leerde ze veel over duurzaamheid. “Het opende mijn ogen hoe belangrijk duurzaamheid is in het ontwerpproces.” Terug in Oekraïne opende ze een Business-to-Business showroom voor duurzame schoenen- en kledingmerken, maar verduurzaamde ze ook haar eigen ontwerpproces. “Ik kwam erachter dat het maken van duurzame sneakers een stuk gemakkelijker was dan leren schoenen. Toch was ik vastbesloten om ook mijn eigen schoenen en laarzen van duurzame materialen te maken. En dat lukte! Ik maakte schoenen van cactusleer, die niet van echt leer te onderscheiden waren.”
Oorlog in heel Oekraïne
En toen viel op 24 februari 2022 Rusland op 22 plekken Oekraïne binnen. “Onze fabriek stond in de stad Charkiv, die constant gebombardeerd werd en daarom sloot. Ik moest vluchten en kwam naar Amsterdam. Op een dag werd ik benaderd door een Oekraïense vrouw, die me en nodigde voor een kop koffie. Ze vertelde hoe ze aan het begin van de oorlog, vlakbij Kyiv, een maand lang in een schuilkelder had gezeten. Het was heel zwaar en op een dag kreeg ze een paar schoenen en een warme sweater, die ze de hele maand had gedragen. Het was het enige dat haar een beetje comfort gaf en daar was ze heel dankbaar voor. “Die schoenen en warme kleding hadden wij gedoneerd. Dit gesprek was voor mij een heel emotioneel moment; dat mijn schoenen een lichtpuntje konden vormen in het leven van deze vrouw. Ik realiseerde me dat ik door moest gaan.”
Schoenen voor het leger
Maria besloot, dat ze schoenen wilde maken voor het leger. Ze had gehoord dat daar veel behoefte aan was. Vanuit Amsterdam nam ze contact op met de eigenaar van de fabriek, die haar schoenen produceerde, om met hem te overleggen of dat mogelijk was. Samen besloten ze ervoor te gaan, als ze de fabriek naar de grens met Polen konden verhuizen, want dan was het veiliger voor de 50 werknemers om weer aan het werk te gaan. Het lukte. “Ik maakte een design, dat in de fabriek gemaakt werd en we produceerden sinds juli ‘22 duizenden paar schoenen, die we naar de frontlinie stuurden.”
Een nieuw model wandelschoenen
De schoenen werden goed ontvangen door het leger, maar ze had ook een inkomen nodig om ze te kunnen maken. Daarom gebruikte ze het ontwerp voor de legerschoenen om wandelschoenen te maken voor de gewone consument. Net zo warm, comfortabel en licht, maar in andere kleuren. “Zo slaan we twee vliegen in een klap. We kunnen het leger steunen en de mensen in de fabriek een inkomen bieden in deze moeilijke tijd.”
Steun Maria
Om de wandelschoenen te kunnen voorfinancieren, begon Maria een Kickstarter campagne. Via deze campagne kun je Maria en haar missie steunen en zelf een paar heerlijke nieuwe wandelschoenen aanschaffen.