In veel culturen in de oudheid speelde de koud douchen een belangrijke rol. De Spartanen, oude Grieken, en de Romeinen deden het al, maar ook in Japan, Scandinavië en bij indianenstammen in Noord-Amerika was het een gewoonte om jezelf onder te dompelen in ijskoud water. Deze rituelen werden gedaan om psychologische kracht te bouwen, gezondheid te verbeteren en om een fantastisch gevoel te creëren.
In onze moderne tijd die vooral gericht is op het creëren van zoveel mogelijk comfort, is deze gewoonte bijna volledig verdwenen. Al zien we de laatste jaren echt een toename van koud douchen. Dat heeft een aantal oorzaken:
Koud water versnelt de bloedstroom en zorgt ervoor dat je hart meer bloed naar je organen pompt. Dit is goed voor het cardiovasculaire systeem en helpt tegen hoge of lage bloeddruk, aderverkalking en spataderen. Daarnaast zorgt de extra bloedtoevoer naar de hersenen ervoor dat deze beter functioneren en dat je je alerter voelt
Een ijskoude douche zorgt voor een enorme kick. In eerste instantie komt dit door de adrenaline stoot die je krijgt, maar daarnaast ook door de grote hoeveelheid signalen die je perifere zenuwuiteinden naar je hersenen sturen. Deze signalen hebben een opwekkend effect.
In een onderzoek uit 2008 werd de interessante hypothese getest of depressie mogelijk het gevolg is van een levensstijl waarbij psychologische stressfactoren die veel primaten ondergaan afwezig zijn. Evolutionair gezien is ons lichaam erop gebouwd deze stressfactoren, zoals korte schommelingen in lichaamstemperatuur (door bijvoorbeeld zwemmen in koud water), te ondergaan. De afwezigheid van ’thermische lichaamsbeweging’ kan er voor zorgen dat onze hersenen minder goed werken.
De uitkomsten van het onderzoek ondersteunen deze hypothese. Het blootstellen van het lichaam aan kou zorgde voor het vrijkomen van noradrenaline een hormoon dat depressie verzacht.
Warm water heeft de vervelende gewoonte om je huid en je haar uit te drogen. Koud water zorgt ervoor dat je huid en haar veel strakker steviger en minder rimpelig aanvoelen.
Een onderzoek wees uit dat atleten die na hun training een koude douche namen de volgende training in staat waren meer te doen dan atleten die een warme douche namen. Een ander onderzoek wees uit dat een plens koud water zorgt voor sneller herstel van de spieren. Dit onderzoek raadde atleten aan zo snel mogelijk na hun training een koude douche te nemen.
Onder een ijskoude douche stappen is niet iets wat je in de koude kleren gaat zitten (of eigenlijk juist wel). Hoe meer jij jouw lichaam blootstelt aan stressfactoren, hoe beter het bewapend is voor toekomstige stress. Je verhardt jezelf dus door gewend te raken aan het dagelijkse ongemak van een koude douche. Hierdoor ben je bewapend tegen de ongemakken die de rest van de dag je kunnen brengen.
Dit is allemaal leuk en aardig, maar koud douchen is nog een hele opgave. Begin dus langzaam, draai de warme kraan langzaam terug, of draai na warm gedoucht te hebben de kraan op koud (zonder te aarzelen of twijfelen), en probeer er elke keer iets langer onder te blijven staan. Bewegen onder de douche kan helpen (niet uitglijden natuurlijk) en let op je ademhaling (niet alleen maar heel hard inademen). Je merkt vanzelf dat je lijf eraan went het het rustiger wordt.
De zomer is een prima tijd om ermee te beginnen en als het op een gegeven moment weer herfst wordt en daarna winter kan je altijd volstaan met ‘alleen’ koud af douchen. Je krijgt er een enorme energiekick van én je bent meteen wakker. En juist in de winter kunnen we dat beetje meer energie wel gebruiken.
Wat zijn jouw ervaringen met koud douchen?