Zelfvoorzienend leven van het Franse land: deze 3 vrienden maken hun droom waar in Normandië

Drie jaar geleden maakten vier vrienden hun droom waar. Ze kochten samen een lap grond met een huis in Frankrijk, om daar een nieuw, rustiger leven op te bouwen. Het plan? Wonen in harmonie met de natuur, een grote permacultuurtuin aanleggen en stap voor stap toewerken naar een meer zelfvoorzienend leven (lees het artikel hier). Inmiddels is één van de vier terug naar Nederland gegaan, maar werken de anderen gestaag verder aan hun droom. Hoe gaat het? HetKanWEL sprak met Sander Fremeijer (28): “Het was een flinke uitdaging. Er was geen stroom, geen warm water. Alles moest worden opgeknapt.”

“We wisten dat we flink moesten renoveren. We zijn in de winter verhuisd, op 3 januari,” lacht Sander. “De eerste maanden sliepen we allemaal in de woonkamer, omdat we daar een houtkachel hadden geplaatst. Dat was de enige plek waar het een beetje warm werd.”

In 2022 vertrok het viertal vol enthousiasme naar Normandië, met hun droom van een zelfvoorzienende leven naar een lap grond van 2,5 hectare. De Garden of Freedom (Gof) bestaat nu nog uit drie. “Ik woon hier nog met Khymo en Tijn. Amber besloot na een tijdje dat ze toe was aan iets nieuws,” vertelt Sander. “Ze is terugverhuisd naar Nederland. Ze is nog wel betrokken bij het project en komt af en toe langs.”

Het eerste jaar

Sander vertelt dat ze al snel hadden besloten dat de prioriteit bij de tuin lag. “We waren oké met alleen stromend water en een gaspitje. Dat simpele leven was soms een uitdaging, maar eigenlijk vonden we het ook heel fijn. Terug naar de basis, naar wat je echt nodig hebt.”

De focus lag op het aanleggen van een grote permacultuurtuin met zoveel mogelijk eetbare planten, bomen en kruiden. “We wisten dat het jaren duurt voordat het echt gaat groeien. Dus hoe eerder we zouden beginnen, hoe beter.”

Ze hebben eerst een indeling gemaakt. “De moestuin wilden we niet te ver van het huis, kijken hoe de zon draait, waar de bomen staan. Wat is de juiste plek voor een voedselbos, waar slaan we water op? Waar komt de kas van 300m2?” somt hij op. “Het was een hele puzzel. Dat duurde een aantal maanden maar daar hebben we nu erg veel profijt van.”

Grote tuin met permacultuur en voedselbos

Inmiddels is de tuin al drie keer zo groot geworden. “Het eerste jaar moet je nog zoveel ontdekken, gaat er veel fout en dan merk je dat het zelfvoorzienend leven in het begin heel langzaam gaat.” Ze moesten veel uitproberen en hadden weinig ervaring. “Je zit hier met andere grond. We moesten alles opzoeken op YouTube en lezen in boeken. En we hebben veel met mensen gepraat die ervaring hebben met tuinieren. Die kennis is goud waard. We leren nog steeds zoveel.”

Het gaat dan ook steeds beter in de tuin. “Dit jaar was heel erg productief en hebben we een hele goeie oogst gehad. Het voedselbos groeit goed, de bessenstruiken ontploffen en de appelboomgaard – die stond er al – kunnen we niet eens bijhouden.” De oogst maken ze in en bewaren ze voor de winter. “Dit jaar zitten onze vriezers vol. Aardappels, uien, bonen. We hebben nu al zoveel meer dan andere jaren.”

Qua zelfvoorzienend leven zijn ze er nog niet helemaal. “Olie is lastig, net als suiker, pasta, linzen, rijst. Dat soort producten. Maar we proberen zo veel mogelijk zelf te produceren en maken. We eten bijna geen vlees en vis. En wat we moeten kopen, proberen we lokaal te kopen van de boeren.”

Een eigen boerderij is hard werken

Ook zijn er dieren toegevoegd aan de boerderij. “We hebben twaalf kippen en één haan voor de eieren en compost. We hebben zestien geiten voor begrazing en melk, yoghurt, kaas en zeep. En een stuk of twaalf eenden die de slakken opeten.”

Die dieren en de tuin geven veel verantwoordelijkheid, geeft Sander aan. “Het is hard werken, zeven dagen in de week. Maar ze maken je ook zo gelukkig, als je elke ochtend langs die dieren loopt. Heel waardevol.” En hard werken is niet erg voor de drie vrienden. “Het voelt niet als werken, als ik er nu op terug kijk. We zijn bezig met ons eigen ding en werken toe naar zelfvoorzienend leven. Dan voelt de werkdruk een stuk lager. Het zijn leuke projecten. Het is meer een ontdekkingstocht.” Ze krijgen veel hulp van buren, vrienden en familie. Ook zijn ze begonnen met het samenwerken met vrijwilligers. “Dat ging organisch via instagram. Heel veel mensen vinden het leuk om te helpen.”

De verbouwing van het huis

En het huis? “We zijn eigenlijk pas vorig jaar echt goed gaan verbouwen. De woonkamer en keuken zitten er nu in. We hebben een hele fijne huiselijke woonkamer, die is af. De keuken is half af. De muren moeten nog gestuukt worden en zo zijn er nog wat klussen.”

Om een inkomen te genereren werken de jongens soms nog voor zichzelf. “Ik werk als online grafisch vormgever, Tijn werkt soms nog in Nederland in de tuinbouwkassen en Khymo als goudsmid. We zijn alle drie bijna fulltime in Frankrijk.” De boerderij levert ook iets op. “We verkopen aan kennissen uit Nederland boxen met wat spullen. Zeepjes, kruiden, zalfjes, zaden. Dat sturen we op naar de abonnees. Maar dat willen we niet te groot maken, anders ben je vooral daarmee bezig.”

Nederland mist Sander niet echt. “Soms gaan we terug en zien we vrienden en familie. Maar ik ben ook altijd weer blij om na twee weken weer terug te gaan. Dit voelt wel echt als thuis.” Ze zijn gelukkig, concludeert hij.

“Elke dag beseffen we weer hoe goed dit voelt. Rust, dicht bij de natuur. Het harde werken, de kleine tegenslagen, alle leermomenten. Het is het allemaal honderd procent waard. Zoveel mensen wachten tot hun pensioen om zoiets te gaan doen. Ze zeggen allemaal tegen ons: Had ik dit maar gedaan toen ik zo jong was als jullie.”

Zou dit iets voor jou zijn? Een zelfvoorzienend leven op een boerderij in Frankrijk of een ander land? We horen graag wat jouw dromen zijn. Laat hieronder een reactie achter.

In oktober organiseren we voor de 5e keer de Anders Wonen maand in samenwerking met Triodos Bank. Dit betekent dat we tijdens deze maand extra veel woonverhalen delen van pioniers die het anders aanpakken. Wil je niks missen? 
> Schrijf je dan hier in voor de maand en ontvang een maand lang onze gratis Anders Wonen Nieuwsbrief die ook weer automatisch stopt. Hier vind je meer informatie over de Anders Wonen Maand. 
> Wil je je nu alvast laten inspireren door verhalen van woonpioniers en praktische tips over wonen? Bestel dan ons boek Anders Wonen via onze shop :-)
> En droom je ervan om zelf in een wooncommunity, eco-dorp of wooncoöperatie te wonen, of wil je zelf gaan bouwen? Volg dan een van onze online Masterclasses: 
21 oktober om 20.00 uur: Voor altijd betaalbare huur met je eigen wooncooperatie 
28 oktober om 20.00 uur: Je eigen huis bouwen? Woonpioniers helpt je op weg.