Ik ben 20 jaar, studeer in Amsterdam en woon nog bij mijn ouders. Amsterdam voelt als mijn tweede thuis. Maar wonen kan ik er niet. Een torenhoge huurprijs voor een paar vierkante meter zou resulteren in een enorme studieschuld. Wil ik daarmee na mijn studie de ‘wijde wereld’ ingaan? Ik ben dankbaar dat ik een fijn thuis heb, maar dat is voor veel mensen in Nederland een ander verhaal. Niet alleen voor studenten, maar denk ook aan de 36.000 daklozen in Nederland. Daar moet verandering in komen. Om de kolossale wooncrisis te stoppen organiseert een onafhankelijke actiegroep op 12 september Het Woonprotest in het Westerpark, gesteund door meer dan 130 verschillende (studenten)organisaties en belangenverenigingen. Ik voelde me aangesproken door het initiatief en sprak met Sander van der Kraan, één van de initiatiefnemers.
“De afgelopen jaren zijn er tienduizenden mensen dakloos geworden. Dat is nu zo’n groot probleem en loopt steeds uit de hand. Het groeit en groeit. Mijn grootste drijfveer is om het sentiment, het gevoel en het menselijk leed aan het licht te brengen. Dat moet onze vuist worden waarmee we in solidariteit zeggen: dit moet stoppen.”
Sander is 21, werkt full-time, maar woont nog wel thuis. Als freelancer is het bijna onmogelijk wat te vinden in Rotterdam. Samen met Mieke Megawati en vier anderen ontstond het idee voor Het Woonprotest op een terrasje in Rotterdam. “Think big or go home toch? We wilden een statement maken, namelijk om het Westerpark vol te zetten met mensen. Shooting for the moon misschien, maar we keken elkaar lachend aan en zeiden: waarom niet?” Vervolgens formuleerden ze 4 eisen voor hun protest op 12 september in het Westerpark om de wooncrisis te stoppen.
“Er is niemand die verantwoordelijk gehouden kan worden voor de wooncrisis, omdat het ministerie van Volkshuisvesting opgeheven is. Een overheid moet garant staan voor het woonrecht, nu is het volledig overgegeven aan de chaos van de markt. Daar gaat het niet om de mensen, maar om de portemonnee. Een belangrijk punt is dan ook het oplossen van de dakloosheidscrisis, aangezien daar misschien wel het meeste leed is nu. Dat is dus onze eerste eis, om de garantie terug te brengen.”
“De controle is losgelaten en we zitten in een bizarre rollercoaster die alleen maar omhooggaat. Oxford Economics zegt bijvoorbeeld ook dat de Nederlandse huizenmarkt het meest gevaarlijk en roekeloos is van de westerse wereld op dit moment.” Ik was natuurlijk benieuwd naar de cijfers en inderdaad, de prijzen zijn het afgelopen jaar wel met wel 15% gestegen. Bovendien komen we zo’n 330.000 woningen tekort. “De overheid moet daar weer aan het stuur staan en de grip herpakken. Een van de belangrijkste dingen is dat de sociale huur weer een van de belangrijkste pijlers wordt van wonen in Nederland. Dat je voor een betaalbare prijs in een goed huis zit met een goede verhuurder.”
In de grote steden zie je veel gentrificatie, wat betekent dat oude huizen worden gesloopt en er nieuwe huizen worden geplaatst. “Er zijn wijken waar veel armoede en criminaliteit heerst en waar het afval op straat ligt. Nieuwe huizen worden gebouwd voor een ander publiek. De bewoners van die wijk zijn dan weggecijferd. Dat is een onmenselijk, racistisch en klassistisch beleid. Een lokale overheid moet beseffen dat je je werk doet voor de mensen die daar wonen. Deze eis wordt in het gesprek over de wooncrisis vaak ondergeschoven omdat hij te polariserend zou zijn. Wij vinden het juist zo belangrijk dat hier erkenning en solidariteit voor komt.”
“Je hebt geen vergunning nodig om verhuurder te zijn, ook al heb je een hele belangrijke maatschappelijke plicht om ervoor te zorgen dat je jouw huurder normaal behandelt. Dat is in veel gevallen niet zo. Er moet een verhuurdersvergunning komen voor goed verhuurderschap en er moeten boetes uitgeschreven worden voor slecht verhuurderschap. Tegelijkertijd moet huizenschap op massale schaal minder rendabel gemaakt worden.”
Op dit moment zien we het woningsysteem in Nederland als een markt, voor mensen die het kunnen betalen. Volgend Het Woonprotest is het perspectief op wonen belangrijk: benaderen we wonen als een markt of als een recht? Als we het als recht bekijken is het voor een overheid heel logisch om radicale verandering door te voeren.
“Ik denk dat het mogelijk is om de wooncrisis te redden, maar dan moet er een enorm, breed gedragen deltaplan komen en een verandering in de manier waarop we naar wonen als markt of recht kijken. Als we door middel van een eisenpakket druk uitvoeren vanuit de maatschappij, dan kunnen we met z’n allen verandering teweegbrengen. En dat kan ook, ik geloof er echt in!”
Als jij je herkent in bovenstaand verhaal, kan je wellicht bijdragen aan Het Woonprotest in het Westerpark of ze ondersteunen door een donatie te maken. “Of deel je verhaal, praat openlijk over jouw situatie en wat je om je heen ziet. Dat is het begin van de erkenning van het probleem en de oorzaken. Bedenk op wie je stemt en laat ook weten aan je vertegenwoordigers wat voor jou belangrijk is. En wees erbij op 12 september in het Westerpark. Naast dat het een heel mooi moment is om elkaar te ontmoeten, hebben we ook een heel sterk programma. We herinneren iedereen om welke redenen we daar zijn, onder andere met slachtofferverhalen, maar ook met krachtige muziekoptredens.”
Ervaar jij of iemand in je omgeving ook de gevolgen van de kolossale wooncrisis? Deel je verhaal door hieronder een reactie achter te laten.
Charlot Oudbier organiseert met veel enthousiasme het testpanel, de social media en de nieuwsbrief van hetkanWEL. Ze heeft aan de Universiteit van Amsterdam haar master Business Administration gehaald met een specialisatie in Entrepreneurship and Innovation.