Een vakantie of een weekendje weg is een tijd om te ontspannen en plezier te maken met vrienden en familie. Maar hoe laat je je werk – en sociale leven – thuis als je altijd bereikbaar bent? Ik besloot om een keer offline met vakantie te gaan en ik kan je nu al verklappen, die digitale detox was een groot succes.
Gemiddelde schermtijd
De gemiddelde Nederlander zit dagelijks 5,5 uur achter een scherm (let op dagelijks, dus dat is inclusief het weekend). Drie uur daarvan spenderen we achter een computer of tablet, twee en een half uur zitten we op onze telefoon. Met die gemiddelden lopen we achter op het wereldwijde schermgebruik. Dat is namelijk 7 uur per dag. Er is veel bekend over de negatieve effecten van te veel schermtijd voor jongeren, maar onderzoek naar de effecten op 25 plussers waren nauwelijks te vinden (heb je tips, mail ze me alsjeblieft).
Als zelfstandig ondernemer maak ik best lange dagen. Niet alleen overdag ben ik aan het werk, maar ook vaak ’s avonds. Soms is er iets urgents, dat niet tot de volgende dag kan wachten, maar meestal gebruik ik de avonduren om rustig mijn mail te beantwoorden, wat interessante nieuwsberichten op te zoeken en reacties op social media posts te lezen. Het lukt me overdag niet om daar tijd voor vrij te maken en zit ik rustig tot half 11 op een scherm. En eerlijk gezegd ben ik daar af en toe wel een beetje klaar mee, want ik weet dat ik ook moet zorgen voor genoeg rust en ontspanning.
Een korte aandachtspanne
Vlak voor de meivakantie merkte ik, dat ik tijdens gesprekken op mijn werk, met mijn familie en vrienden vaak bewust en onbewust op mijn telefoon keek. Mijn kinderen vonden daar wat van. En terecht. Mijn aandachtspanne was blijkbaar tot een minimum gedaald en ik wist, dat ik alleen door echt afstand te nemen, ik dit patroon zou kunnen doorbeken. Ik besloot: ik ga offline met vakantie.
De Franse Ardennen: ideaal om offline te gaan
In de meivakantie gingen we naar de Franse Ardennen om een aantal dagen te kamperen, wandelen, fietsen en kanoën in de ongerepte natuur en dat vond ik de plek bij uitstek om mijn telefoon eens gewoon links te laten liggen en te kijken wat er zou gebeuren.
Tip 1. Offline met vakantie: bereid het goed voor
In de twee weken voor de meivakantie vertelde ik aan vrienden, collega’s, opdrachtgevers en eigenlijk iedereen die het wilde horen, dat ik in de meivakantie niet bereikbaar zou zijn. Ik deed dat eigenlijk meer uit enthousiasme, dan dat ik het nodig vond om hen voor te bereiden, maar dit bleek achteraf goed uit te pakken. Iedereen was op de hoogte van mijn digitale detox en dat hielp bij het proces. Als je altijd bereikbaar bent, kun je niet ineens zonder aankondiging verdwijnen. Dan blijven mensen je bellen of mailen. Als ze weten dat je niet bereikbaar bent – en je daar heel erg op verheugt – laat iedereen je lekker met rust.
Tip 2. Zet je telefoon op stil of uit
In de laatste uren voor vertrek, kreeg ik ineens de zenuwen. Ik had net een klus afgerond, maar wat als er toch nog wat vragen kwamen? En ik had nog een lijstje liggen van mensen die ik moest terugbellen, zou dat nog lukken? Ik gaf mezelf tot de Belgische grens voor de laatste losse eindjes, zette toen mijn telefoon op stil en legde hem weg. De vakantie kon in elk geval beginnen.
Om mezelf een beetje te helpen niet in de verleiding te komen om toch te kijken, had ik alle apps (WhatsApp, LinkedIn, email, Instagram, Facebook) die ik eigenlijk constant gebruik van mijn eerste scherm afgehaald. Notificaties had ik al eerder uitgezet. Zo kon ik zonder moeite negeren wat er binnenkwam.
Tip 3. Negeer wat er binnenkomt
De eerste twee dagen van de vakantie was ik zo druk met wandelen, kamperen, kanoën en genieten, dat ik mijn telefoon helemaal niet miste. Het feit dat ik ook nog eens heel slecht bereik had, maakt het ook wel makkelijk, maar na een dag was de ‘urge‘ om bij elk rustig moment mijn telefoon te pakken al behoorlijk afgezwakt.
En het beviel goed. Ik lag rustig in het gras om naar de wolken te kijken, kletste zonder afleiding met mijn kinderen, man en de mensen om me heen. Ik had ineens ontzettend veel zin om spelletjes te spelen (er was toch geen andere afleiding), deed een urenlange pingpong competitie en sliep heerlijk.
5 voordelen van offline zijn
De eerste twee afkickdagen waren denk ik essentieel voor het succes van de rest van de vakantie en dit is wat ik merkte.
- Mijn hartslag ging omlaag. Ik ademde dieper en voelde me minder opgejaagd om constant alle inkomende berichten te beantwoorden. Ook uit onderzoek blijkt dat het ervaren van stilte en rust goed is voor je gezondheid en overall welzijn.
- Ik had tijd over. Ik weet niet hoe het met jou zit, maar als ik ‘even iets wil checken’ op social media, is het zonder dat ik het door heb zo een half uur later als ik weer van mijn telefoon opkijk. Die tijd houd je over.
- Na een dag of drie had ik veel minder de ‘urge’ om constant op mijn telefoon te kijken. Dat dit gevoel zo snel weg zou trekken, had ik niet verwacht.
- Ik voerde leukere gesprekken en kon beter luisteren, want ik werd niet afgeleid. Dat maakte me – denk ik – ook een leukere reisgenoot.
- Ik had meer oog voor alles om me heen. De mooie natuur, de bijzondere vogels en andere mensen.
En bij thuiskomst
Bij thuiskomst uit de Franse Ardennen was mijn WhatsApp ontploft met vrij onbelangrijke berichten, het aantal emails in mijn inbox viel me niet tegen. Veel mensen waren ook vrij in de meivakantie, maar mijn collega’s hadden me bewust zo min mogelijk gemaild omdat ze wisten dat ik het toch niet zou lezen. Normaal zou ik direct zo veel mogelijk wegwerken, maar ik wilde het gevoel graag zo lang mogelijk vasthouden. Maandag zou ik kijken hoe ver ik zou komen.
Inmiddels ben ik ruim een week verder en mijn poging om wat minder op mijn telefoon te zitten, lijkt zijn vruchten af te werpen. Ik vind vooral de tijd die ik overhoud voor andere dingen de grootste winst. En het gevoel van rust, dat ik niet bij elke bericht meteen in de actiemodus moet springen. Ik reageer wel, maar niet meteen. Of iedereen om me heen dat accepteert weet ik nog niet, maar ik vind het zelf wel een stuk gezonder. En gezelliger.
Offline met vakantie is dus echt een aanrader, niet alleen om lekker tot rust te komen, maar vooral ook om je eigen scherm-gedrag een keer kritisch te evalueren en patronen te doorbreken.
Ook thuis een digitale detox?
- Koop een wekker en zet je telefoon ‘s nachts uit of tenminste op vliegtuigstand.
- Neem je telefoon niet mee je slaapkamer in.
- Leg je telefoon buiten bereik als je even door wilt werken.
- Zet al je notificaties uit
- Verveel je je? Ga lekker naar buiten, speel een spelletje met iemand of doe een momentje even helemaal niets
Hier lees je er nog meer over.
