Heb je wel eens stil gestaan bij de hoeveelheid geluid, die ons brein dagelijks te verstouwen krijgt? Ik liep laatst na een diepe en verstillende meditatiesessie door de stad en merkte hoe mijn oren opener leken te staan dan normaal. Er was het zuigende geluid van rubberbanden over een nat wegdek. Een vliegtuig, dat laag over de stad vloog op weg naar Schiphol. Een generator, die stond te zoemen voor een pand van waaruit het ritmische gebeuk van drilboren te horen was. Normaal ben ik prima in staat om me af te sluiten voor al dat lawaai van de stad, maar nu leek het zonder filter binnen te komen. Ik dacht dat ik gek werd.
De één is gevoeliger voor geluid en heeft meer behoefte aan stilte dan de ander. Ik herinner me dat ik jaren geleden in het Andes gebergte in Peru de Machu Picchu trail liep. Het uitzicht was adembenemend, net als de ijle lucht op die hoogte trouwens. Terwijl ik gezellig liep te keuvelen met een vriendin en we alles bespraken wat we zagen, riep mijn broer ineens gefrustreerd uit of het alsjeblieft één seconde stil kon zijn, zodat we de natuur om ons heen op ons konden laten inwerken. Hij had natuurlijk volledig gelijk.
Geluidshinder
Geluidsoverlast lijkt er door de jaren niet minder op te worden. Zo constateerde de World Health Organization, dat één op de vijf Europeanen last heeft van verkeersgeluid. Dit verkeerslawaai leidt alleen al in West-Europa tot het verlies van 1,6 miljoen gezonde levensjaren met uiteenlopende ziektes als hartinfarcten, slaapstoornissen, obesitas of depressies.
In 2015 schatte de WHO dat een miljard mensen wereldwijd risico lopen op gehoorschade en dat in 2050 één op de tien mensen significant gehoorverlies kan hebben als we ons niet wat meer verdiepen in geluid. In Nederland heeft minstens 1 miljoen mensen nu al last van tinnitus (oorsuizen of een constante hoge piep in je oor).
Maar wat is geluidsoverlast eigenlijk? Want het geluid van spelende kinderen op het schoolplein is voor de één gezellig achtergrondgeluid, terwijl het voor de ander als de hel op aarde klinkt. Een druppende kraan houdt sommigen uit hun slaap, terwijl anderen het geluid amper waarnemen. Psycholoog Fred Woudenberg van de GGD zegt dan ook in De Correspondent: “Het geluidsniveau zelf zegt niet zoveel, het gaat om de betekenis die je geeft aan het geluid.” Al zijn we het er wel over eens dat een geluidsniveau boven een bepaald DB voor niemand gezond is.
Stress door geluid
Geluid veroorzaakt stress. Dat komt omdat we vroeger, toen ons gehoor ontwikkeld is, altijd alert moesten reageren bij het minste of geringste geluid. Een sluipend roofdier bijvoorbeeld of een huilende baby. Geluid zet ons brein aan en dat betekent: prikkels en stresshormonen. Dat is heel nuttig als we inderdaad voor ons leven moeten rennen, maar dat is vandaag de dag zelden het geval. En dus blijft de stress vaak in ons lijf zitten met alle bovengenoemde ziektes tot gevolg.
Over het algemeen hebben jongeren minder last van geluid dan ouderen. In de jaren ’80 bleek uit onderzoek in New York City, dat kinderen uit een klaslokaal naast de metrobaan aanzienlijk slechter konden lezen dan kinderen uit stillere klaslokalen. Een lawaaiige omgeving is nou eenmaal niet goed voor je concentratie. Om diezelfde reden staat de kantoortuin ook steeds vaker ter discussie en lassen bedrijven stilte-uren of stilteruimtes in, zodat mensen zich beter kunnen concentreren op hun werk.
Witte ruis
Zelf ben ik al jaren verknocht aan mijn noise canceling koptelefoon. Het heeft me door menig vlucht geloodst, waardoor ik aanmerkelijk minder moe aankwam. Nou las ik laatst in The Guardian een artikel met de intrigerende titel: listening to white noise put my life back on track. Monotone geluiden van regen, golven of gewoon simpelweg ruis blijkt elk jaar tot de meest gespeelde tracks van Spotify te behoren.
Uit onderzoek van Oxford University Press blijkt, dat witte ruis kan helpen bij volwassenen die lijden aan attention deficit disorder (ADD). Uit een onderzoek in Zuid-Korea blijkt dat witte ruis kan helpen bij het verlichten van depressie, terwijl een onderzoek uit Taiwan laat zien dat mensen met dementie minder geïrriteerd zijn als ze regelmatig naar witte ruis luisteren. Verder helpt het baby’s met slapen: waarschijnlijk omdat het constante ruisen hen doet denken aan hun tijd in de baarmoeder, waardoor ze zich veilig voelen.
Terwijl ik dit stuk schrijf, luister ik op mijn noise canceling headphones naar witte ruis om het geluid van de stad buiten te sluiten en de bijbehorende afleiding. En ik moet zeggen: het werkt als een tierelier.
Heb jij last van geluid en wat doe je ertegen? Laat het ons weten door hieronder een reactie te plaatsen.
9 gedachten over “Het effect van geluid op ons brein”
Dankjewel voor dit artikel. Goed om te zien dat ik niet de enige ben die hier last van heeft.. Niet alleen last, maar het maakt me letterlijk ziek. (migraine, overgeven etc.) Daarom ben ik van de drukke stad naar het boerenbuiten verhuisd, en dat was de beste keus ooit.
De natuur doet me goed, het gefluit van de vogels stoort me namelijk niet. vooral andermans geluid en muziek in winkels en winkelcentra. Dat alles zo opgedrongen wordt. Verschrikkelijk. Gelukkig hoef ik er haast nooit te zijn. Nu nog vanuit huis werken zodat ik geen last meer heb van collega’s met geklaag en nonsens chitchat gewoon om te spuien omdat ze bang zijn voor stilte. Aaargghh. Vervuiling noem ik het. Ik moet die troep en overprikkels maar weer kwijt zien te raken. Maar daar zijn ze niet mee bezig, als zij het maar kwijt zijn…
Ik ben ook erg gevoelig voor geluid. Ik gebruik heel vaak (geluidsdempende) oordoppen om die reden, wat ook niet ideaal is want niet echt prettig voor je oren. Basgeluiden van muziek werken bij mij verschrikkelijk op de zenuwen, zo ook als in de trein iemand zit met de muziek op zijn/haar koptelefoon op zo’n volume dat het hoorbaar is. Ik zit daar dan gewoon de hele reis over in de stress. Is vaak ook niet zo duidelijk waar het dan precies vandaan komt aangezien vaak genoeg de helft van de reizigers oortjes in heeft… Ben ervan overtuigd dat de natuur in allerlei opzichten veel meer te lijden heeft onder al het lawaai dat wij mensen produceren dan waar we ons nu bewust van zijn – of de meesten van ons althans – waarschijnlijk zal de wetenschap daar vroeger of later ook nog wel achter komen…
M Janssen
Bestaat er ook zoiets andersom? Ik kan namelijk erg last hebben van stilte. Niet van de stilte op zich, maar van het feit dat tijdens een stilte het ongevraagd toch vaak niet écht stil is. Voorbeeld: zet ik mijn radio thuis uit, komt de buurman thuis en gaat lopen rommelen. Irritatiefactor gelijk aan. Daar heb ik veel minder last van dan van zelfgekozen geluid, zoals een radio.
Geluiden is bij mij vooral een ding als ik moe ben, vooral ‘s nachts moet ik het niet hebben. Daarom draag ik dan ook preventief oordopjes. Dat scheelt een hoop.
Overdag heb ik denk ik meer last van andere prikkels, zoals te fel licht (m.u.v. zonlicht), te droge warmte en vooral van te lang tussen te veel mensen zijn. In de stad wonen is dan geen optie, in een dorp op de grens. Om het nog niet te hebben over emoties/sferen bij anderen.
Maar die last van prikkels vertalen naar iemand die dit ervaart bij geluid: ik kan me goed voorstellen dat je er helemaal gek van wordt.
In begin zestiger had een vriend van me uit A’dam een lijst aangelegd van winkels die
geen muziek draaide. Ik praat ook altijd b.v. in de kringloop winkel hier in Driebergen
als ik er ben dat ik het in wezen autoritair en dictatoriaal vindt dat mechanische muziekgeluid
aan te moeten horen waarmee ik door hun overspoelt wordt terwijl ik voor de mooije
dingen kom. Soms wordt ze dan wat zachter gezet maar echt begrijpen.
Alle zintuigindrukken die bij je binnenkomen moet je verteren zoals je elke binnenkomende
waterdruppel je eigen moet maken. Dank voor je artikel Wyke.
Zoals we jaren gestreden hebben tegen de vergiftiging door cigarettenrook e.d. zo doen we dat nu
tegen onnodig geluid tot we zover zijn dat er een wetgeving op dit gebied gerealiseerd is.
Zoek de stilte achter het geluid op voor je welzijn.
Wij wonen op de boer zogezegd. Sinds er achter ons een nieuwe wijk wordt gebouwd is het afgelopen met de stilte. Iedereen verlicht zijn huis tegenwoordig ‘s avonds, dus strooilicht zien we ook overal. Daarbij brengen al die mensen bergen afval mee wat ze gewoon langs de kant van de weg gooien.
Doodmoe worden van alle geluid, zeker na een herseninfarct, het is niet uit te leggen.
In en rond woonwijken: continue verkeer, toertochten met oude brommers, motoren of oldtimers over de wegen of smalle dijken en nooit bekeuren voor alle overlast of rijden waar het niet mag. Op de fiets met je mobiel mag niet meer, maar wel wandelend praten in je mobiel terwijl je de hond uitlaat, voor de hond ook zo fijn, die ‘aandacht’.
Voor je rust wandelen in natuurgebieden, buiten het geruis van altijd die wegen, de trekkers op het land of de jankende motorzagen en paden kapotrijdende voertuigen van de ‘groenbeheerders’: hoe doe je dat in Nederland nog?
Het is een zeldzaamheid geworden, terwijl we het allemaal zo hard nodig hebben.
Wonen in prachtige appartementen, met verplichte zwevende vloeren, maar toch altijd het geluid van boven- en onderburen horen v.w.b. getik van hakken en stampen van voeten, rondrauzende honden, verschuiven van meubels ipv optillen en met stofzuiger overal tegen aan stoten en deuren dichtgooien ipv dichtdoen of viltjes rond het profiel. Al zo vaak verhuisd om deze reden, die eeuwige geluidsoverlast door overbelaste zenuwen, een vermogen aan therapieen en speciale oordoppen. Mijn favoriete muziek snoeihard aan is de oplossing volgens velen, maar natuurlijk is dat niet de oplossing, ik kan dat niet aan, maar medebewoners moeten geen overlast van mij ervaren. Ik vind het moeizaam in deze samenleving overeind te blijven met die constante aanvoer van geluid, in welke vorm dan ook.
Ik wil gewoon rust aan mijn hoofd, zonder met doppen op te moeten leven en ontstoken gehoorgangen krijgen van de speciale earpluggs.
Ik heb heel veel last van geluid. Waar de mens is, maakt ie herrie. Ik heb gehoorproblemen, dwz ik hoor laag frequente tonen, ik heb tinnitus, en de ergste: hyperacusis. Een extreme geluidgevoeligheid. En dat is allemaal getriggerd door altijd en overal lawaai. Ik woon in Rotterdam, dicht bij het centrum. We hebben nu maandenlang vuurwerk gehad in de ergste graad, ja dat begint hier al in september (alle feestjes met vuurwerk niet meegerekend), dan krijgen we straks alle festivals, straatfeesten etc. Het verkeer, al die voertuigen met knaluitlaten, muziek op straat, op het plein want iedereen kan zo’n box meenemen. Het is een grote t…herrie (mag vast niet vloeken hier, al kom ik van Rotterdam). Dus zijn wij altijd op zoek naar rust en stilte, vakantieadressen, en vaak hebben we er ook naast gezeten want in het boerenland heb je altijd en eeuwig van die voertuigen die ook weer lawaai maken en in de stad trouwens ook en in het bos; zagen, bladblazen (gestoorde bezigheid!!! gek zijn ze), gras maaien. Moet ik meer zeggen? nee he. Ik mediteer, dat is tenminste iets.
Ik heb erg veel last van geluiden. Mijn gehoor is volgens een test extreem goed, wat maakt dat ik meer hoor dan de gemiddelde mens én dat geluiden harder bij me binnen komen. Ik draag daarom gehoor beschermers, die het gehuild met 15 db reduceren. Ook in huis, waar ik veel last heb van de drukke weg waaraan we wonen. Verkeersgeluiden zijn ergernis nummer 1.
Stilte. Het is er alleen nog maar op plaatsen waar ‘geen bereik’ is. Geen wifi en geen radarsignaal. Mijn wereld piept. Ergens rond 15000 hz. Altijd. Binnen nederland erger als daarbuiten. Voorbij Hazeldonk wordt t wat minder.
Het is in feite geen geluid, maar een vertaling in mijn systeem van de veel te sterke signalen van allerlei netwerken. Van ruim 50 zichtbare wifs om me heen, van de g’s, en waarschijnlijk ook p2000. Vaak overstemd door alle andere herrie, maar als die er minder is komt het hard door. 24/7. Geen ontkomen aan, behalve daar waar geen signaal is. tried and proven. Niet iedereen heeft er last van, maar als je doorvraagt blijkt t vaker voor te komen, alleen heeft men er geen verklaring voor.
Reacties zijn gesloten.