Onverslijtbaar: deze spullen gaan een leven lang mee

Welke spullen zijn nog onverslijtbaar, vroeg ik me gister af terwijl mijn twee jaar oude staafmixer er de brui aan gaf. Goedkoop is duurkoop zei mijn vader altijd en daar moet ik hem gelijk in geven. Het bewijs? De 30 jaar oude (verkleurde, maar werkende) Magimix van mijn moeder, mijn ouderwetse wekkerradio, mijn eerste teddybeer of een schaar van mijn opa. Niet kapot te krijgen. En zo zijn er nog heel veel andere producten.
Bij hetkanWEL willen we een lijst met onverslijtbare gebruiksvoorwerpen maken. Wil je daarbij helpen? Dat kan door onderaan de blog jouw voorbeelden met me te delen. Heb je er ook nog een mooie foto bij? Mail die dan met toelichting naar redactie@hetkanwel.nl, dan voegen we die toe aan dit blog.

Onderdelen vervangen

Vroeger maakten we spullen waarvan je de onderdelen kon vervangen, of die je kon repareren. Denk aan auto’s, broodroosters, stofzuigers of scheermessen. Tegenwoordig ligt het grootste van onze spullen na een paar jaar – in het beste geval – in de milieustraat. Zo had ik bijvoorbeeld een wake-up light. Het werkte fantastisch, vooral omdat ik niet zo’n ochtendmens ben, maar kind-proof was hij niet. Binnen afzienbare tijd hadden mijn jongens hem vakkundig gesloopt. Kapot en niet meer te repareren. Mijn oude wekkerradio kwam weer uit de kast, maar dat was toch anders.

‘Nieuw’ is ‘nog net niet kapot’

De architect Thomas Rau vertelde in een interview met het FD dat het soms de bedoeling is dat producten na een paar jaar kapot gaan. Zo spraken de producenten van gloeilampen met elkaar af, dat een gloeilamp maar 1000 uur mag branden. Daarna moest ie stuk. Anders verkochten ze niets, want een ‘echte’ gloeilamp ging wel 100 jaar mee. Rau vertelde dat vanaf dat moment ‘nieuw’ ‘nog net niet stuk’ was. Ben je een beetje zuinig, dan gaat een voorwerp iets langer mee. Heb je pech, ben je onhandig, of slordig? Dan duurt het iets korter, maar vervangen zul je. Gelukkig is er hoop want als je gaat nadenken, kom je best op een groot aantal onverslijtbare producten van duurzame ondernemers.

1. Schaar

Een goede schaar gaat een leven lang mee. Mijn moeder heeft er een in haar naaidoos, die ze ooit van haar vader kreeg. Het was ten strengste verboden om er papier mee te knippen, maar verder was hij onverwoestbaar. Daarom was ik enthousiast toen een vriend een scharenfabriek in Sheffield, Engeland, overnam. Het bedrijf heet Ernest Wright en bestaat al sinds 1902. De scharen worden er met de hand gemaakt. Het motto is ‘Bought once, they’ll love you for a lifetime’. Onverslijtbaar dus.

2. Pan

In mijn leven heb ik veel te veel pannen versleten. Afgebladderde antiaanbaklagen (niet gezond), niet te repareren oren, losse handvatten of niet meer schoon te krijgen na een mislukte poging iets te koken. De enige pan die al mijn culinaire uitspattingen overleeft, is die van mijn man’s overgrootmoeder. Het is een aluminium soeppan met handvaten die er vast aan zitten. Deze pan is uniek, maar je kunt nog steeds een pan voor het leven kopen en dat ga ik doen. Bijvoorbeeld een gietijzeren pan van Le Creuset (je weet wel in de mooie kleur rood), of een roestvrij stalen pan met keramische antiaanbaklaag van Green Pan. Zonder giftige stoffen en met levenslange garantie.

3. Jas

Van mijn eigen oma erfde ik een jas van schapenwol. Het beeld van mijn oma, weggedoken in deze jas die haar beschermde tegen de kou, staat op mijn netvlies gebrand. Ik kreeg de jas, omdat ik het ook altijd koud heb. De mouwen zijn eigenlijk te kort, maar met handschoenen gaat het prima. Ik draag hem al bijna 20 jaar en denk dat hij ons allemaal overleefd.

4. Magimix

Zoals ik in de inleiding al schreef, heeft mijn moeder een magimix uit de jaren 80. Een geweldig ding. Niet kapot te krijgen. Een beetje vergeeld en af en toe een onderdeel vervangen, maar hij doet het nog steeds. Magimix maakt nog steeds onverslijtbare machines, want ze geven 30 jaar garantie op de motor en alle onderdelen zijn BPA-vrij.

5. (Zak)mes

Op mijn 10e kreeg ik een zakmes voor mijn verjaardag. Ik was er dolblij mee, want nu kon ik houtjes snijden. Op mijn 16e kostte het mes me bijna mijn duim en daarna verdween het op onverklaarbare manier uit mijn leven. Verloten, kwijt? Mijn kinderen kregen er laatst allebei een van mijn vriendin, die in Zwitserland woont. Ik houd mijn hart vast.

6. Meubels

Stoelen, banken of tafels kunnen ook een leven meegaan. Wij verhuizen al jaren een gammele artdeco kabinetkast mee. Hij is al een keer gerestaureerd, maar het blijft spannend of hij bezwijkt. Tot nu toe gaat het goed. Datzelfde geldt voor tafels en stoelen. Als je duurzame meubels koopt, zoals van Beuk meubels, moet je ze soms opnieuw bekleden, of de zitting vervangen, maar dat is niet erg. Wil je af en toe iets anders, dan is het huren van meubels een oplossing. Je hebt wel de lusten en niet de lasten en je kunt af en toe iets nieuws in huis halen.

7. Naaimachine

Naaimachines zijn werkelijk onverslijtbaar. En hoe minder ingewikkelde functies ze hebben, hoe beter. We kregen een bericht van een van onze lezers Ietje. Zij vertelde over haar Bernina naaimachine. Haar oma kocht de machine in 1960 voor 610 gulden. Dat lijkt me een behoorlijke investering, maar het was de moeite waard, want nadat haar haar moeder de naaimachine gebruikte, heeft zij hem nu in haar bezit. De derde generatie.

Dit lijstje is lang niet volledig en via de mail, als reactie op het bericht en via social media kregen we nog de volgende aanvullingen.
7. Fohn van Philips uit 1987
8. Wasmachine van Miele werd 33 jaar oud
9. Naaimachine (van Lewenstein)
10. Philips handmixer van 50 jaar oud of Braun Foodprocessor uit 1990
11. Rekenmachine (in 50 jaar nooit de batterijen vervangen)
12. Magnetron
13. Pannen. Moonlinemodel van Lagostina, Gero of Renaware
14. Koffiezetapparaat
15. Muziekinstrumenten
16. Moulinex Grill
17. Strijkijzer
18. Kaasschaaf, servies, bestek, opscheplepels, snijplank
19. Waterketel
20. Staafmixer uit 1973
21. Kinderwagen of wieg
22. Sieraden
23. Fiets
24. Houten speelgoed
25. Kunst en fotolijstjes
26. Boeken
27. Koffiebonen-maal-machine van Moulinex
28. Tomado uitlekstandaard voor flessen uit de jaren 50
29. Kleding
30. Houten strijkplank
31. Spil boormachine