Nederlanders gebruiken jaarlijks in totaal ongeveer 26 miljard plastic verpakkingen (2019). En dat is alleen nog maar om voedsel in te verpakken. Per persoon zijn dat er ongeveer vier per dag. En hoewel we in ons land vrij goed zijn in het scheiden van ons afval, wordt volgens de Plastic Soup Foundation slechts 9% van het plastic gerecycled. Als je dan bedenkt dat plastic er tenminste 400 jaar over doet om afgebroken te worden en dat microplastics eigenlijk überhaupt niet verdwijnen, dan is het tijd voor actie. We geven je een overzicht van plekken voor zero waste en verpakkingsvrij shoppen.
Groeiend bewustzijn
Gelukkig groeit het bewustzijn rondom plastic en worden er allerlei maatregelen genomen. Zo komt er vanaf 3 juli 2021 binnen de EU een verbod op wegwerpplastic als rietjes, bestek en borden. En krijgen we in Nederland per 1 juli 2021 statiegeld op kleine plastic flesjes en vanaf eind december 2022 ook op blikjes. Ook bedrijven nemen maatregelen. Zo zorgden de Plastic Avengers (de Zwerfinator en de Plastic Soup Surfer) ervoor dat plastic confettie en knalplastic van de schappen verdween en dat Antaflu nieuwe wikkels maakten voor hun snoepjes: van waspapier in plaats van plastic. Momenteel werken ze aan mission mars (2021), al is Mars nog niet heel toeschietelijk om iets te doen aan het zwerfafval met hun plastic wikkels en verpakkingen.
Zero waste en verpakkingsvrij shoppen
Als consument kan je ook wat doen. Laat je stem gelden, vraag om plasticvrije verpakkingen of verpakkingsvrije producten en haal zo weinig mogelijk plastic in huis. Verpakkingsvrij shoppen kan heel makkelijk op de markt of bij de zogenaamde Turkse winkels waar je ook met je eigen bakjes en zakjes terecht kan. Ook bij grotere winkelketens zoals Ekoplaza, Odin en Marqt zijn veel verpakkingsvrije producten te vinden en verkopen ze bij sommige vestigingen zelfs in bulk. De verpakkingsvrije supermarkt Pieter Pot bezorgt je boodschappen zelfs thuis in glazen potten met statiegeld. De lege nemen ze weer mee terug. De belangstelling voor deze supermarkt is alleen zo groot, dat ze momenteel wel een wachtlijst hebben. Je kan natuurlijk ook rechtstreeks bij de boer kopen: hier hebben we een aantal initiatieven voor je op een rij gezet.
Verder kan je bij sommige vestigingen van Dille & Kamille je eigen wasmiddel tappen in je meegebrachte of daar gekochte glazen fles. Je vindt hier ook diverse zero waste producten, zoals shampoobars, herbruikbare wattenschijfjes en bakjes en zakjes om (ergens anders) je groenten, brood, noten en granen in te doen. Als je een beetje handig bent, kan je die zakjes trouwens ook zelf in elkaar zetten van oude stof die je nog hebt liggen. Dat scheelt ook weer afval.
Lijst verpakkingsvrije winkels
Om het zero waste en verpakkingsvrij shoppen nog makkelijker te maken, hebben de lokale gidsen van Zero Waste Nederland een aantal hotspots voor ons op een rij gezet. Heb je nog aanvullingen op onderstaande lijst met verpakkingsvrije winkels? Laat het ons dan vooral weten. Je kan mailen naar redactie@hetkanwel.nl.
Alkmaar:
Bij dit winkeltje op de Koedijk in Alkmaar kan je elke woensdag van 11.00 tot 17.00 uur zero waste shoppen.
Amsterdam:
Deze bulkwinkel voor zero waste en verpakkingsvrij shoppen bevindt zich in de Jordaan. Je kunt hier gebruik maken van zakjes die gemaakt zijn van maïsblaadjes. Naast eten zijn er ook veel andere zero waste producten verkrijgbaar, zoals wasbare tampons en rubberen handschoenen.
Eerste vegan plasticvrije bulkwinkel in Amsterdam, met café.
Taste Before You Waste is een initiatief dat voedselverspilling wil voorkomen. Eten wat anders weggegooid wordt bij bijvoorbeeld supermarkten of cateraars, halen de vrijwilligers van Taste Before You Waste op. Iedere maandag en woensdag koken zij hier een heerlijk drie gangen veganistisch diner van! Behalve het diner wordt het resterende etenswaar gratis aangeboden bij de ingang van het pand.
Groente & fruit speciaalzaak waar ze ook verse maaltijden bereiden.
Deze biologische markt staat elke zaterdag van 9.00 tot 16.00 uur bij de Noorderkerk in de Jordaan. Hier vind je verse groenten, brood, noten, paddenstoelen en nog veel meer. Je eigen verpakkingen mee nemen is doodnormaal.
Deze biologische winkel heeft een seizoensgerichte focus sinds 1981: biologisch eten, vers, goed geprijsd en daar waar mogelijk van Hollandse bodem. Onverpakt.
Instituut Haar & Gezondheid
Kapper Dianne te Mebel maakt haar eigen natuurlijke haarverf en verkoopt ze als zogenaamde ‘hennabrownies’. Niet alleen natuurlijk, maar ook verpakkingsvrij dus. Je kan er trouwens ook natuurlijke haarverf in poedervorm kopen, die je door haar tot de juiste kleur kan laten mengen. Dit zit dan wel vaak in een plastic zakje.
Wild Sage Foods
Aan de Ceintuurbaan in de Amsterdams Pijp opende begin dit jaar (2022) een nieuwe zero waste store. Hier draait alles om biologisch, lokaal, duurzaam en heerlijk eten van goede kwaliteit. Zo vind je hier bijvoorbeeld de vegan truffelkaas van restaurant Yerba (zie ons boek voor hun verhaal) of de plantaardige honing van Mr. en Mrs. Watson (ook al zo’n fijn vegan restaurant uit de hoofdstad). Je kan in de winkel ook terecht voor workshops met lokale producenten, stadboeren en experts. Wild Sage wil dan ook vooral een ontmoetingsplek zijn voor iedereen die van lekker, gezond en duurzaam eten houdt.
Amersfoort:
Biologische, verpakkingsarme streeksupermarkt.
Arnhem:
Biomarkt waar ze in bulk verkopen en je meer dan welkom bent om je eigen bakjes, zakjes, potjes en flesjes mee te nemen.
Breda:
Bulk, kruiden, thee, alles wat je nodig hebt voor een zero waste lifestyle.
Drogisterij Graafmans v/h Lamers
Verkoopt al sinds 1905 geneesmiddelen, specerijen en kruiden en natuurlijk snoep.
Yirga
Duurzame hotspot voor lunch en koffie, alles vers, lokaal en zelf gemaakt!
Heerlijke verse gerechten, eigen verpakking meer dan welkom, ook veel onverpakt aanbod.
Kaas, noten, vleeswaren, deli.
Kamu
Hippe plek, koffie en fietsen!
Den Haag:
Verpakkingsvrije winkel. Alle producten zijn geteeld zonder gif en kunstmest en zonder verpakkingsmateriaal we proberen de marge zo laag mogelijk te houden zodat het voor iedereen toegankelijk is. Je kunt ook lid worden van de wekelijkse verspakketten.
Hier kan je olie en azijn tappen. Deze winkel vind je ook op vele andere locaties: van Amsterdam tot Enschede en van Middelburg tot Maastricht. Check de website in de link hierboven voor alle locaties.
Elk cadeau van WAAR heeft een mooi verhaal. Met liefde en zorg gemaakt. Natuurlijke verzorgingsproducten, ecologische planten, vegan kookboeken, herbruikbare boterhamzakjes, biologische sojasaus, duurzame waterflessen, gerecyclede tassen, eerlijkgemaakt servies, handgemaakte manden, schone schoonmaakmiddelen. Ook deze winkel vind je in vele andere steden, denk bijvoorbeeld aan Deventer, Delft, Leiden en Nijmegen. Check de website in de link hierboven voor alle locaties.
De vegetarische snackbar is in de wijde omtrek bekend voor de heerlijke en diverse vegetarische snacks en kapsalons. Je bent hier helemaal welkom met je eigen verpakking!
De Haagse markt
De keuze is hier reuze, zelfs pindakaas kun je hier vers tappen! Wel eigen tasjes en zakjes meenemen. Op 5 juni 2021 kun je hier met de lokale Zero Waste Nederland gids alle geheimen van de markt leren kennen tijdens de Zero Waste Wandeltours.
Eindhoven:
Vegan koffiebar en lunchroom in Eindhoven met catering waarvoor je zonder bezwaar je eigen kopje en bakjes mee kan nemen.
Hier krijg je korting als je je eigen koffiebeker meeneemt. Anne & Max zit ook in andere steden in Nederland. Check de link hierboven.
Hier vind je onverpakt fruit en groenten, locale specialiteiten, vegan eten, een bulk afdeling en afhaalbakjes die je mee kan nemen en met statiegeld weer kan inleveren.
Heerlijke thee en vegan eten. Je kan je eigen bakjes meenemen om thee of matcha poeder te kopen en mee te nemen.
Kleine biologische markt, elke Zaterdag om 10.00 uur.
Haarlem:
Door hier in bulk te kopen kan je tot wel 96% aan verpakkingsmateriaal besparen, staat er op de site te lezen. Rijst, pasta, bonen, noten: ze hebben het allemaal in bulk. Daarnaast verkopen ze ook spullen om je eten in te bewaren, zoals beewax papier, en hebben ze cosmetica producten.
Leeuwarden:
Seizoensgebonden producten.
Bakkerij met suikervrij, glutenvrij en vegan gebak.
Vegan afhaal restaurant, met elke week een nieuwe special.
Deli waar je prima je eigen bakjes en zakjes mee naar toe kan nemen om noten, kazen en vleeswaren te kopen of catering af te halen.
Leiden:
Ook Leiden heeft tegenwoordig een plasticvrije winkel: L’épicerie, oftewel de kruidenier. Je zou kunnen denken: doe maar lekker chique, maar de logische verklaring is dat de eigenaresse Frans is. Dus voilá. De winkel opende de deuren in november 2021, dus kakelvers en nieuw. Niet alles is helemaal verpakkingsvrij (om sommige producten zit karton of blik), maar plastic komt er niet in in deze winkel. Je vindt hier een mix van Nederlandse en Franse producten.
Middelburg:
Ouderwetse drogisterij waar je je eigen verpakkingen naar mee kan nemen.
Indonesische afhaal: verpakkingsarm, eigen verpakking is meer dan welkom!
Kinderkleding en speelgoed, ook duurzame, wasbare items zoals luiers.
Deli, fudge, homemade.
Bulk, reform
Boerderijwinkel: moeite waard!
Lunchtent, doet aan zero waste koken.
Rotterdam:
Winkel en webshop met duurzame producten. Veel plasticvrij. Een deel van onze opbrengst is gereserveerd voor goede doelen & plastic awareness.
Winkel en webshop met duurzame producten. Veel plasticvrij. Een deel van onze opbrengst is gereserveerd voor goede doelen & plastic awareness.
Aloha
Deze low waste foodbar serveert gerechten en dranken die de lokale omgeving en het seizoen representeren. Het seizoen wisselt dus ook het menu. De gehele werkwijze van Aloha, in zowel de bar als in de keuken, draait om maximale creativiteit en radicaal anders werken om zo min mogelijk afval te maken.
Spices of Marrakech, markthal
Dit is een familiebedrijf met meer dan 35 jaar ervaring en meer dan 100 verschillende kruiden, die ze in hun eigen fabriek mengen. Je kan hier makkelijk je eigen verpakkingen meenemen.
Eerlijke merken, zonder microplastics! Ze verkopen ook shampoobars.
Evermore is een familiebedrijf gespecialiseerd hoge kwaliteit single origin thee, koffie en chocola. Met hun producten willen we de hele keten blij en transparant hebben. Biologisch en direct contact met de boer.
Deze omgebouwde SRV-wagen rijdt elke week routes door Capelle aan den IJssel en Rotterdam. Om de week staan ze zaterdag ook op de Oogstmarkt in Rotterdam. Ze hebben meer dan 100 producten in de bus: van kruiden tot pasta en van schoonmaakmiddelen tot verzorgingsproducten. Deze kan je allemaal met je eigen potjes en deksels kopen.
Utrecht:
Ze verkopen van alles. Van kleding tot schoonmaakmiddelen. Heel veel is plasticvrij of van gerecycled plastic.
Een ambachtelijke biologische zeepziederij. Ze maken alle zepen met de hand: zonder synthetische toevoegingen, plastics, palmolie en dierlijke vetten; mét voedende plantaardige oliën, liefde en aandacht. Werfzeep is ook bij veel biologische winkels in andere steden te koop.
Sociale onderneming. Op de 2,5 hectare grote tuinderij worden zo’n 60 verschillende (oude en bijzondere) gewassen geteeld, die deels worden verkocht in onze aangrenzende Moestuinwinkel, en worden verwerkt in ons Lunchcafé. In de proeftuin kun je gerechten en taartjes afhalen.
Dit is een hele bijzonere verpakkingsvrije winkel. Ze rijden rond met de silo, zoals ze het zelf noemen. Dit is een gigantische omgebouwde bakfiets met maar liefst 54 verschillende dispensers en schepbakken. Hier kan je met je eigen potjes je voorraad bijvullen. Op de site vind je een rijkalender, zodat je precies weet waar je wanneer je boodschappen kan doen.
Persepolis
Supermarkt met groenten, fruit, olijven, kruiden, noten, olies en nog veel meer. Olijfolie tappen. Niet helemaal plasticvrij.
Een heerlijke ouderwetse winkel met thee en olien in grote apothekerspotten en op de tap. Ze verkopen liquid smoke zodat je je eigen vleesvervangers van bijvoorbeeld seitan/gluten de echte vleessmaak kan geven.
De biologische boerenmarkt op vrijdag op het Vredenburg. Met de Pure Nootzaak waar je kruiden en thee en droogwaren onverpakt kunt kopen, kwekerijen die hun groente verkopen, een biologische bloemenkraam, de goede vissers. En niet bio maar de notenkraam met smarties.
Koek gemaakt door mensen met afstand tot arbeidsmarkt, lekker en sociaal koekje dus!
Een deli die enorm bewust is. Afval via de Clique, eigen verpakking, duurzamere producten, echt Italiaans…
Een fantastische webshop, die je ook fysiek kunt bezoeken: plasticvrij met een giga assortiment.
Natuurkapper met kruidenverf.
Deze kapper maakt haar eigen verzorgingsproducten van lokale planten en kruiden die ze zelf in een koperen ketel stoomt. Hiermee zegt ze de eerste botanische kapper van Nederland te zijn.
Wageningen:
Deze verpakkingsvrije supermarkt wordt gerund door Linde en Floor. Ze hebben zoveel mogelijk lokale producten, die je in bulk kan kopen.
Zero waste en verpakkingsvrij shoppen in België
Antwerpen:
De eerste verpakkingsvrije winkel in België. Hier vind je lokale en biologische producten in bulk waardoor je steeds de juiste hoeveelheden kunt kopen én onnodige plastic verpakkingen vermijdt.
Jonge ondernemers Julien en Quentin hebben hun krachten gebundeld om een menselijk en duurzaam project op poten te zetten, dat een directe en positieve impact heeft op onze omgeving. In mei 2017 openden ze, samen met een team van 10 enthousiastelingen, de eerste The Barn-markt. Tegenwoordig zijn er vier winkels en is de samenwerking met partners en medewerkers sterker dan ooit.
BE O focust op bioproducten die betaalbaar zijn voor iedereen. Met een ruim aanbod van meer dan 300 producten, waaronder groenten, fruit, kazen, zuurdesembrood, noten en zaden, is de BE O-markt vandaag uitgebreider dan ooit.
Bulkwinkel. Een aantal producten verpakken ze zelf in kristalpapier.
Biobuurtwinkel met versafdeling.
Brussel:
Een winkel zonder verpakkingen waar je kan kopen per gewicht of liter. Bij CHYL koop je alles wat je nodig hebt op één plek: verse producten, droge goederen, cosmetica, voedingssupplementen en nog veel meer.
Het concept is eenvoudig: het aanbieden van een uitgebreide selectie van bio-producten van hoge kwaliteit, waarvan het merendeel rechtstreeks van kleine en middelgrote producenten komt uit België en de rest van Europa.
Supermarkt met traiteur. Uitgebreide keuze aan producten die je helpen afval te verminderen: inox rietjes, bento dozen, bee wraps, wasbare luiers of inlegkruisjes, enz.
Van biologische en vegetarische voeding tot ecologisch verantwoorde huishoudproducten, make-up en voedingssupplementen. Ook een versafdeling.
Een versmarkt met een kwalitatief aanbod van biologische en seizoensgebonden dagelijkse consumptieproducten tegen eerlijke prijzen en voor iedereen toegankelijk.
Online zero waste en verpakkingsvrij shoppen:
Zerowaste winkel en plasticvrij. De winkel zit in Haarlem.
De webshop voor een zero waste lifestyle van Emily Jane Townley. Je vindt een interview met haar in ons boek, maar ook op de site. Verder kan je haar eigen boek (leven zonder afval) via onze shop kopen en haar masterclass (2020) over zero waste terug kijken.
Verder:
Bekijk ook ons overzicht van vegan restaurants en café’s.
En ons overzicht van (web)shops waar je duurzame en eerlijke kleding kan kopen.
Meer weten over zero waste? Bekijk dan hier ons overzichtspagina waar we alles op een rij hebben gezet.
En hier zie je waar je rauwe melk bij de boer kan kopen.
