Als we het over de energietransitie hebben, denken veel mensen in eerste instantie aan zonnepanelen en een warmtepomp. Maar volgens de plannen in het ontwerp-klimaatakkoord heeft straks de helft van alle Nederlanders verwarming via een warmtenet en dan is de aanschaf van een warmtepomp dus niet nodig. Aan het warmtenet kleeft een slecht imago bleek vorig jaar uit onderzoek van Hier Klimaatbureau. Geheel ten onrechte, zo stelt datzelfde bureau vast. Tijd om de optie van een warmtenet eens onder de loep nemen, want hoe zit het nou eigenlijk?
Wat is het?
Laten we beginnen bij de basis: wat is een warmtenet eigenlijk? Het is een systeem waarbij bijvoorbeeld fabrieken en industriële installaties hun warmte afgeven aan water. Dat water wordt door goed geïsoleerde buizen naar een woonwijk getransporteerd en zorgt daar voor verwarming en een warme douche. We kennen dit systeem ook wel als ‘stadsverwarming’ of ‘blokverwarming’. Op dit moment is zo’n 5% van alle woningen in Nederland aangesloten op een warmtenet. Maar: een deel van die warmtenetten maakt nog gebruik van aardgas en daar willen we nou juist vanaf.
Hoe werkt het?
Een warmtenet hoeft dus niet per se duurzaam te zijn, maar als het wél gebruik maakt van duurzame bronnen kan het naar schatting voor zo’n 50% tot 70% minder CO2-uitstoot zorgen. Met duurzame bronnen bedoelen we bijvoorbeeld de restwarmte van industrieën, datacenters of afvalverwerking. Maar ook aardwarmte, zonne-eilanden of biomassa kunnen gebruikt worden als bron voor een warmtenet. Hier gaat het dus niet om de zogenaamde restwarmte.
Je woning wordt op het warmtenet aangesloten via een klein kastje, de warmtewisselaar. Je Cv-ketel kan de deur uit, maar je radiatoren of vloerverwarming houd je gewoon. Ook regel je de temperatuur in huis gewoon zoals je dat nu ook al doet: via de thermostaat.
Hoe duurzaam is het?
De temperatuur van het water dat door het warmtenet naar jouw woning wordt gepompt, kan nogal verschillen. Over het algemeen geldt: hoe lager die temperatuur, hoe duurzamer. Met een verwarmingstemperatuur van 70 graden kun je een matig geïsoleerd huis goed verwarmen. Dat zou dus een optie kunnen zijn voor oude wijken waar het lastig is om de huizen te isoleren.
In pas gebouwde of nog te bouwen wijken zijn de huizen zo goed geïsoleerd, dat een zeer lage temperatuur van 40 graden al voldoende is om de huizen op temperatuur te houden. Zoals altijd geldt dus: hoe beter geïsoleerd de huizen zijn, hoe lager de benodigde watertemperatuur van het warmtenet en hoe duurzamer deze vorm van verwarming dus is.
Waar komt een warmtenet?
Waarschijnlijk overwegen gemeenten vooral een warmtenet in woonwijken waar de huizen dicht op elkaar staan, al is een warmtenet natuurlijk niet de enige optie. De gemeenten moeten uiterlijk in 2021 een beslissing maken. Pas dan weet je dus met zekerheid of jouw woning op een warmtenet wordt aangesloten of niet. Pas als zeker is dat het niet op een warmtenet wordt aangesloten, is het zinvol om naar de optie van een warmtepomp of andere duurzame opties te kijken.
Waarom ligt het warmtenet onder vuur?
Op dit moment zijn de warmtenetten eigendom van één aanbieder. Je kunt dus niet je eigen energieleverancier kiezen, zoals nu het geval is bij elektra en gas. Om je te beschermen tegen dit monopolie zijn er afspraken gemaakt over de tarieven. De kosten mogen niet hoger zijn dat wat een bewoner nu kwijt is met een eigen ketel.
Er zijn ook plannen voor een ‘open warmtenet’ waarbij de infrastructuur door één onafhankelijke partij wordt aangelegd en beheerd. Vervolgens zou je dan zelf je leverancier moeten kunnen kiezen. Dit is waarschijnlijk alleen haalbaar voor grote warmtenetten, omdat de leverancier een bepaalde afnamezekerheid wil. De kosten moeten immers opwegen tegen de baten en dat zal waarschijnlijk niet het geval zijn als het om een warmtenet gaat van een paar duizend woningen.
Zoals we in een eerder blog al schreven: we kunnen veel leren van Denemarken. Daar zijn warmtenetten vaak in handen van burgers, in de vorm van coöperaties. Die hebben geen winstoogmerk en het tarief valt eenvoudig af te leiden uit de jaarrekening.
Wat denk jij: is het warmtenet een goede optie om Nederland duurzaam en betaalbaar van het aardgas af te krijgen? Laat het ons weten door hieronder een reactie achter te laten.
16 gedachten over “Wordt Nederland straks massaal aangesloten op een warmtenet?”
De westerse landen voor hun olie hebben onze Europa aan de Arabieren verkocht. Het was veel beter geweest als deze heren met de Russen samen hadden gewerkt, waren wij nu vandaag veel rijker en veel VRIJER ook.
15 jaar geleden is al wat geëxperimenteerd met stadswarmte en het bleek geen succes. Hierboven is al gesteld dat de vast kosten bijzonder hoog zijn, of je nou wel of geen energie gebruikt. En daar ligt de crux, er is geen enkele incentive meer om energie te sparen, want je betaalt toch hoge vaste kosten. Energiebesparing wordt dus onmogelijk gemaakt en je kunt niet eens voor je eigen systeem (warmtepomp, zonne-energie of misschien helemaal geen warmte) of een andere leverancier kiezen. Tegelijk wordt het probleem van energieverspilling dat bij de industrie ontstaat, weer verschoven naar de burger, en de problemen niet bij de wortel aangepakt.
Anno 2018 wordt dit slechte plan weer afgestoft. Niet omdat het zo’n goed plan is (dat moge al duidelijk zijn), maar omdat de gas-aanvoer uit Groningen stokt en rechts Nederland (met GB en USA) niet afhankelijk van Rusland wil worden. Weer een sterk staaltje greenwashing om een politieke voorkeur te verhullen….
Het moet langzaam tot een kritieke massa doordringen dat we steeds weer tegen elkaar worden uitgespeeld. Met een beetje logica, slimmigheid en samenwerken kunnen we lokaal alle oplossingen creëren die we nodig hebben. Moge dit soort megalomane nepoplossingen bijdragen aan meer bewustzijn hoe het wel kan!
In Duitsland krijg je 750 euro als je overstapt naar gas. Portugal, Spanje en Frankrijk bouwen een terminal voor aanvoer van gas. Nederland stapt van het gas af. Schiet mij maar lek.
Wij zijn jaren lang verwend met Nederlands gas uit Slochteren. Nu dit opraakt en de winning versneld gestopt moet worden vanwege de aardbevingen, zal Nederland naar andere energiebronnen op zoek moeten gaan. Het alternatief is dat we Russisch gas af gaan nemen en daarmee afhankelijk worden van een land waar je niet afhankelijk van wil zijn. Het opwekken van duurzame energie dient dus meer doelen dan het tegengaan van klimaatverandering.
Reactie…..?! Laat maar; is tóch tegen dovemansoren daar in Den Haag gezegd……
Weer een omzet gevonden door de installatiewereld.
Waarom niet de nieuwe uitvinding van gas uit zeewier welke gewoon het aardgas vervangt.
Kunnen we alle idiote plannen van Samson en Ed Nijpels in de prullebak.
Bovendien zijn er nog vele nieuwe uitvindingen onderweg
Ontwerp-klimaat akkoord ? Waar is de tekst daarvan te lezen ? In de ‘Staatscourant ‘ ? ? Heb nog in geen enkel NL media de tekst kunnen lezen. Wanneer zijn daarover structurele discussies in de Hilversumse TV – en Radiozenders ? En, “de Gemeenten moeten uiterlijk 2021 een beslissing nemen ” ?
zal eens informeren waar het er hier in Doetinchem naar toe gaat. Nog is men ( een groep burgers ) bezig met planning van een eerste ( 3650 ) zonnepanelen park. Met een opbrengst van ca. 1 Megawatt.
Het is nog maar de vraag of wij van het gas afgaan, er komt steeds meer weerstand tegen dit plan, zie de ontwikkeling in de politiek, het zou kunnen dat het kabinet nog dit jaar valt door het onhaalbare en onbetaalbare klimaataccoord. https://www.youtube.com/watch?v=v9BrA66JqGI&t=327s
Onzin, alles op waterstof. Ook auto rijden. Nu aan pakken
Helemaal mee eens.
Volgens mij is waterstof de oplossing. Door energie-‘overschot’ van zonnepanelen en windmolens te gebruiken om waterstofgas te maken en die vervolgens te gebruiken in plaats van aardgas of benzine/diesel heb je geen accu’s meer nodig en heb je een flinke buffervoorraad echt schone energie voor als zonnepanelen en of windmolenparken even een te lage opbrengst hebben voor de vraag die er op dat moment is. Centrales die nu op gas werken kunnen relatief eenvoudig op waterstofgas geen draaien.
Investeren in meer zonnepanelen (op ieder mogelijk dak is veel beter dan in velden) en windmolens (de windmolenangst is irreëel ‘Don Quichotten’, dus kappen daarmee mensen. Wind is onze natuurlijke bron van energie en ik voel trots bij iedere molen die ik zie draaien dat we ons door de natuur geschonken onuitputtelijk geschenk zo goed benutten).
Waterstof zou zeker een goede optie kunnen zijn, maar ook daar zitten wat haken en ogen aan. Dat kan je hier lezen: https://www.hetkanwel.nl/2019/03/25/waterstof-als-betaalbaar-alternatief-voor-gas/
CO2 is geen probleem, onze planten en bomen hebben CO2 nodig anders gaan ze dood. Geen planten en bomen, dan gaan wij ook gewoon dood.
Beste Ed, wie zegt er dan dat alle CO2 uit de lucht moet? Wat er gezegd wordt door klimaatwetenschappers is dat de toename van CO2 door menselijk toedoen leidt tot klimaatverandering. Zelfs daar gaan niet alle planten en dieren van dood. Maak je geen zorgen. Er zijn wel wat uitdagingen, die beperken zich tot de landbouw, stijgende zeespiegel en extremer weer. Zaken waardoor onze huidige maatschappij sterk onder druk komt te staan en het resterend deel van Nederland zich over een paar honderd jaar mag aansluiten bij Duitsland.
In Rotterdam hebben mensen spijt als haren op hun hoofd dat ze zijn aangesloten op het warmtenet. Ze zijn veel en veel duurder uit dan voorheen. Dat kan men ook, doordat je geen keuze meer hebt. Niet doen dus!
Het probleem is dat de vaste kosten die je moet betalen niet in verhouding staan met je verbruik. In mijn geval is het 85% vaste kosten (en maar 15% verbruik die dus zo laag is door isolatie en zuinig omgaan met….) waardoor Stadsverwarming altijd onredelijk duur is en blijft. Je hebt bovendien geen keuze. Is je woning aangesloten op een warmtenet, dan moet je die vaste kosten blijven betalen, ook als je verbruik uiteindelijk 0 is.
Het is dus niet het warmtenet zelf wat voor problemen zorgt, maar de manier waarop leveranciers met hun klanten omgaan. Moet anders kunnen zou je zeggen.
Reacties zijn gesloten.