Deel jij deze woondroom? Duurzamer, kleiner, samen en in de natuur.

Zo veel mensen zo veel wensen, zou je denken, maar uit ons onderzoek voor de Anders Wonen Maand onder ruim 1.500 deelnemers blijkt iets anders. Kort samengevat: we willen duurzamer, kleiner, samen en in de natuur wonen. De tijd van dromen en zoeken naar inspiratie is voorbij. “Ik ben op zoek naar concrete tips om mijn woondroom ook echt te realiseren”, was een veelgehoorde opmerking. Dat is niet gek als je bedenkt dat 55% van de deelnemers echt anders wil wonen. Deel jij deze woondroom?

Woondroom: De Anders Wonen Maand

Oktober stond bij hetkanWEL in het teken van Anders Wonen. Vijf weken op een rij stuurden we 3.600 mensen een speciale nieuwsbrief met artikelen vol praktische tips, verhalen van woonpioniers, architecten en inspiratie. Ruim 1.500 mensen deden ook mee aan het onderzoek en zo konden we hun woonwensen in kaart brengen, die we in dit artikel met je delen.

De belemmeringen

Veel mensen lopen rond met ideeën om anders te wonen, maar ondanks de wil om dit ook echt te realiseren, blijft het lastig. Allereerst omdat we 400.000 woningen tekort komen, maar ook omdat veel van de bestaande woningen niet aansluiten bij de woonwensen van mensen. We willen liever niet in een woontoren aan de rand van de stad wonen, maar in een duurzaam (tiny) huis in het groen. Alleen waar vind je grond voor dit tiny house? Ook zijn veel woningen gebouwd voor stellen of families en minder geschikt voor de 3,2 miljoen alleenstaanden in Nederland. Dit zorgt ervoor dat veel alleenstaanden moeite hebben om een geschikte woning te vinden. Een van de ondervraagden zegt: “Ik ben benieuwd naar locaties waar ik kleiner kan wonen. Dat is een struikelblok voor een single, die geen eigen community wil opzetten.”

Wie waren de deelnemers aan het onderzoek

Om je een idee te geven van wie de deelnemers waren. 65% was vrouw. De gemiddelde leeftijd was mooi verdeeld tussen de 25 en 65 jaar. Om een lange termijn beeld te kunnen geven, hebben we ook een aantal van de uitkomsten van ons anders wonen onderzoek uit maart 2021 toegevoegd.

Van de deelnemers werkt 40% hybride (30% in 2021), dus thuis en op locatie. 55% wil anders wonen en is daar ook actief mee bezig (62% in 2021). 30% wil anders wonen, maar bij hen blijft het voorlopig nog wel even bij dromen (28% in 2021). Waar zijn de ondervraagden naar op zoek? 75% wil duurzamer wonen (70% in 2021). 70% wil meer natuur om zich heen (77% in 2021). 37% zoekt een community gevoel (38% in 2021) en 25% wil kleiner wonen (23% in 2021).

Nu en in maart 2021

In 2021 viel ons onderzoek middenin de coronatijd, waarin we redelijk beperkt waren in onze bewegingsvrijheid. Dit verklaart misschien waarom toen iets meer mensen anders wilden wonen dan nu. Zo hadden meer mensen behoefte aan natuur om zich heen, wellicht omdat de voorzieningen in de stad veelal gesloten waren en de natuur hét uitje werd van zo’n beetje iedereen. Ook verklaart het misschien waarom er toen net wat minder mensen klein wilden wonen dan nu. Nu zijn we over het algemeen net wat meer tevreden met onze woonsituatie, maar in de open antwoorden valt wel duidelijk te lezen dat mensen die wél anders willen wonen het nu ook echt tijd vinden om door te pakken. Als ze dat nog niet hebben gedaan natuurlijk.

Zelfvoorzienend wonen

Zelfvoorzienend wonen houdt de gemoederen flink bezig. Niet alleen ingegeven door de stijgende energieprijzen (vorig jaar wilde 70% van de deelnemers aan het onderzoek dit ook al), maar vooral ook door het gevoel om onafhankelijk te willen zijn van fossiele brandstoffen. Het verduurzamen van je eigen huis door het te isoleren met natuurlijke materialen, het kopen van zonnepanelen of een warmtepomp is iets waar veel mensen met een koophuis mee bezig zijn, maar hoe zit het met de mensen in een huurhuis? Huurders voelen zich beperkt in de mogelijkheden om hun huurwoning te verduurzamen. Het is uiteindelijk toch de huiseigenaar die deze stappen moet zetten. Dat is dan ook een van de redenen dat veel mensen op zoek zijn naar een betaalbaar, duurzaam en vaak ook klein koophuis als alternatief voor de huurwoning.

Verschillende woonvormen

De wens om samen te wonen blijft sterk aanwezig bij de deelnemers aan deze maand. En dat niet alleen voor ouderen, maar ook voor jongeren en gezinnen. Belangrijk vinden ze wel het behoud van hun privacy. Dat is in bijna alle antwoorden te lezen. Een eigen plekje, met gedeelde faciliteiten is ideaal. Naast het sociale contact is ook de connectie met de natuur belangrijk voor deze groep. “Mijn wens is om kleiner te wonen in een community. Meer natuur en rust om me heen en deels zelfvoorzienend. Een soort ecodorp, maar dan wat kleinschaliger.”

Geen geld om iets te kopen

Ook denken mensen aan de toekomst: “Ik zou graag meer willen weten over hoe je samen kunt wonen en elkaar kunt helpen als je wat ouder bent, zonder dat je meteen alles samen moet doen. Ik ben alleenstaand en denk daar vaak over na, maar ik heb geen geld om iets te kopen. Wat zijn dan mijn opties?” Ook zijn er mensen die al werken aan een burgerinitiatief om samen met anderen te wonen. “Ik ben al zeven jaar bezig om een energieneutrale wijk te realiseren, maar nog steeds niet weten of hun plannen haalbaar zijn.” Dat dit lang duurt weten we al, maar ondanks dat blijft het aantal mensen met dit soort plannen stijgen.

Samen delen

Ook zijn er mensen die nu op een grote boerderij wonen, wat ouder worden en deze graag willen delen met anderen. Niet alleen voor de gezelligheid, maar ook om het werk op de boerderij samen uit te voeren. Dan is het een win-win. De nieuwe bewoners hebben een mooie plek om te wonen en de ‘oude’ bewoners kunnen nog lang in hun geliefde huis blijven en zo “blijft de boerderij bestaan als wij er niet meer zijn”.

Duurzaam verbouwen

Het verduurzamen van onze huizen staat op dit moment boven aan het prioriteitenlijstje van velen. Niet alleen om geld te besparen, maar ook door meer in balans met de natuur te wonen. Maar ook om minder geld te moeten verdienen om voor alle kosten op te draaien en zo ‘gewoon’ werk en maatschappelijk werk met elkaar te kunnen combineren. Bij een duurzame verbouwing komt veel kijken. Veel vraag was er naar de bouwmaterialen die je bij een duurzame verbouwing kunt gebruiken.

In de natuur

De natuur trekt! Wat we veel horen, is dat mensen graag willen onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om bij boeren op hun land te wonen. Zo kan de boer krimpen, maar wel de boerderij behouden. Een tiny house in de natuur is voor heel veel mensen de ultieme droom. Zij willen graag omringd worden door groen, maar zijn – vooral na de masterclass van Marjolein Jonker – ook wel realistisch, dat je wensen kan hebben, maar er uiteindelijk toch praktisch in moet staan. Als een gemeente ruimte vrijmaakt voor tiny houses en het is nog niet perfect, dan kun je daar wel samen met de andere bewoners aan werken. Daarnaast moeten we ons ook even voorstellen wat er gebeurt als we allemaal in de natuur gaan wonen, dan blijft er geen m2 natuur meer over en dat willen we natuurlijk ook niet.

Het financieren van je woondroom

De grootste belemmering is het vinden van een betaalbare woning. Dit geldt vooral voor starters, maar ook voor ZZP’ers, voor wie het lastig is om een hypotheek te krijgen. “Ik krijg geen huurwoning of hypotheek, omdat ik een onzeker inkomen heb, maar ben benieuwd wat mijn alternatieve mogelijkheden zijn”. Ook maken mensen zich zorgen over hoe hun kinderen ooit aan een huis moeten komen. Speciaal voor deze groep is er een gratis webinar van Triodos Bank, dat hier op ingaat.

Wil je weten waar we de afgelopen maand allemaal over hebben geschreven? Kijk dan hier.