If you can dream it, you can do it: met die leus startte het ambitieuze plan van een groep Amsterdamse enthousiastelingen met als gemene deler een sociale en duurzame woondroom. De club zag met lede ogen aan hoe hun stad steeds verder wegzakte in een wooncrisis en besloot de handen ineen te slaan. Het resultaat? De multigenerationele wooncoöperatie Stroom, die middels een woonblok met 30 woningen ook de middenklasse de kans wil bieden om in Amsterdam te blijven wonen. Uiteindelijk wil Stroom een derde poot in het woningaanbod aanzwengelen. En dat is volgens mede-oprichtster Eva van Dijk hard nodig: ‘Een stad met alleen maar rijken of studenten: dat is geen stad’.
Foto’s Stroom.nl
Schrijf je ook in voor de Anders Wonen Maand Van 1 tot en met 31 oktober is de Anders Wonen Maand op hetkanWEL. Deze maand schrijven we extra veel over wonen én versturen we elke donderdag een inspirerende Anders Wonen Nieuwsbrief rond. Zo mis je niets. Wil je die nieuwsbrief ook ontvangen? Schrijf je dan hier in.
Een leefbare stad
Het scheelt maar een paar letters, maar een wooncoöperatie is in feite de tegenhanger van een wooncorporatie. Eva: ‘Als wooncoöperatie word je als vereniging eigenaar van een pand en huur je eigenlijk van jezelf. Op die manier halen we de marktwerking uit het wonen. In onze statuten hebben we opgenomen dat de huren het sociale en middenklasse segment nooit mogen overstijgen. Hierdoor voorkom je marktwerking en kan er niet gespeculeerd worden met de woningen.’ En dat niet alleen.
Volgens Eva is ook het sociale aspect, het vormen van een echte, hechte gemeenschap, een belangrijke pijler binnen Stroom. ‘We zijn een multigenerationele wooncoöperatie en vinden het belangrijk om met mensen in verschillende levensfases een ‘extended family’ te vormen. Drukke ouders kunnen bijvoorbeeld worden ondersteund door mensen die met pensioen zijn en best eens willen oppassen, en ouderen die hulpbehoevend worden kunnen op hun beurt weer geholpen worden door buren die even een boodschapje mee willen nemen of een klusje willen doen. Zo zorgen we voor een sterke sociale cohesie en dragen we bij aan een leefbare stad voor jong en oud.’
Stroom: Echt beginnen
Als alles volgens plan verloopt, wordt in november 2023 de optieovereenkomst voor kavel 5.01 op Centrumeiland getekend en mag Stroom eindelijk echt gaan ontwerpen. De kavel biedt ruimte aan een woonblok met 30 woningen: 7 sociale huurwoningen en 23 woningen die in het middensegment van 800 tot 1200 euro zullen vallen.
Daarnaast komen er ook allerlei gemeenschappelijke ruimtes zoals een woonkamer en keuken, wasmachines, tuin en gedeeld gereedschap. Er is ook ruimte gereserveerd voor een sociaal-commerciële onderneming, zodat het pand een verbindende functie in de buurt kan vervullen. Die sociale ruimtes zijn essentieel onderdeel van het plan om er echt als community te gaan wonen. ‘Stroom wil mensen aan elkaar en hun omgeving verbinden. Dat sociale aspect proberen we te waarborgen door toekomstige bewoners ook een intentieverklaring te laten tekenen, waarmee ze zich committeren aan de pijlers van Stroom en zorg zullen dragen voor de community.
Ook komt er een huishoudelijk reglement, waar ook sociale aspecten in zullen worden opgenomen. Bijvoorbeeld de verplichting om deel te nemen aan een werkgroep, of mee te doen aan de klusdagen.We gaan er daarnaast van uit dat mensen die op deze woningen zullen reageren een intrinsieke motivatie hebben om hier te wonen. Niet alles hoeft te worden dichtgetimmerd. Ik heb vertrouwen in de mens.’
Een (r)evolutie
Naast hun eigen woonblok, maakt Stroom zich hard voor het in gang zetten van een beweging. Eva: ‘In Amsterdam zijn er momenteel drie wooncoöperaties die al bijna helemaal klaar zijn en bijna kunnen gaan wonen en daar komen in de komende tweeënhalf jaar naar verwachting nog zo’n zeven wooncoöperaties bij.
Met deze coöperaties willen we een solidariteitsfonds oprichten. Elke wooncoöperatie zal een jaarlijks bedrag inleggen. Wanneer de leningen over een tijdje zijn afbetaald, blijven huurinkomsten doorlopen en een deel daarvan zal ook naar het solidariteitsfonds gaan. Met dat surplus kunnen we over een paar decennia zelf leningen verstrekken aan nieuw te starten wooncoöperaties.’
Spannende tijden
Nog niet alles is in kannen en kruiken, maar het lijkt erop dat Stroom binnen afzienbare tijd dus écht van start kan. Toch blijft het volgens Eva spannend. ‘Op papier is alles haalbaar en veel van de financiën zijn inmiddels dichtgetimmerd. Maar een deel van de financiering is afhankelijk van obligaties die we voor 250 euro per stuk, tegen een maatschappelijke rente, verkopen. Dat moet nog wel ‘even’ gebeuren.’
Daarnaast moet er de komende tijd veel werk verzet worden. ‘We zijn bewust gestart met een kleine groep, om zo de slagkracht te vergroten, maar vinden het nu tijd om uit te breiden. Niet alleen met toekomstige bewoners, maar ook met mensen die mee willen doen om lering te trekken uit dit proces.’ Fondsenwervers, juristen, communicatiespecialisten, mensen die een bouwteam willen vormen: er zijn allerlei mensen nodig om van het proces een coöperatieve onderneming te maken.
‘Het is nu een kwestie van doorpakken. Het ontwikkelen van een duurzaam pand, het opzetten van een crowdlendingcampagne: we kunnen op veel plekken expertise gebruiken. Niet in de laatste plaats zodat dit project zo breed mogelijk gedragen wordt en we het vliegwiel om de woningmarkt toekomstbestendig te maken verder aan kunnen zwengelen.’
Op 1 oktober 2023 vindt er een informatiebijeenkomst plaats voor alle geïnteresseerden, maar ook na 1 oktober zijn aanmeldingen nog van harte welkom. Meer informatie vind je hier.
En nog een goed nieuwtje: de goedkeuring van de gemeente is binnen!
