Het veld achter mijn ouderlijke huis stond vroeger vol met madeliefjes en paardenbloemen. De paardenbloemen waren vooral leuk als ze uitgebloeid waren, omdat je de pluisjes er dan vanaf kon blazen en een wens mocht doen. Maar de plant heeft veel meer magische krachten die we schromelijk onderschatten of voor lief nemen. Niet voor niets hebben we sinds 2020 de Dag van de Paardenbloem (laatste zondag van april) en verschijnt in juli de eerste Veldgids Paardenbloemen. Want de paardenbloem, zo betoogt menig herborist, is een superfood van Nederlandse bodem. Daarom 5 redenen waarom we de paardenbloem moeten koesteren.
- Goed voor de biodiversiteit
We weten inmiddels allemaal dat de biodiversiteit in Nederland er beroerd voor staat. Volgens Staatsbosbeheer is er een afname van 40% tot 60% (afhankelijk van de soort) in de afgelopen kleine dertig jaar geconstateerd. Nou zou je kunnen denken: ik houd niet zo van insecten, dus fijn. Maar de natuur is een ingenieuze keten, dus als er ergens een soort wegvalt heeft dat een domino-effect op de rest en zullen ook wij mensen daar uiteindelijk last van hebben (bijvoorbeeld omdat er niet meer bestoven wordt of omdat de natuurlijke vijand van muggen wegvallen). Hoe het ook zij: biodiversiteit is belangrijk. Zo is de paardenbloem essentieel voor weidevogels. Als de kuikens uit hun ei komen, komen ook de hommels en bijen uit hun winterslaap. Zij gaan naar de paardenbloemen voor eten en de kuikens eten duizenden insecten per dag. Op de paardenbloem komen de meeste insectensoorten voor, zegt paardenbloem expert Karst Meijer in Trouw. - Het blad van de paardenbloem smaakt naar rucola
Ik herinner me nog de bittere smaak van het sap uit de steel van de paardenbloem als je die geplukt had. Dus toen ik voor het eerst hoorde dat je de paardenbloem kan eten, was ik sceptisch en niet meteen enthousiast. Maar dat is veranderd. Die steel moet je overslaan, maar het blad van de paardenbloem heeft een rucola-achtige smaak en wordt om die reden al eeuwen door de salade gegooid. Het kan de eetlust en spijsvertering stimuleren. Wel even de blaadjes goed wassen natuurlijk (maar dat geldt voor alle blaadjes van groente). Lees hier hoe je je groente echt goed kan wassen met baking soda (zodat je ook de eventuele hondenpies eraf krijgt). - De eetbare paardenbloem zit vol mineralen
Steeds vaker zien we eetbare bloemen terug in restaurants. Het staat niet alleen vrolijk om een paar paarse of gele exemplaren door de salade te mixen, maar het is ook lekker. Zo hebben de bloemkoppen van de paardenbloem een frisse, licht bittere en licht zoete smaak. Daarbij is het een goede bron voor magnesium, koper, calcium en ijzer. En stimuleert het de aanmaak van urine waardoor afvalstoffen sneller of beter worden afgevoerd. Ook schijnt de paardenbloem een positieve werking te hebben op het maagdarmstelsel en te helpen als je veel last hebt van hooikoorts. - Je kan siroop maken van paardenbloem
Het maken van Elderflower sierroop (oftewel vlierbloesemsiroop) is inmiddels redelijk bekend. Je kan deze siroop ook in de winkel kopen. Maar wat minder bekend is, is de siroop van paardenbloemen. Hiervoor pluk je 6 handen vol paardenbloemen, die maak je goed schoon en kook je met de schijfjes van een halve citroen en een kilo suiker in een liter water. Als de suiker is opgelost, haal je de pan van het vuur en laat je het 24 uur intrekken. Giet daarna het mengsel door een fijne zeef (hiervoor kan je evt een schone theedoek in de zeef leggen) in schone flessen. Knijp de bloemen goed uit. Daarna te drinken als limonade, dus aanlengen met water. - Paardenbloementhee van de wortel
We kunnen niet alleen de blaadjes (sla) en de bloemen (salade of siroop) eten, maar ook de wortels van de paardenbloem zijn bruikbaar. Hier kan je thee van maken. Dat kan je zelf maken (zie hier een recept), maar je kan het ook kant-en-klaar kopen (let er dan wel even op dat er geen toevoegingen bij zitten). Deze thee zou de leverfunctie ondersteunen (lees hier meer daarover), kan helpen bij spijsvertering, de urineweggezondheid en heeft ontstekingsremmende eigenschappen. Het kan invloed hebben op de werking van medicijnen, dus wel handig om even te overleggen met je arts als je medicijnen slikt. Het zou ook tegen artritis helpen. - Bonus: tegen acne
Het melkachtige sap uit de steel van de paardebloem (die die ultrabittere smaak heeft) schijnt te werken tegen acne en wratten. Hiervoor moet je het sap rechtstreeks op de puistjes of wratten smeren. Let wel op dat je niet allergisch bent en eczeem of uitslag krijgt. Even uitproberen dus voordat je het op je gezicht smeert en nog verder van huis bent (we hebben dit zelf nog nooit geprobeerd).
-Dit artikel bevat één of meerdere affiliate links-
