Geplaats door Asceline Groot donderdag 5 juni 2025 Duurzame lifestyle

Is onbeperkt vakantieverlof de toekomst?

Onbeperkt vakantieverlof, dat is misschien wel een droom van iedere werknemer, maar is het ook haalbaar en werkt het ook? Als je in dienst bent bij een bedrijf, de overheid of een stichting, dan heb je recht op allerlei soorten verlof. Niet alleen voor vakantie, maar ook om voor een familielid te zorgen, of als er een baby komt. Dat hebben we in Nederland – als je het vergelijkt met veel andere landen – best goed geregeld, maar er is natuurlijk altijd baas boven baas. In dit blog zetten we voor je op een rij, in welke landen ze bijzondere vormen van verlof hebben en we zijn reuze benieuwd wat jij belangrijk vindt en of je denkt dat onbeperkt vakantieverlof positieve effecten heeft.

Menstruatieverlof

Stel je voor dat je elke maand ongelofelijk veel last van je menstruatie hebt. Je kunt niets anders doen, dan in bed liggen. Klink verschrikkelijk en het overkomt 1 op de 3 vrouwen. Het is dan ook niet gek dat FNV Young & united na onderzoek tot de conclusie kwam dat driekwart van de Nederlanders onder de 35, 1 of 2 dagen per maand menstruatieverlof een goed idee vindt. Zo daalt het ziekteverzuim en wordt de productiviteit van vrouwen uiteindelijk verhoogd, want als je tijdens je menstruatie rust neemt, is de cyclus korter en houd je meer energie over.

Japan heeft het al

In Japan is menstruatieverlof als sinds 1947 volledig ingeburgerd. Vrouwen die er behoefte aan hebben, kunnen er gebruik van maken en een kwart van de vrouwen doet dit ook. Ook in Zuid-Korea, China en India is er menstruatieverlof. In Zambia mogen vrouwen volgens de nationale arbeidswet een dag in de maand vrij nemen, als ze te veel pijn hebben. In Nederland is menstruatieverlof niet geregeld, maar er zijn wel bedrijven die het aanbieden.

En de menopauze dan?

60% van de vrouwen in de overgang zegt dat ze het lastig vinden om te blijven werken. Het kan zelfs leiden tot een burn-out. Volgens het CNV meldt 8% zich regelmatig kortdurend ziek. Misschien is het ook iets om daarover na te denken?

Ouderschapsverlof in Nederland  

Een ander belangrijk verlof, is ouderschapsverlof. Vroeger kreeg je als kersverse ouder precies één dag vrij om je kind bij het gemeentehuis aan te geven. Daarna mocht je direct beschuit met muisjes gaan eten op je werk, maar die tijd is gelukkig voorbij. Vanaf 1 januari 2019 kregen partners 5 werkdagen vrij na de geboorte van hun kind. Vanaf 1 juli 2020 kwam daar nog eens 5 weken betaald verlof in de eerste 6 maanden na de geboorte bij en in augustus 2022 nog eens 9 weken (deels) betaald ouderschapsverlof. Een partner heeft dus nu recht op 15 weken (deels) betaald partnerverlof. Moeders hebben recht op 16 tot 20 weken betaald zwangerschapsverlof en 9 weken ouderschapsverlof. Daarnaast mag je als ouder ook nog 26 weken onbetaald ouderschapsverlof opnemen.

In Scandinavië pakken ze het nog beter aan

In Noorwegen kunnen stellen samen de zorg voor de pasgeboren baby verdelen. Ze kunnen samen kiezen of ze 49 weken betaald of 59 weken voor 80% betaald verlof willen. Het verlof kunnen ze onderling verdelen. In Zweden is het ook goed geregeld. Daar heeft een stel recht op 480 dagen betaald ouderschapsverlof tegen 80% van hu loon na de geboorte van een kind. Daarnaast mogen ouders 25% minder werken tot hun kind 8 jaar oud is. In Denemarken hebben ouders recht op 52 weken betaald ouderschapsverlof. 18 weken zijn daarvan voor de moeder, direct voor en na de bevalling. De rest van de weken kunnen de ouders onderling verdelen.

Onbeperkt vakantieverlof

In Nederland hebben we recht op een minimaal aantal uur vakantieverlof. Hoeveel dagen dat zijn, hangt af van het aantal uren dat je werkt. Stel je werkt 20 uur per week, dan heb je in elk geval recht op 80 uur vakantieverlof. Vergeleken met de Verenigde Staten is dat een goede regeling. Amerikanen hebben maar recht 14 tot 15 vakantiedagen per jaar. Vanuit de overheid zijn er dus regels om je vrije tijd te garanderen. Bedrijven mogen dat niet verlagen, maar wel ophogen. En dat gebeurt ook. Daarnaast experimenteren sommige bedrijven zelfs met een onbeperkt aantal vakantiedagen.

Onbeperkt vakantieverlof geeft werknemers de vrijheid en het vertrouwen om zelf te bepalen wanneer ze pauze nodig hebben – zonder vast te zitten aan een rigide aantal vrije dagen. Het draait hierbij om eigen verantwoordelijkheid: zolang je je werk op tijd en goed uitvoert, maakt het niet uit of je tussendoor een week weggaat, een middag vrij neemt of een langere reis plant. Deze flexibiliteit zorgt voor een betere balans tussen werk en privé, waardoor je niet alleen productiever bent op de momenten dat je werkt, maar ook écht kunt opladen wanneer dat nodig is. Het stelt je namelijk in staat om je werk beter te combineren met bijvoorbeeld mantelzorg, persoonlijke ontwikkeling of simpelweg meer tijd met familie – zonder schuldgevoel of administratieve rompslomp.

Misschien denk je dat de helft van de mensen er constant met de Noorderzon vandoor gaat, maar niets is minder waar. Verlof gaat in overleg, maar je kunt zelf je tijd indelen en daar gaan mensen heel verstandig mee om. En het werk? Dat geeft juist meer voldoening.

We zijn heel erg benieuwd. Wat vind jij belangrijk? En denk je dat onbeperkt vakantieverlof werkt? Laat het ons weten.

Over de schrijver

Asceline Groot

Asceline Groot is partner bij hetkanWEL, onderzoeker, specialist op het gebied van duurzame trends en ontwikkelingen en co-auteur van het boek 'hetkanWEL. Voor een groener, eerlijker en leuker leven'. Daarnaast heeft ze een PhD aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Ze deed onderzoek hoe social enterprises hun ideeën ontwikkelen.