Denk jij wel eens na over je pensioen? Misschien niet zo vaak. Veel mensen lijken dan ook niet echt te beseffen dat ze iedere maand een groot bedrag overmaken naar een fonds dat hun geld in allerlei bedrijven belegt. En dat die fondsen met die beleggingen misschien allerlei keuzes maken waar je zelf helemaal niet achter staat. Oftewel: hoogste tijd om eens goed na te denken over je pensioen.
Wat hebben pensioenen te maken met duurzaamheid? Heel veel, zo stond kortgeleden geschreven in een opiniestuk in Het Financieele Dagblad. Pensioenfondsen kunnen potentieel een heel grote rol spelen in verduurzaming, aldus de schrijvers van het artikel. Alleen al de Nederlandse pensioensector telt een vermogen van zo’n 1400 miljard euro. Met dat enorme bedrag worden investeringen gedaan die gericht zijn op een goed rendement. Het is immers de taak van pensioenfondsen om wel alle gepensioneerden in Nederland van een fijn pensioen te kunnen voorzien. Dat is een nobel streven, maar veel pensioenfondsen investeren nog steeds in kolen, olie en gas. Zo kan zonder dat je het doorhebt een behoorlijk deel van je inkomen in de fossiele industrie worden gestoken.
Fossiel pensioen
Met die investeringen in de fossiele industrie bewijzen pensioenfondsen hun klanten geen dienst. Vooral voor de jongste klanten duurt het nog tientallen jaren voordat ze aanspraak kunnen maken op hun gespaarde pensioengeld. Tegen die tijd heeft de wereld te kampen met de schadelijke gevolgen van fossiele industrie. En door wie wordt die fossiele industrie onder meer gefinancierd? Juist: het geld uit pensioenfondsen. Precies dat geld waar ouderen nu en jongeren in de toekomst van zullen leven.
Gelukkig lijkt er verandering op komst. Enkele grote Nederlandse pensioenfondsen investeren een groeiend deel van hun vermogen in duurzame beleggingen. Zo is pensioenfonds ABP, het duurzaamste fonds in Nederland, van plan om haar duurzame beleggingen te verdubbelen van €29 miljard nu naar €58 miljard in 2020. Het Pensioenfonds Zorg en Welzijn heeft vergelijkbare plannen en wil ten minste €20 miljard duurzaam besteden in 2020.
Kom in actie
Maar niet alleen de pensioenfondsen zijn aan zet. Ook de klanten van fondsen kunnen in actie komen. De meest voor de hand liggende stap is natuurlijk om over te stappen naar een duurzamer pensioenfonds, maar dat is voor veel werknemers niet mogelijk. Als je bijvoorbeeld als zelfstandige werkt en zelf beslist over je pensioenfonds, kun je een kijkje nemen bij de Global Climate Index van AODP. Zij hebben allerlei wereldwijde pensioenfondsen op een rijtje gezet wat betreft duurzame investeringen. Nederlandse fondsen als ABP en het Pensioenfonds Zorg en Welzijn doen het daarin met een vijfde en zesde plek heel erg goed. Dat geldt ook voor het Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw en het Unilever Pension Funds. Al deze fondsen beschikken over een A-ranking, wat betekent dat ze actie ondernemen tegen klimaatverandering.
Ook als het voor jou niet mogelijk is om van pensioenfonds te wisselen is het mogelijk om actie te ondernemen. Zo startte in 2015 een petitie om beleggingsfonds ABP over te halen volledig te stoppen met het beleggen in fossiele energie. Een andere optie is het sturen van een brief naar je pensioenfonds. Bijvoorbeeld met behulp van deze voorbeeldbrief van Milieudefensie, gericht aan de bestuursleden van jouw pensioenfonds. Op deze manier laat je zien dat er wel degelijk mensen zijn die nadenken over hun pensioen – en hun zuurverziende pensioengeld liever gebruiken om iets goeds te doen voor de wereld dan om de fossiele industrie te spekken.