Laatst bestelde ik een kaascroissantje in de nieuwe vegan bakkerij Margo’s in de Amsterdamse Jordaan. De kaas was gemaakt van lupine, een boon die je steeds vaker op het toneel ziet verschijnen als het gaat om vlees- en zuivelvervangers. Maar wat is de lupineboon eigenlijk en wat maakt het tot zo’n fantastisch ingrediënt binnen de eiwittransitie? HetkanWEL zoekt het uit.
Lupine zit vol eiwitten en vezels
Daar waar vroeger de sojaboon de onbetwiste nummer één was op het gebied van vlees- en zuivelvervangers, wordt deze steeds vaker verdrongen door alternatieven die dichterbij huis groeien. Denk aan erwten, waar we eerder al over schreven. Maar ook aan de lupineboon, die niet alleen bomvol eiwitten zit (minimaal 33%), maar ook een goede bron van vezels is. Goed voor de stoelgang dus. Wel een kleine waarschuwing: als je allergisch bent voor pinda’s, ben je waarschijnlijk ook allergisch voor de lupineboon.
Er zijn zo’n 200 soorten lupine
Lupine is een plant, die uit de vlinderbloemenfamilie komt. Een veld vol lupine is dus een veld vol prachtige bloemen. Er bestaan ongeveer 200 soorten waarbij de boontjes in de bloemen groeien, maar -je raad het al- niet al die soorten zijn eetbaar. De meeste lupinebonen zijn te bitter. Daarom wordt in de voedingsindustrie vooral gebruik gemaakt van de witte lupineboon (groot en plat) en -iets minder- van de blauwe lupineboon (iets kleiner en gespikkeld) of de gele.
Van vleesvervanger tot koekjes en ijs
De boon kan in z’n geheel aan een gerecht toegevoegd worden, zoals een salade. Als snack gegeten worden, zoals tremoços in Portugal of als tapas in Spanje. Of het kan verwerkt worden tot bijvoorbeeld meel, vleesvervanger, vegan kaas, humus of zelfs ijs. Zo kan het zijn dat je brood, koekjes of cake eet waar lupine in verwerkt is. En dat is precies de reden waarom mensen er zo enthousiast over zijn. Niet alleen is het een goede bron van eiwitten en vezels en wordt het lokaal geteeld, maar de toepassingsmogelijkheden zijn door de structuur en neutrale smaak ook nog eens heel divers.
Lekker lupine
Vorig jaar begonnen Marieke Laméris van proeflab Wageningen en André Jurris van Ekoboerderij de Lingehof met de site Lekker Lupine om de teelt en consumptie van lupine in Nederland te stimuleren. Dat valt dan weer geheel in lijn met de wens van Europese Unie om minder afhankelijk te zijn van de import van eiwitrijke gewassen zoals soja, dat toch vaak van ver moet komen. Al wordt het -bij wijze van uitzondering- ook geteeld in Twente. Lupine kan je kant en klaar in potjes kopen, maar je kan het ook gedroogd kopen. Dan komt er wel een zekere planning bij kijken, want het moet 24 uur weken en daarna ook nog eens twee tot twee en een half uur koken. Je kan het dan wel weer heel goed, met het kookvocht, invriezen trouwens. In porties is dan het handigst. Je kan hier trouwens een aantal recepten vinden met lupinebonen: van burger tot vegan cheesecake.
Vervanger van soja
Nederland is in Europa de grootste importeur van sojabonen en daar zit nog steeds een stijgende lijn in. Zo berekende het CBS dat we in de eerste helft van 2020 al 40% meer sojabonen uit Brazilië haalden dan in het hele jaar 2019. Niet alleen wordt hier het regenwoud voor gekapt in de Amazone, maar we voeren deze bron van eiwitten ook nog eens allemaal aan onze dieren. Als je dan bedenkt dat we voor 1 kilo biefstuk (dierlijke eiwitten) 20 kilo soja (plantaardige eiwitten) nodig hebben, terwijl er in andere landen een gebrek aan eiwitrijk voedsel is, dan gaat er ergens iets mis.
Voor het klimaat zou het beter zijn om in dit geval de 20 kilo soja te eten in plaats van die ene kilo vlees. Maar nog beter is het misschien om een plantaardige eiwitbron te vinden die -bij voorkeur- ook goed in Nederland geteeld kan worden. En daar komt de lupineboon dus om de hoek kijken als hoopvol alternatief. Het wordt in landen als Spanje, Portugal, Egypte en Ecuador al volop gegeten, maar is in Nederland pas net begonnen aan z’n opmars.
Heb jij al lupine gegeten? En wat vind je van dit eiwitrijke alternatief voor soja? Laat het ons weten door hieronder een reactie achter te laten.
