Afgelopen week kwam het nieuws naar buiten dat de hoeveelheid insecten in Duitse natuurgebieden in de afgelopen 25 jaar met 75% is afgenomen. Volgens onderzoekers kan het haast niet anders dan dat dit ook in andere West-Europese landen speelt. Biologen en ecologen maken zich grote zorgen, want we hebben insecten hard nodig. Insecten vormen niet alleen voedsel voor vogels, amfibieën en zoogdieren, maar breken ook organisch materiaal af, maken voedingsstoffen vrij en bestuiven gewassen. Het is dus de hoogste tijd om in actie te komen. We zetten een aantal initiatieven en praktische tips op een rijtje waarmee we insecten een handje kunnen helpen. Doe je mee?
The Pollinators is een platform dat lokale initiatieven ondersteunt op het gebied van biodiversiteit, bestuiving en bijen. Het platform is tot stand gekomen tijdens de Nudge Summit van 2016 in het Vredespaleis en is een samenwerking tussen De Bijenkorf, Nudge en The Tipping Point. Hun doel is om in 2017 maar liefst 60.000 m2 grond te voorzien van ‘pollinatorvriendelijke’ planten en bloemen. Dit najaar pakken ze flink uit. Voor elke like die hun Facebook pagina krijgt, planten ze een bloembol die bestuivers door het voorjaar helpt. Hoe meer likes ze krijgen, hoe meer bollen ze planten en bestuivers ze helpen!
Honey Highway is een initiatief waarbij de bermen van verschillende Rijkswegen zo worden ingezaaid dat er een natuurlijk evenwicht ontstaat. Ze worden ingezaaid met allerlei soorten bloemenzaad zodat er voldoende voedsel – nectar en stuifmeel – voor de bijen is om te kunnen overwinteren. De eerste Honey Highway is al gerealiseerd. Je kunt hem vinden bij de A4 tussen Delft en Schiedam. Het plan is om in de toekomst nog veel meer Honey Highways voor bijen, hommels en vlinders te realiseren zodat Nederland een écht bijenland wordt. Je kunt ze o.a. met de meedoen door bloemenzaad te bestellen of een stukje land beschikbaar te stellen.
In Nederland houden we landschappen en tuinen zo netjes en opgeruimd dat er steeds minder plekjes zijn waar insecten kunnen leven. Volgens Natuurmonumenten kan iedereen meehelpen om deze ontwikkeling tegen te gaan door nestgelegenheden te maken voor insecten. Ze maakten een handig overzicht van insectenhotels die je zelf kunt kopen, aanleggen of timmeren. Wist je bijvoorbeeld dat je sommige insecten al kunt helpen door een ‘rommelig’ hoekje te maken met wat dakpannen, stenen en stro?
Je kunt in november je biologische bloembolletjes al planten. De eerste drachtplanten voor de bijen zijn krokussen en lelietje-van-dalen. Verder kan je bepaalde plantensoorten die het dit jaar niet zo goed deden nu verplaatsen naar een plekje waar ze het komend jaar misschien beter doen. Tot slot is het rond deze tijd – in een koudere periode – ook goed om fruitboompjes te planten. Heb je geen tuin maar wil je wel iets doen om de biodiversiteit te vergroten? Dan kan het ook al helpen om in het voorjaar een paar bloempotten op je balkon te zetten. Ook al zit je op drie hoog: bijen weten die te vinden.
Gewildgroei wil mensen anders laten denken over wat we onkruid noemen. Volgens hen is het namelijk best vreemd dat de gemeente aan de ene kant geld uitgeeft om groen weg te halen en aan de andere kant geld investeert om groen aan te leggen. Om gemeenten er van te overtuigen dat het gras in de zomer niet elke week gemaaid hoeft te worden en dat de plantjes die zich spontaan vestigen welkom zijn, kan je je via hun website opgeven als Gewildgroei ambassadeur. Je krijgt dan een open stoeptegel thuisgestuurd. Door deze tegel in de stoep voor je huis te leggen geef je ruimte aan spontane vegetatie en laat je zien dat het welkom is.
Ben jij veel te druk om met alle bovenstaande dingen in de weer te gaan? Dan heb je wellicht iets aan deze tip. We kunnen insecten soms al helpen door dingen wat meer los te laten en even helemaal niets te doen. Bijvoorbeeld door het gras lekker te laten groeien, door bladeren te laten liggen en door stukjes land even met rust te laten De kans is groot dat de biodiversiteit op zo’n plek toeneemt. Gewildgroei werkt bijvoorbeeld met gemeente Laren aan (N)iets doen voor biodiversiteit. Zij roepen inwoners van Laren op om een stuk tuin te laten verwilderen. De gemeente verdubbelt vervolgens het aantal wilde vierkante meters in de publieke ruimte. Hoe gaaf is dat?
Wil jij meer lezen over biodiversiteit? Een tijdje terug schreven we een stuk over drie mensen die elk een kaal stukje land transformeerden tot een bloeiend paradijs. Klik op de foto hier onder om daar meer over te lezen.
De Kleine Toekomst oftewel Gerda heeft beeldende kunst gestudeerd. Ze schreef tot 2017 regelmatig voor hetkanWEL over mensen en initiatieven, die de wereld een stukje beter en mooier maken. Tegenwoordig schrijft ze over hedendaagse kunst voor landelijke tijdschriften en websites en werkt ze aan een boek voor jonge makers.