Pride Amsterdam is begonnen en dat betekent dat de hoofdstad gehuld gaat in regenboogkleuren, feestgedruis en de nodige glitter en glamour. Want glitters, zo weten we, zijn onweerstaanbaar en weten elk feestje om te toveren in een sprankelend, niet te missen festijn waar (bijna) iedereen vrolijk van wordt. Maar, hoe duurzaam zijn die glitters eigenlijk? Spoiler alert: niet zo heel erg duurzaam. Dat zit zo.
Glitters horen bij een feestje
Glitters zijn al lang niet meer voorbehouden aan een goed feestje (of de première van Barbie). Je kunt het zo gek niet bedenken of je hebt er wel een glittervariant van: make-up, kleding, inkt, lijm, papier, kaarten, tattoos, zeep, verf, knuffels: overal zitten ze in. Allemaal bedoeld om de feestvreugde te versterken. ‘Glitter is weer helemaal terug van weggeweest’, kopte Linda laatst in hun rubriek wat goééééd. Want glitter lijkt niet weg te denken in de collecties voor zowel vrouwen als mannen. Maar als je weet waar al die glitters uit bestaan, dan gaat de glans er wel een beetje af en zou je de rubriek eerder moeten omdopen in wat treeeeurig.
Microplastics
Want glitters bestaan voornamelijk uit microplastic. Minuscule stukjes plastic die we -in het geval van glitters- nog wel kunnen waarnemen maar onmogelijk kunnen opruimen. Als we ze na een feestje (of festival) van ons lijf wassen, komen ze in het riool terecht waar ze onmogelijk uit te filteren zijn en dus eindigen ze uiteindelijk in de zee. Maar er zijn ook hele kleine, fijne glitters (want ze komen in alle soorten en maten) die in de lucht terechtkomen en die we inademen. Daar kunnen je longen vervolgens op reageren, zegt Barbro Melgert (onderzoeker van microplastics aan de Rijksuniversiteit Groningen) in het tv-programma De keuringsdienst van Waarde. En dat kan ten koste van je longfunctie gaan.
Microplastics blijven in principe honderden jaren bestaan. Daarom riep de Britse milieuactivist Peter Roberts in 2019 op om de verkoop van glitters te verbieden en kondigden 61 festivals in Groot-Brittannië het jaar daarop aan dat ze wegwerpplastic, inclusief glitters, wilden gaan verbieden. Hetzelfde jaar kondigde drie grote winkelketens in Groot-Brittannië aan dat ze glitters in de ban wilden doen. Zo verwijderde een supermarkt keten 50 ton aan plastic uit de schappen. Tegelijkertijd kondigde de EU eerder dit jaar aan een ban te willen op microplastics in verzorgingsproducten en op minuscule glitters.
Biologisch afbreekbare glitter
Jaarlijks wordt wereldwijd 700 tot 1000 ton glitter geproduceerd, dat grotendeels in het milieu terechtkomt. Daarom werd besloten dat biologische afbreekbare glitter de norm zou worden op Canal Pride, maar ook op andere festivals. Alleen hoe biologisch afbreekbaar is deze bio- of ekoglitter doorgaans. De Keuringsdienst nam in april zes voorbeelden mee naar een lab om ze te laten testen.
Op de voorkant stond biologisch afbreekbaar vermeld, terwijl op de achterkant van de verpakking in de lijst van ingrediënten toch gewoon plastic voorkwam (polystyreen en polyacrylaat). Om het zekere voor het onzekere te nemen, werden de producten toch ook nog getest en wat bleek? De hoeveelheid plastic in de glitters was niet weinig. Ook onderzoeker Olga Pantor zegt in het programma dat glitters die verkocht worden als biologisch afbreekbaar, dat eigenlijk niet zijn. En dat terwijl je er vaak wel meer voor betaalt.
Mica als ingrediënt
Natuurlijk zullen er heus ook biologisch afbreekbare glitters zijn (niet alle merken zijn getest in het programma), maar het is dus zaak om de ingrediëntenlijst goed te bestuderen. Daarin wordt vaak (in plaats van of naast of plastic) met mica gewerkt. Dit een natuurlijk dat in landen als India en China gedolven wordt en niet onomstreden vanwege de kinderarbeid die hier vaak bij komt kijken (lees hier ons verhaal daarover). Gelukkig is er het Responsible Mica Initiatieve. Dus check voor het kopen van je glitter (en make-up) niet alleen of er plastic in zit, maar ook of er verantwoordelijke mica in zit.