Onze ouderwetse erwt is flink aan de weg aan het timmeren. Waar recentelijk haast alle vegaproducten nog op basis van soja- of tarwe-eiwit waren gemaakt, vinden we erwten nu terug in burgers, eiwitpoeder en ‘melk’. Deze producten worden gemaakt van gele spliterwten (eigenlijk gedroogde groene erwten). Waar deze peulvrucht voorheen vooral werd verbouwd voor veevoer blijkt deze nu ook heel geschikt als vlees- en zuivelvervanger (en daarom een mooie kans voor de agrarische ondernemer!).
De opkomst van erwten als plantaardige eiwitbron is om meerdere redenen een prachtige ontwikkeling. Ten eerste stelt het ons in staat om soja, dat vaak van ver komt, te vervangen door lokaal verbouwde erwten. Hoewel de verwerkte erwten momenteel nog vaak uit Noord-Amerika of Frankrijk komen, kunnen deze ook makkelijk in ons eigen regenachtige Nederland verbouwd worden. Dat scheelt toch weer aan CO2 uitstoot qua transport. Daarbij komt dat veel mensen niet zo veel soja willen eten of drinken en dus op zoek zijn naar plantaardige alternatieven. Hoewel sojabonen eigenlijk één van de meest voedzame plantaardige eiwitten zijn (qua voedingswaarde), blijft voor veel mensen een associatie bestaan met oestrogeen(aanmaak) – ook al is hiervoor geen wetenschappelijke consensus.
Als je erwten vergelijkt met zuivel dan is de CO2-uitstoot, net als die van andere plantaardige alternatieven, beduidend lager. Het Amerikaanse erwtenproteïnebedrijf Ripple stelt dat hun melk twee tot drie keer minder CO2 uitstoot dan zuivel. De meeste uitstoot vindt plaats bij het verwerken van de erwten: door het gasverbruik om het eiwit uit de erwten te halen. Op termijn kan die uitstoot makkelijker worden verlaagd dan die van zuivel, waarbij de uitstoot vooral door de koeien zelf wordt veroorzaakt.
De erwt is dus eigenlijk een no-brainer, zeker als je kijkt naar de voedingswaarde. Erwtenmelk bevat per glas bijvoorbeeld drie keer zoveel proteïne als havermelk en zes keer zoveel als amandelmelk. Het is dus veel voedzamer dan deze populaire alternatieven, die vaak vooral water bevatten. Erwtenmelk is qua voedingswaarde eigenlijk zeer vergelijkbaar met soja: 3.2 gram eiwit/100 ml vergeleken met 3.5 gram/100 ml voor soja (in de versie van Albert Heijn). Hetzelfde geldt voor eiwitpoeder: erwteneiwit is een heel goed alternatief voor wei-eiwit. En voor de sporters onder ons: wetenschappelijk onderzoek heeft bewezen dat het effect op spieropbouw ook hetzelfde is. Daarnaast geeft het een minder opgeblazen gevoel dan wei. Erwten zijn bovendien ook een goede keuze voor mensen met een noten-, lactose- of soja-allergie; planeet- én mensvriendelijk dus.
Dus waar is die erwtenrevolutie nou precies te merken? Al langere tijd vertegenwoordigt erwteneiwit een gezonde, veganistische optie voor de actieve sporters onder ons. Daarnaast kennen we nu in Nederland circa 2 jaar de Beyond Burger; de bijna ‘echte’ burger die met groot succes is gemaakt van hoofdzakelijk erwteneiwit. Daarnaast heeft Ola in 2019 een vegan magnum op erwtenbasis geïntroduceerd. En nu zijn er dus ook diverse bedrijven begonnen met erwtenmelk. Eén van de eersten was het Zweedse merk Sproud en het Amerikaanse Ripple. Sinds mei 2021 zijn ook Nestle’s Wunda en onze eigen Appie’s erwtendrink te koop in de supermarkten.
Doen we dan meteen alle haver-, soja-, rijst-, cashew- en wat heb je nog meer-melk de deur uit om massaal erwten in te kopen? Nou, er zijn nog wél wat kleine hordes op de weg. Erwtendrink is bijvoorbeeld nog niet zo betaalbaar als soja- of koemelk. Momenteel kost het ongeveer twee keer zoveel. Daarnaast hebben erwten een specifieke smaak, net als elke andere vervanger, waar je aan moet wennen. Ik kon het de eerste keer in ieder geval wel sterk proeven. Tenslotte is het belangrijk om altijd naar de ingrediënten van een bewerkt erwtenproduct te kijken. Zo heeft de Beyond Burger (jum!) bijvoorbeeld heel veel erwteneiwit, maar helaas ook heel veel (verzadigd) vet. Ook zit er verschil in de voedingswaarde van erwtendrinks; zo bevat erwtendrink van de Albert Heijn 1,5 keer zoveel eiwit als de erwtendrink van Wunda. Ook iets om rekening mee te houden.
Ik ben in ieder geval overtuigd en vooral benieuwd welke erwtenproducten nog meer volgen. Ben jij ook al erwtenfan? Of maak je je eigen erwtendrink? Laat het me weten in de comments!
Helena de Boer schrijft graag over keuzes die eenieder kan maken om zijn of haar leven comfortabeler, avontuurlijker, smakelijker én duurzamer te maken. Dit doet zij naast haar baan als adviseur bij RebelGroup. Helena heeft een achtergrond in milieubeleid en psychologie en gebruikt die kennis ook in haar artikelen.