Als je niet oplet groeit je hele aanrecht dicht met keukenapparaten: van blenders tot airfryers, waterkokers, koffiezetapparaten en keukenmachines. Hartstikke handig natuurlijk, maar los van de opbergruimte die al deze apparatuur in beslag neemt, vroeg ik me af hoe duurzaam al die apparaten eigenlijk zijn? En waar je op moet letten als je iets nieuws gaat kopen.
Het begint er natuurlijk mee dat je bewust koopt. Dat klinkt misschien als een open deur, maar we tuimelen allemaal wel eens in die valkuil waarin we verleid worden iets te kopen dat we (bijna) niet gaan gebruiken. De chocolade fondueset die zo leuk is voor Valentijndag. De melkschuimer die je dacht nodig te hebben omdat je vanaf nu elke dag zelf een matcha latte ging maken. Of die sapcentrifuge omdat je meeging in de trend van de ‘raw juices’…
Enfin, we hebben allemaal wel ergens achterin een keukenkastje, op zolder of in de garage keukenapparaten staan die we (bijna) nooit gebruiken: zonde!
Maar sommige apparaten zijn echte musthaves. Voor mij zijn een goede blender (smoothies als ontbijt!), een waterkoker (thee, thee, thee) en een broodrooster behoorlijk onmisbaar. En laatst bedacht ik dat een keukenmachine toch ook best handig is, omdat ik houd van het maken van ‘lekkers’: van blissballs tot bananenbrood of hele taarten. En dan is zo’n keukenmachine echt superhandig.
Maar waar moet je op letten qua duurzaamheid bij het aanschaffen van nieuwe keukenapparaten?
Om te beginnen kijken we natuurlijk naar het energieverbruik van apparaten. De grootste energieslurpers (schreven we hier al eens) zijn de grote apparaten in je keuken, zoals de koelkast, vriezer en vaatwasser. Bij deze apparaten loont het de moeite om je oude in te ruilen voor een nieuwe met een A+++ label. Dat klinkt onlogisch, want nieuwe apparaten kosten grondstoffen en energie om te maken, maar in het geval van deze grote apparaten verdien je dit terug in je energierekening als het oude apparaat ouder is dan 10 jaar.
Voor kleine keukenapparaten (zoals de blender, waterkoker en keukenmachine) geldt dat niet: deze zijn de afgelopen 10 jaar nauwelijks zuiniger geworden in het stroomgebruik. Deze keukenapparaten kan je dus blijven gebruiken en als ze stuk gaan kan je ze laten repareren.
Reparatie is nog niet altijd zo eenvoudig als het lijkt. Vaak krijg je te maken met een fabrikant die bepaalde onderdelen niet wil leveren of is het apparaat zo in elkaar gezet dat losse onderdelen überhaupt niet vervangen kunnen worden. Maar er gloort hoop aan de horizon: vorig jaar keurde de EU het recht op reparatie goed.
Fabrikanten van apparaten als wasmachines, stofzuigers en ook telefoons worden verplicht deze producten te repareren als de klant dat wil. Dit helpt niet alleen om de afvalberg terug te dringen, maar zorgt er hopelijk ook voor dat fabrikanten hun producten zo gaan maken dat ze makkelijk te repareren of te recyclen zijn. De EU-lidstaten hebben tot 31 juli 2026 de tijd gekregen om dit recht op reparatie om te zetten in landelijke wetten. Nederland heeft nog niet zo’n landelijke wet, maar fabrikanten sorteren al wel voor op wat komen gaat. Let daar nu dus alvast op als je nieuwe keukenapparaten koopt: is het makkelijk te repareren of te recyclen?
We zeiden al dat het maken van keukenapparatuur stroom en grondstoffen kost. Maar de ene grondstoffen zijn de andere niet, zullen we maar zeggen. Zo zitten er in telefoons, tablets en computers zeldzame materialen waar we zuinig mee om moeten gaan.
Voor keukenapparaten geldt dat ze vaak gemaakt zijn van staal en kunststof en daar kan nog een behoorlijke slag geslagen worden, namelijk door gebruik te maken van circulaire materialen. Gerecycled kunststof, staal of aluminium bijvoorbeeld.
Door het gebruik van gerecyclede materialen zijn er minder nieuwe grondstoffen nodig en wordt er dus minder afval gecreëerd: je maakt immers gebruik van materialen die er al zijn. Daarnaast kost het recyclen van materialen als aluminium en staal minder energie dan het mijnen van nieuwe grondstoffen zoals aluminium uit bauxiet. Hierdoor is ook de CO2-uitstoot lager.
Het Nederlandse familiebedrijf Bourgini uit Breda heeft een nieuwe lijn keukenapparaten gelanceerd die gemaakt zijn van gerecyclede materialen: Bourgini Elements. Zo bestaat de behuizing van de keukenmachine uit deze lijn voor 100% uit gerecycled materiaal. Hoe weten we dat? De Bourgini Elements keukenapparaten hebben een GRS-certificering, wat staat voor Global Recycled Standard. Hiermee wordt transparantie, verantwoord gebruik van grondstoffen en eerlijke productie gewaarborgd. En daarmee weet je ook zeker dat het percentage gerecycled materiaal klopt. Het bedrijf ondersteunt ook de Plastic Soup Foundation met donaties. En: de Bourgini Elements-producten van Bourgini zijn heel betaalbaar, dat is ook fijn.
En dan is er nog het duurzame aspect aan de kant van de gebruiker, jij en ik dus. Door het gebruik van bepaalde keukenapparaten wordt het een stuk makkelijker om voedselverspilling tegen te gaan. Zo gebruik ik veel restjes in mijn smoothies in de blender. Maar ook een keukenmachine kan helpen bij het tegengaan van voedselverspilling door restjes makkelijk te pureren. Zo kan je een heerlijke carrot cake maken of eentje met je restjes courgette, rode bieten of zoete aardappelen.
Hoe duurzaam is je keukenapparatuur, zoals een keukenmachine of foodprocessor? Dat hangt van verschillende dingen af:
In dat geval is het vrij duurzaam: deze apparaten gebruiken over het algemeen weinig stroom en je kan er ook nog eens voedselverspilling mee tegengaan. Aan de slag dus 😊
We mogen een Bourgini Elements keukenmachine weggeven (en die wil je hebben, geloof mij). Wil je kans maken? Volg ons dan op Instagram en kijk daar wat je moet doen om te kunnen winnen.
Wyke Potjer is content manager van hetkanWEL. Ze heeft journalistiek gestudeerd en werkt sindsdien fulltime voor landelijke radio, televisie, print en online media. Ze is vegan, heeft geen auto, probeert plastic uit haar leven te bannen en biologisch te eten. Naast haar freelance bestaan als journalist geeft ze yogales (vinyasa en yin).