Steeds meer mensen, sociale bedrijven, maatschappelijke organisaties en stichtingen komen met goede ideeën voor het opwekken van energie, meer natuur en biodiversiteit. Als je al die initiatieven naast elkaar bekijkt, krijg je een mooi kijkje in de toekomst, want ze laten zien wat mensen belangrijk vinden. GreenWish analyseert elk jaar de inzendingen van Duurzame Dinsdag. Ineke van Zanten – een van de auteurs – geeft je inzicht in wat we in de toekomst kunnen verwachten.
Plastic revolutie
Het is bijzonder om te zien hoe de voorspellende waarde van maatschappelijke initiatieven werkt. Zo’n 15 jaar geleden waren voorlopers al bezig met alternatieven voor plastic en om het gebruik van plastic zakken te verminderen. Het duurde nog veel jaren voordat er een verbod op gratis plastic tassen kwam. En uit de Koffer van Duurzame Dinsdag blijkt dat de weerstand tegen het gebruik van single use plastic nog steeds groeit. Inzenders komen met alternatieven voor verpakkingen, maar ook voor bijvoorbeeld rietjes en bekers. En vaak zijn deze artikelen ook biobased, dus geheel gemaakt van natuurlijk materialen. Krown bijvoorbeeld, maakt verpakkingen, bouwmaterialen en design van schimmels. Hun producten zijn gemaakt van mycelium (draden die zorgen voor de groei van paddenstoelen) en van agrarisch afval uit Nederland (stro). Het mycelium fungeert als het ware als lijm! Er komt geen kunststof aan te pas. Als je zelf meer circulair wilt shoppen, kijk dan eens op Looped Goods, hier vind je allerlei producten die circulaire zijn en het milieu minder belasten!
Minder vlees en no waste
Zo’n acht jaar geleden zaten we de eerste inzendingen rond voedselverspilling en plantaardig eten in de Koffer. In 2012 won Kromkommer de LIDL voedselprijs met hun oproep om geen groente te verspillen vanwege het uiterlijk. Want tien procent van alle groente en fruit wordt weggegooid, omdat het te klein of te krom is, of vanwege overproductie. Waren ze toen een van de eerste, de publieke opinie is behoorlijk hard aan het veranderen! De buitenbeentjes (kleine paprika’s en komkommers) liggen in de supermarkt en kun je gewoon kopen. En was plantaardig eten zo’n vijf jaar geleden nog echt iets dat je moest uitleggen, dat is nu wel anders. In de Allerhande gaat het al ‘gewoon’ over vegan eten, er zijn influencers op Instagram met het onderwerp bezig en er zijn talloze kookboeken verschenen. Je ziet de grote bedrijven inspelen op deze trend en het wordt steeds normaler om vegan maaltijden te bestellen in restaurants.
Bloemen, bijen en biodiversiteit
Ongeveer 1 op de 5 inzendingen ging de afgelopen twee jaar over groen, natuur en water. Dat is veel meer dan de jaren ervoor. Groen is in! Mensen maken zich zorgen om insecten en bijen en willen zelf ook bijdragen om Nederland bloemrijker te maken. Mooie initiatieven waar je bij kunt aanhaken zijn de Pollinators en GuerillagardenersNL. Met blije bijen bommen en zaai-acties kun je Nederland mooier maken en bewijs je insecten een dienst. Of wat te denken van Gewildgroei, dat pleit voor een heel andere kijk op onkruid. Er wordt in de openbare ruimte, maar ook in tuinen, veel geld besteed aan het verdelgen van “onkruid” en tegelijkertijd ook aan het aanleggen van beplanting. Waarom spontane plantengroei niet gewoon laten staan. Gewildgroei heeft een speciale tegel ontwikkeld, die water doorlaat en waar planten door de tegel mogen groeien. Ook hier zie je dat bedrijven in spelen op de toegenomen aandacht voor biodiversiteit. Bij de supermarkt kun je sparen voor insectenplaatjes, dat was een paar jaar geleden ondenkbaar. Als je zelf meer leven in je tuin wilt, dan is het recent verschenen boek Avontuurlijk Tuinieren een aanrader.
Nieuwe kijk op mode
De inzendingen in de Koffer kondigen al een paar jaar een andere kijk op mode aan op veel vlakken: een transparante keten, duurzame materialen, geen fast-fashion en een eerlijke waardering voor de mensen die onze kleding maken. Wij denken dat er een ware fashion-revolutie op komst is en dat initiatieven de weg voorbereiden. Bijvoorbeeld lenen van kleding zal straks veel gewoner worden. Kun je nu in kledingbibliotheken zoals LENA Library en Bij Priester terecht om kleding te lenen voor volwassen of bij Hulaaloop voor kinderkleding, we verwachten dat je over niet al te lange tijd in gewone kledingwinkels niet alleen jurken en broeken kunt kopen maar ook kunt lenen. Net zoals IKEA die sinds kort niet alleen meubels verkoopt maar ook verhuurt. Want, met de filosofie van Marie Kondo in gedachten: waarom zou je er niet voor kiezen om op te ruimen, een beperkte hoeveelheid spullen te bezitten en de rest te lenen. Het zou een boel grondstoffen (en miskopen) besparen.
Laat de toekomst landen!
Het zijn juist de initiatieven die het nieuwe laten zien. De innovaties van nu bereiden de weg voor van wat straks normaal gaat worden. Alleen daarom al is Duurzame Dinsdag van waarde. De trends en de signalen van wat deze initiatiefnemers nodig hebben, worden voorgelegd aan politiek en beleidsmakers. Zij kunnen zo maatregelen nemen om deze beweging te versnellen. Heb je zelf een idee of initiatief? Sluit je dan aan bij deze vernieuwers voor 1 juni. En ben je nieuwsgierig naar de initiatieven? Ga hier eens grasduinen tussen de inzendingen, je doet er veel inspiratie op.
Over GreenWish
Dit is een gastblog van Ineke van Zanten. In 2003 richtte Ineke, samen met Rinske van Noortwijk, GreenWish op. Vanaf dat moment ondersteunen zij met hart en ziel mensen, overheidsinstanties en allerlei andere organisaties in de samenleving om maatschappelijke en duurzame ideeën te realiseren.
