Van renoveren tot repareren: dit zijn de 7 boodschappen van de hetkanWEL-community aan politiek Den Haag

Van het ene op het andere moment stroomden de appjes binnen. “Wist je dat D66 ‘het kan wel’ als slogan van hun campagne gebruikt“? Zelfs de Volkskrant schreef dat D66 met de Nederlandse variant van Yes we can – de leus waarmee Barack Obama in 2008 het Witte Huis veroverde – haar zinnen heeft gezet op winst in Den Haag.

Natuurlijk is het kan wel geen beschermde naam – het zijn gewoon drie Nederlandse woorden waar wij al twintig jaar voor staan. Maar dat een partij die zich profileert met deze slogan, schept wél verwachtingen. En verantwoordelijkheid. Daarom vroegen we onze achterban: wat zouden we D66 (en eigenlijk alle politici) willen meegeven als het gaat om duurzaamheid? De uitkomsten delen we hier graag met jou. En misschien ook wel met Rob Jetten.

Wat moet de politiek doen om duurzaam leven écht mogelijk te maken? We vroegen het onze lezers en kregen de antwoorden laten zien dat duurzaamheid volgens onze achterban niet alleen een technische of beleidsmatige kwestie is, maar vooral ook een sociale. Het moet betaalbaar zijn, eerlijk verdeeld en praktisch haalbaar in het dagelijks leven. En dat op alle thema’s.

1. Wonen: Den Haag moet minder slopen, meer renoveren

We willen dat wonen betaalbaar is en nieuwbouw circulair (35,1%). Toch spraken de open antwoorden boekdelen: veel lezers pleiten voor renovatie en hergebruik van bestaande gebouwen in plaats van steeds nieuwe wijken neerzetten. “Minder slopen en meer renoveren” is een veelgehoorde oproep. En dat komt natuurlijk niet helemaal overeen met de plannen van D66 om nieuwe steden te bouwen. Ook wordt de woningmarkt bekritiseerd als een “financieel spel gericht op de top van de piramide”, waarbij de focus op winst ligt ten koste gaat van rechtvaardigheid. De boodschap aan de politiek in Den Haag: kijk verder dan nieuwbouw en maak verduurzaming bereikbaar voor huurders en bewoners van bestaande huizen.

In oktober lanceren we de kersverse hetkanWEL Academie met online masterclasses over wonen. Mieke Elzenga, initiatiefnemer van eco-community LiberTerra in Koedijk, trapt af op 7 oktober om 20.00 uur met een online masterclass waarin je leert hoe je je eigen wooncommunity kan starten en waar je op moet letten. Zeer waardevol, want Mieke heeft hier onwijs veel ervaring in en deelt haar bruikbare, concrete tips met je. Er is uiteraard ook ruimte om vragen te stellen. Meer informatie over deze en de andere masterclasses vind je in onze kersverse Academie via deze link. Daar kan je je ook opgeven voor de masterclass.

2. Consumeren: repareren, delen en minder kopen

Op het gebied van consumeren wil een meerderheid inzetten op reparatie en hergebruik (42,0%). Toch gaat de discussie dieper. “Ja reparatie en hergebruik, maar vooral minder kopen,” schrijft een lezer. Anderen zien kansen voor reparatielessen op school, zodat kinderen leren hoe ze spullen kunnen herstellen in plaats van weggooien. Er klinkt ook frustratie door over overbodige verpakkingen: “Niet alles in plastic maar glazen flessen en losse verkoop van producten.” Het is duidelijk: onze lezers willen een systeem waarin kwaliteit, delen en hergebruik centraal staan boven eindeloos consumeren.

Elke week vragen we onze lezers naar hun mening over een actueel onderwerp. Zo krijgen we samen een goed beeld van wat er leeft bij mensen die zoeken naar een groener, eerlijker en leuker leven – en die geloven dat het kan wel! 
Heb je deze enquête nog niet ingevuld? Dat kan natuurlijk nog steeds via deze link. Hoe meer reacties, hoe sterker onze gezamenlijke boodschap richting D66.
Wil je vaker meedoen? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief. Daar delen we wekelijks een nieuwe enquête én de resultaten van onze community van de week ervoor. Zo bouwen we stap voor stap aan een beweging die laat zien: samen maken we het verschil.

3. Energie: betaalbaar én bewust

De meeste respondenten kiezen voor betaalbare groene stroom en gasloze alternatieven (55,4%). Maar ook hier gaan de reacties verder dan de keuzemogelijkheden. “Zorgen voor meer energie-bewustzijn, minder gebruiken vooral,” klinkt het. Anderen benadrukken de kracht van decentrale energie: “Ieder huis zijn eigen productie met subsidies.” Naast grootschalige wind- en zonneparken willen burgers dus meer zeggenschap, bewustwording en kleinschalige oplossingen dicht bij huis.

4. Voeding: steun lokaal, breek de bio-industrie af

Voeding is een thema waar onze lezers uitgesproken ideeën over hebben. Steun voor lokale en biologische boeren (35,9%) en minder intensieve veehouderij (28,2%) voeren de lijst aan. Maar de open antwoorden leggen de vinger nog scherper op de zere plek: “Breek de bio-industrie af,” schrijft een deelnemer. Anderen pleiten voor 0% btw op groente en fruit of een volledig biologisch voedselsysteem. De rode draad: mensen willen een eerlijker, gezonder en duurzamer voedselsysteem waarin boeren een eerlijke prijs krijgen en de consument betere keuzes kan maken. Regelgeving vanuit Den Haag helpt daarbij zeker.

5. Sociale gelijkheid: sterkste schouders dragen het meest

Sociale rechtvaardigheid is een thema dat in bijna alle vragen terugkomt, maar vooral duidelijk bij de vraag over gelijkheid. 60,3% vindt dat de politiek moet zorgen voor betaalbare en toegankelijke duurzame alternatieven. Tegelijkertijd pleiten veel respondenten voor een eerlijkere verdeling van lasten. “Sterke schouders dragen meer” en “meer belasting voor de rijkste 10%” zijn veelzeggende citaten. De boodschap aan Den Haag is helder: duurzaamheid kan pas slagen als iedereen kan meedoen, en dat vraagt om een eerlijk belasting- en inkomensbeleid.

6. Reizen: trein boven vliegtuig

De vraag over reizen leverde een overweldigend resultaat op: 70,2% wil snelle en betaalbare treinverbindingen als alternatief voor vliegen. Slechts een klein deel kiest voor betere fietspaden of deelmobiliteit. In de open antwoorden klinkt de wens om vliegen duurder te maken: “Een stuk duurder wel te verstaan.” Respondenten willen een transitie in mobiliteit: de trein moet de logische en goedkope keuze worden, terwijl vervuilende alternatieven ontmoedigd worden. Daar ligt dus nog een grote taak voor Den Haag.

7. Gezondheid: groen, gifvrij en minder plastic

Bij gezondheid kiezen de meeste mensen voor meer groen in steden en dorpen (36,6%) en schonere lucht (30,5%). Daarnaast wordt gewezen op de schadelijke effecten van landbouwgif en plastic. Eén deelnemer schrijft: “Geen gif in ons eten: een verbod op landbouwgif.” Een ander: “Minder plastic in je lijf.” Het is niet alleen een kwestie van welzijn, maar ook van vertrouwen: burgers willen zeker weten dat hun omgeving en voedsel schoon en veilig zijn. Zie hieronder onze 5 adviezen aan Den Haag.

In oktober organiseren we voor de 5e keer de Anders Wonen maand in samenwerking met Triodos Bank. Dit betekent dat we tijdens deze maand extra veel woonverhalen delen van pioniers die het anders aanpakken. Wil je niks missen? Schrijf je dan hier in voor de maand (via een hele korte enquête) en ontvang een maand lang onze gratis Anders Wonen Nieuwsbrief die ook weer automatisch stopt. Hier vind je meer informatie over de Anders Wonen Maand. Wil je je nu alvast laten inspireren door verhalen van woonpioniers en praktische tips over wonen? Bestel dan ons boek Anders Wonen via onze shop :-)

5 adviezen voor de politiek in Den Haag

De enquête laat een duidelijk totaalbeeld zien dat zich laat samenvatten in vijf adviezen voor Den Haag:

1. Kies voor renovatie en circulaire bouw
   Investeer in het verduurzamen van bestaande woningen, voorkom sloop en maak energiebesparing bereikbaar voor huurders.
2. Stimuleer reparatie en minder consumptie
   Maak reparatie goedkoper en toegankelijker, ondersteun circulaire bedrijven en geef jongeren praktische lessen in hergebruik.
3. Maak groene energie betaalbaar en decentraal
   Zorg voor brede toegang tot betaalbare groene stroom, stimuleer lokale energiecoöperaties en investeer in bewustwordingscampagnes.
4. Hervorm ons voedselsysteem
   Ondersteun lokale en biologische boeren, beperk intensieve veehouderij en maak gezonde voeding goedkoper door btw-verlaging.
5. Waarborg sociale rechtvaardigheid
   Zorg dat duurzame alternatieven ook betaalbaar zijn voor lage en middeninkomens. Belast rijkere groepen zwaarder en voorkom dat verduurzaming ongelijkheid vergroot.

Daarnaast verdient het beleid in Den Haag rond reizen en gezondheid bijzondere aandacht: maak de trein hét alternatief voor vliegen en investeer in een gezonde, groene leefomgeving zonder gif en plastic.

ECO in plaats van EGO

Wat opvalt, is dat onze lezers duurzaamheid niet alleen zien als een technisch vraagstuk, maar vooral als een maatschappelijke keuze. Renovatie boven sloop, reparatie boven weggooien, lokaal boven massaproductie, eerlijk verdelen boven winstmaximalisatie. Zoals één respondent het kernachtig samenvatte: “ECO in plaats van EGO.” Nou is dat voor politici in Den Haag de afgelopen jaren echt onmogelijk gebleken, maar we blijven hoopvol en vragen Rob Jetten en andere politici om deze oproep serieus te nemen, want pas als duurzaamheid betaalbaar, eerlijk en praktisch wordt gemaakt, kan iedereen meedoen – en dat kan echt WEL.

Versterk je de boodschap naar politiek Den Haag: vul je de enquete ook in? Dat kan via deze link.