Na vijf jaar onderzoeken, plannen en ontwerpen, komt de droom van Peter Camp en zijn medebewoners nu eindelijk uit. Na de bouwvak begint de bouw van het cohousing project in hartje Arnhem, op loopafstand van het station. Er komen 33 appartementen met gedeelde ruimtes en een rechtstreeks wandelpad naar de Rijnkade. Peter vertelt hetkanWEL hoe hij en zijn medebewoners dit allemaal voor elkaar hebben gekregen.
“Eigenlijk,” begint Peter zijn verhaal. “Zijn we tien jaar geleden al begonnen met een grote groep van 40 mensen. Maar als je zo’n grote groep hebt, dan gaat het allemaal te lang duren.” Peter had inmiddels verschillende CPO-projecten in binnen- en buitenland bezocht en besloot dat hij het wilde aanpakken zoals hij dat in Berlijn had gezien: met een kleine kerngroep. Een tip, die we ook al meekregen voor ons boek Anders Wonen.
Begin met een kleine kerngroep
De kerngroep waarmee ze uiteindelijk het plan voor het cohousing project in Arnhem in de steigers hebben gezet, bestond uit zes huishoudens. De afgelopen jaren is daar ongeveer de helft van gestopt. “Mensen krijgen ergens anders een baan, gaan uit elkaar of worden ziek. Dat hebben we ook meegemaakt,” legt Peter uit. Want ook met een kerngroep die snel en efficiënt werkt, gaan er vaak nog jaren overheen voordat de bouw daadwerkelijk van start gaat. Vijf jaar dus, in het geval van Peter en zijn medebewoners.
Het vinden van grond
“Aanvankelijk wilden we een project starten met een mix van huur- en koopwoningen, maar dat bleek te ingewikkeld te zijn,” legt hij uit. “We waren al in gesprek met een wooncorporatie, die ook een locatie had voor het project. Maar de gemeente kon onze belangrijkste wensen niet inwilligen en dus besloten we die plek op te geven.”
Ondertussen had de groep al wel een architect benaderd, die een ontwerp had gemaakt: Peter Groot van Studio H2A. En die architect bleek ook de bedenker van de creatieve wijk Coehoorn. “Dat is een soort tussenbuurtje vlakbij het station waar zeven gebouwen leeg stonden. Ze kregen toestemming om die gebouwen voor een periode van vijf jaar te vullen met creatieve bedrijven. Een stuk of 80. Maar na 5 jaar moest er een nieuw plan komen en in dat plan was ruimte voor een CPO. Dus toen zei de architect: kom maar bij ons.”
CPO is een Collectief Particulier Opdrachtgeverschap waarbij een groep toekomstige bewoners zelf opdracht geven tot de bouw van een cohousing-project (in plaats van een projectontwikkelaar). Dat kan gaan om een eco-gemeenschap of erfdelen op het platteland of bijvoorbeeld een appartementencomplex in de stad.
Meedoen aan een tender van de gemeente
Maar zo makkelijk als dat klinkt, was het natuurlijk niet. “De gemeente wilde eerst een gebiedsvisie maken en bovendien konden ze die locatie niet zomaar aan ons geven. Er moest een tender komen, een soort wedstrijd. Die wonnen we gelukkig, precies vijf jaar geleden. We hadden een goed verhaal en een groep van inmiddels 18 mensen. Bovendien kenden ze ons inmiddels bij de gemeente, omdat we daar al vaak waren komen praten.”
“Daarna volgde een haalbaarheidsonderzoek van een half jaar, waarmee je moet aantonen dat je het plan rond kunt krijgen. Toen kwam er een schetsontwerp, een voorlopig ontwerp en uiteindelijk een definitief ontwerp. Dan moet je nog een vergunning aanvragen, dat duurt ook een half jaar. En toen kwam er nog meer tegenslag. De energiecrisis en de oorlog in Oekraïne zorgde ervoor dat materialen schaars en ook duurder werden.”
Tegenslagen oplossen
De groep kon deze tegenslagen in goed overleg met de gemeente oplossen. “Bijvoorbeeld door voor deelauto’s te kiezen, waardoor we minder parkeerplekken nodig hadden. En door een extra verdieping toe te voegen, waardoor we ruimte hadden voor meer woningen en de prijs per vierkante meter omlaagging.” Dat betekende ook dat de groep op zoek moest naar nieuwe bewoners.
“Dat is een heel leuk proces geweest,” zegt Peter. “We hadden daar een aparte werkgroep voor, die om de twee weken gesprekken voerden. Er gingen mensen weg, die niet konden wachten, maar er kwamen ook nieuwe mensen bij. We wilden een laagdrempelig, informeel cohousing project zijn waar we met meerdere generaties zouden samenwonen en een aantal ruimtes gingen delen. Maar we wilden ook een bijdrage leveren aan die creatieve wijk Coehoorn.”
De creatieve wijk Coehoorn
Want die 80 creatieve bedrijven, die gaan niet allemaal weg. “Er blijven een paar oude gebouwen staan, maar het is ook de bedoeling dat er creatieve bedrijven komen in de plint van de nieuwe gebouwen, op de begane grond zeg maar.” Verder komt er een parkje en een wandelpad dat het Centraal Station met de Rijnkade verbindt en dwars door Coehoorn loopt. “Dat is de visie van de gemeente geweest.”
“Over 3 of 4 jaar is dit echt een heel bijzondere plek met een mix van creatieve bedrijven en allerlei soorten bewoners.” De bouw gaat ongeveer 12 tot 15 maanden duren. Er komen 6 woonverdiepingen met daaronder een plint met gemeenschappelijke ruimtes en ruimte voor creatieve bedrijven. “In een ruimte komt een muziek- en dansstudio, wat in de andere komt, weten we nog niet.”
Lees ook: 4 vrienden maken een paradijs van een vervallen boerderij
Het financieren van een cohousing project
Uiteindelijk wordt het cohousing project grotendeels zoals ze het met hun oorspronkelijke kerngroep voor ogen hadden. “Met verschillende generaties die samenwonen. Als is de helft +1 boven de 55. Dat heeft met subsidieregelingen voor seniorenwoningen te maken die we op die manier konden krijgen,” legt Peter uit. Want als je een cohousing project begint, moet je veel zelf voorfinancieren en dat is niet goedkoop.
“Normaal dekt een projectontwikkelaar de kosten, maar als je particulier bouwt, moet je dat zelf ophoesten. De architect, het begeleidingsbureau, de installatie adviseur, de klimaatmensen, de haalbaarheidsonderzoeken: noem maar op. Dat geld hebben de meeste mensen niet, wij ook niet, dus dat maak je in orde met subsidies en leningen. Zo kregen we een lening van de provincie Gelderland.”
Lees ook: Deze cohousing community is er voor vrouwen van 50+
