Ga je deze zomer met de auto, de trein of het vliegtuig op vakantie, dan kun je jouw CO2-uitstoot compenseren. In een paar minuten bereken je hoeveel je gaat uitstoten en doe je een kleine donatie om dit te compenseren. Het is zo geregeld, maar wat gebeurt er vervolgens met je donatie? En hoe kan zo’n klein bedrag effect hebben? Ik vroeg Simone Groenendijk, directeur van Trees for All, om het ons eens heel goed uit te leggen. Zij weet alles over CO2-compensatie, want Trees for All is een Nederlandse stichting die al 5,7 miljoen bomen en struiken plantte en ruim 383.000 ton CO2 compenseerde.
Of we nou reizen, eten, autorijden, winkelen of ademen; we stoten bij alles wat we doen CO2 uit. En ook al is dat bij de een iets meer dan bij de ander, gemiddeld gezien stoten we in het Westen veel meer uit dan de planeet aankan. “Hierdoor komt er te veel van dit broeikasgas in de atmosfeer en warmt de aarde op. Als gevolg hiervan verandert ons klimaat.” En dat zien we steeds duidelijker. Zo hebben we steeds vaker extreem weer. In British Colombia in Canada konden de mensen afgelopen week hun huis niet meer uit door de extreme hitte en ook in Moskou was er een recordhitte.
Eerst reduceren en dan compenseren
Om onze CO2 uitstoot te verminderen en de opwarming van de aarde terug te dringen, sloten 195 landen in 2015 het klimaatakkoord van Parijs. Ze spraken af gezamenlijk in actie te komen om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 tot 2 graden. Om dit te realiseren, heeft Nederland als doel gesteld dat we in 2030 bijna de helft (49%) minder broeikasgassen uitstoten dan we in 1990 deden. We weten dus precies wat ons te doen staat. En dat geldt zowel voor overheden, bedrijven als voor de consument.
De eerste belangrijk stap om dit te bereiken is om onze uitstoot zo klein mogelijk te maken. Dat kan door minder spullen te kopen, je eetgewoonten aan te passen, je huis te verduurzamen, in plaats van met de auto vaker met het openbaar vervoer te reizen of minder te reizen door bijvoorbeeld in eigen land op vakantie te gaan. Maar wat je dan uitstoot, kun je ook nog compenseren.
Een boekhoudkundig systeem
Voordat we bespreken hoe jij jouw CO2 compensatie kunt regelen, is het goed om eerst de werking van het systeem uit te leggen. “Het compenseren van CO2 gebeurt op basis van CO2 -credits. 1 ton uitstoot staat gelijk aan 1 credit. Deze credits komen tot stand door projecten die bijdragen aan CO2 -reductie of CO2 -verwijdering. Denk aan zuinige kooktoestellen die energie besparen en houtkap tegengaan of het planten van bomen. Niet ieder project kan zomaar CO2 -credits uitgeven. Dat kan alleen als het project gecertificeerd is, bijvoorbeeld door Gold Standard, VCS of Plan Vivo. Deze onafhankelijke standaard bepaalt uiteindelijk of en hoeveel credits worden uitgegeven. Eigenlijk is het gewoon een transparant boekhoudkundig systeem.” Om je een idee te geven hoeveel dit is: om 1 ton CO2 uit te stoten, moet je 500 dagen ademhalen of 7 keer naar Parijs vliegen. Het is dus behoorlijk wat.
Verplichte en vrijwillige compensatie
De compensatie van CO2 kan vrijwillig of verplicht gebeuren. “De verplichte compensatie gaat in Europa via het EU European Trading System (EU-ETS). De 12.000 meest vervuilende bedrijven, waaronder de luchtvaartindustrie en de energiesector, zijn verplicht om hun CO2-uitstoot te compenseren. Ze krijgen een maximale hoeveelheid CO2 -rechten toegewezen die ze mogen uitstoten en voor alles wat ze meer uitstoten, moeten ze rechten bijkopen. Het idee hierachter is goed. De vervuiler betaalt, maar in de praktijk heeft het systeem minder goed gewerkt. Doordat de CO2 -credits nu duurder worden en het aanbod van CO2 -rechten versneld wordt verlaagd, neemt de noodzaak voor bedrijven toe om de CO2 -uitstoot te reduceren. Dat is dus een positieve ontwikkeling.
Eigen verantwoordelijkheid
Er is ook een vrijwillige compensatiemarkt en die functioneert buiten de verplichte markt. Trees for All is actief in deze vrijwillige markt. Als ‘gewoon’ bedrijf, of als consument heb je geen maximale CO2 die je mag uitstoten, maar steeds meer mensen komen vrijwillig in actie om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Dit kan in de eerste plaats door het reduceren van de uitstoot, maar ook door het compenseren van een vakantie, woon- werkverkeer of een eenmalig evenement. “Door het planten van bomen mogelijk te maken, kun je jouw CO2-uitstoot, of die van je bedrijf, compenseren. Zo zorg je ervoor dat wat jij uitstoot, uit de lucht wordt gehaald.
Hoe halen bomen CO2 uit de lucht
“Bomen halen CO2 uit de lucht en zetten dit om in zuurstof en biomassa. Biomassa bestaat uit het hout, het blad en de wortels van de boom. En zuurstof geeft een boom af aan de lucht. Bomen slaan CO2 op als ze groeien, omdat ze deze vastleggen in de groeiende biomassa van de boom. De hoeveelheid CO2 die een bos in bepaalde periode vastlegt, kan worden vertaald naar CO2-rechten, ofwel naar credits. Een project wordt door een onafhankelijke partij gecontroleerd en op basis daarvan worden credits uitgegeven.
Hoe werkt het compenseren
“Met behulp van een rekentool op onze website, bereken jij hoeveel ton CO2 je uitstoot tijdens je vakantie of met je woon- werkverkeer en daar hangt een bedrag aan. Vervolgens kun je een donatie doen voor CO2-credits en daarmee compenseer je je uitstoot. Dankzij deze donatie kan Trees for All bomen planten. Zo steunen we een agroforestry project in Bolivia waar boeren inheemse bomen planten op hun land in combinatie met fruitbomen, koffie- en cacaostruiken. Belangrijk om te weten is dat onze projecten een veel bredere impact hebben dan alleen CO2-vastlegging. De inkomsten uit CO2-credits zijn belangrijk voor projecten in ontwikkelingslanden die anders niet gerealiseerd kunnen worden. Hierbij kijken we altijd naar de sociaaleconomische voordelen voor de lokale bevolking en ook naar de impact voor de lokale biodiversiteit. Op deze manier helpen we het klimaat, maar ook de mensen en de natuur.”
Wat kost CO2-compensatie
Stel je woont in Groningen en gaat in Maastricht op vakantie met de auto. Dan rijd je zo’n 335 kilometer heen, maar je moet ook nog terug. Volgens de rekentool van Trees for All compenseer je de hele reis al voor 1,76 Euro. Ga je met de auto van Utrecht naar Marseille en weer terug, dan kost het je 6,30 Euro. Een retourtje Amsterdam – Athene met het vliegtuig kost 11,78 Euro.
“Het compenseren van je CO2-uitstoot is bij ons heel eenvoudig. Wij zijn een stichting zonder winstoogmerk en we verdienen dus niet aan CO2 -compensatie in tegenstelling tot heel veel commerciële partijen in de markt. Maar over de prijs van CO2 -credits is terecht veel discussie. Compensatie moet eigenlijk veel duurder zijn om mensen en bedrijven aan te moedigen hun levensstijl of bedrijfsvoering te verduurzamen. Voor ons is het belangrijkste dat we onze projecten dankzij donaties kunnen realiseren en dat de lokale bevolking meeprofiteert.”
Niet alleen in Nederland
Trees for All compenseert CO2-uitstoot via gecertificeerde projecten in ontwikkelingslanden. Compensatie kan overal ter wereld plaatsvinden. En dat is ook logisch, want als jij in Nederland CO2-uitstoot, dan houdt dit broeikasgas zich niet aan de landsgrenzen. Met de projecten die Trees for All financiert, worden juist mensen geholpen die het zwaarst getroffen worden door de gevolgen van klimaatverandering.
Is het effectief?
“Met behulp van jouw donatie kunnen wij overal ter wereld nieuwe bossen aanplanten en bestaande bossen herstellen.” En het is hard nodig. Elk jaar verdwijnen er wereldwijd 3,5 miljard bomen, die heel belangrijk zijn om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Nog los van de rol die ze spelen bij het beschermen van de biodiversiteit en het verbeteren van leefomstandigheden. Natuurlijk moeten we allemaal onze CO2-uitstoot verlagen, maar we zijn niet in één keer CO2 -neutraal. Dat heeft tijd nodig. Door deze in elk geval te compenseren, kun je direct al een verschil maken. Maar: het mag zeker geen vrijbrief zijn om te doen wat we altijd hebben gedaan. Het is de hoogste tijd voor echte verandering.”
Ben jij bezig met de CO2 compensatie van je vakantie? Laat het ons weten door hieronder een reactie achter te laten.
2 gedachten over “CO2-compensatie van je vakantie, hoe werkt dat eigenlijk?”
Er zijn in ontwikkelingslanden veel mensen, die hun voedsel koken op houtvuur. De potten zijn binnen en buiten gewoon glad. De oppervlakte, waardoor warmtewisseling plaatsvindt is dus minimaal.
Ik loop al lang rond met het idee deze oppervlakte groter te maken, zoals men dat kan zien aan de cilinders van een verbrandingsmotor, bv. op een motorfiets: met koelribben.
Een eenvoudige schatting toont aan hoeveel hout er daarmee zou bespaard worden, en dus hoeveel bomen en struiken er meer zouden blijven leven en CO2 opnemen, gewoon door ribben te gieten aan de kommen, tenminste aan de buitenkant, waar de moeilijkste warmtewisseling plaatsvindt (gas/gas warmtewisseling)
in een artikeltje van “het kan wel” lees ik:
Om je een idee te geven hoeveel dit is: om 1 ton CO2 uit te stoten, moet je 500 dagen ademhalen of 7 keer naar Parijs vliegen.
Deze bewering verwondert mij.1000 kg CO2 in 500 dagen uitademen: dat is 2 kg per dag.
Ik moet dan toch een redelijk grote hoeveelheid C per dag eten en of drinken….
Hoeveel eigenlijk?
C heeft een atoommassa 12. O heeft 16
In 1 kg CO2 zit dus 12 / 44 kg C. Dat is ongeveer 272 g – in 2 kg zit dus 544 g C
Hoeveel kg patatten of brood moet je per dag eten om zoveel C binnen te krijgen die je dan kan uitademen als 2 kg koolstofdioxide?
Ik eet alleen planten. In de meeste verse plantaardige producten zit maar ongeveer een tiende vaste stof, schat ik. Als dat allemaal zuivere C was, zou ik al 5 kg appels of zo moeten naar binnen duwen.
Dat lijkt me toch veel.
Mijn (voorlopige) conclusie: dat kan niet.
Wie weerlegt dat?
Wie maakt een juistere schatting? Wie weegt er zijn dagelijkse inname?
Reacties zijn gesloten.