Een voedselbos, een mantelzorg-vakantiewoning, een gesplitste oude boerderij en drie woningen in aanbouw. Dat alles staat op één boerenerf, genesteld in het groen van Schalkwijk. Het ecodorpje ‘Ons dorpje Overeind’ is bijna in volle glorie te bewonderen, tijdens de GemeenschappelijkWonenDag op zaterdag 17 mei. Bewoners Aniek (32) en Jurjen (34) wonen er nu vijf jaar. “We zijn per ongeluk in dit gemeenschappelijke woonproject gerold, maar deze manier van wonen past heel goed bij ons.”
In het dorpje, dat ooit een oude boerderij was, woont het stel samen met tien volwassenen en drie kinderen. De boerderij is opgedeeld in vier woonruimtes: het voorhuis en drie appartementen in het oude achterhuis. Op het boerenerf wordt verder een twee-onder-een-kap woning gebouwd en Jurjen en Aniek trekken in het oude bakhuis, naast de boerderij. “We zijn aan het verbouwen en wonen nu in een stacaravan ernaast. Ooit was dit de varkensstal, een bijgebouw. Je zag de stront nog zitten”, zegt hij lachend.
Eerste bewoner
Het was niet per se zijn ambitie, om gemeenschappelijk te wonen, vertelt Jurjen. “Ik had een boot hier op het boerenerf staan, dat mocht van de boer destijds. Hij overleed, had geen kinderen, en de boerderij werd verkocht aan Loes. Zij had het plan om van deze plek een ecodorp te maken en vroeg of ik hier niet wilde komen wonen. Zo werd ik de eerste bewoner, dat ging allemaal heel organisch.”
Hij leerde Aniek kennen, en zij ging ook snel overstag. “Ik moest het eerst even zien, maar ik vond het een mooie plek”, zegt ze. “Ik ben erin gegroeid en zou nu nooit meer in een rijtjeshuis kunnen wonen. Dit is eigenlijk hoe we allemaal zouden moeten wonen, samen zorgen voor elkaar en voor het land.”
Lees het verhaal van Loes en haar ecodorp samen met andere verhalen over Anders Wonen in ons boek: Anders Wonen, inspirerende verhalen en tips van woonpioniers. (Lees verder na de fotogalerij)
Geluk delen
De bewoners van het ecodorpje zijn meer dan alleen buren; ze delen hun tijd, ideeën en verantwoordelijkheden met elkaar. Iedereen denkt en werkt mee aan het project. “We hebben een voedselbos, een moestuin van 100m2, een boomgaard, kippen en varkens, een trekkerskamer en binnenkort twee mantelzorg-vakantiekamers”, somt Jurjen op.
“We hebben dus redelijk wat klussen te verdelen. Iedereen steekt gemiddeld acht uur per week in de gezamenlijke taken. We hebben 15 werkgroepen om alles vorm te geven, van een bouwteam tot een educatieteam.” Nog niet alle bewoners wonen op het boerenerf, aangezien nog niet alle huizen klaar zijn. “Momenteel wonen er vijf mensen, maar ik kijk uit naar het moment dat iedereen hier woont”, zegt Aniek. “Je doet het samen. Je verdeelt de lasten, en deelt het geluk.”
“Natuurlijk is het soms ook wel een uitdaging om alle meningen samen te krijgen”, gaat Aniek verder. “Maar je leert ook van elkaar. Je komt in aanraking met andere opvattingen en ideeën. Daardoor kijk je soms net weer even anders tegen een probleem aan.”
De samenstelling van het dorp op het boerenerf is gevarieerd. “We hebben bewoners rond de vijftig jaar, maar ook gezinnen met kinderen. Samenleven op het boerenerf gaat heel natuurlijk. Er kan altijd wel iemand oppassen bijvoorbeeld.” Om tot deze gemeenschap te komen, was er een sollicitatieproces. “We kiezen onze buren uit, dat is wel bijzonder. We kijken wat iemand kan toevoegen aan het project, maar er ontstaan ook vriendschappen uit.”
Maatschappelijk boerenerf
Het boerenerf heeft ook een maatschappelijke functie. “We hebben twee kamers ingericht voor respijtzorg. Mantelzorgers kunnen de mensen waarvoor ze zorgen bij ons achterlaten, waardoor ze zelf even rust hebben.” Het gaat niet om zware zorggevallen, legt Aniek uit. “Denk aan licht-dementerenden, of mensen die wat hulp nodig hebben met de verzorging.”
Ook komen regelmatig schoolklassen kijken in het voedselbos. “Dan leren we ze over alle eetbare bomen, de wormen in de grond, de beesten op het land”, zegt Jurjen. “We dragen graag ons steentje bij in de buurt. We hebben ook goed contact met onze buren en het dorp. Ze geven regelmatig advies.” Sommige mensen waren in het begin wel wat afwachtend. “Ze moesten eerst maar zien of dit ging lukken. We waren toch stelletje stadse mensen die op een boerenerf gingen wonen en werken”, lacht hij. “Maar nu hebben we wel respect afgedongen.”
Open dag 17 mei 2025
Jurjen en Aniek laten graag zien hoe het is om gemeenschappelijk te wonen op een boerenerf. “Daarom doen we op zaterdag 17 mei mee aan GemeenschappelijkWonenDag. Iedereen kan dan binnenlopen om bij ons project te komen kijken en een rondleiding te volgen. We willen onze ervaringen delen met mensen die ook op deze manier willen wonen”, legt Jurjen uit. “Je hoeft het wiel niet opnieuw uit te vinden, je kunt leren van onze ervaringen.” Ons dorpje Overeind is te bezoeken van 13.00 tot 16.00 uur.
Tijdens GemeenschappelijkWonenDag op zaterdag 17 mei 2025 openen woongemeenschappen door heel Nederland hun deuren. Kijk op www.gemeenschappelijkwonendag.nl voor alle deelnemende woonprojecten en hun openingstijden.
