Dit zijn de resultaten van ons Anders Eten onderzoek

Met 3.293 mensen doken we deze maand bij hetkanWEL in de wondere wereld van ons eten. We interviewden boeren en ondernemers, spraken met ervaringsdeskundigen en testten lokale maaltijdboxen, die direct van de boer kwamen. We organiseerden masterclasses, experimenteerden er in de keuken vrolijk op los en schreven zo veel over eten, dat we de hele dag met honger rondliepen. Wat ons betreft was het een geslaagde maand, die we graag afsluiten met ons tweede online magazine, dat binnenkort in onze shop verschijnt (dus houd dat in de gaten). Tot die tijd nemen we de maand graag nog een keer door en delen we de resultaten van de enquête die we begin deze maand verstuurde naar alle deelnemers.

Maar eerst willen we onze partner van deze maand, Triodos Bank, nog eens hartelijk bedanken. Zij maakten deze maand mogelijk. Niet alleen financieel, maar ook door inhoudelijk mee te denken en dat was niet alleen leerzaam, maar vooral ook heel leuk.

Gemaakt met liefde, energie en aandacht

Als ik deze maand een ding heb geleerd, is het wel dat de voeding die wij elke dag eten, gemaakt is met ontzettend veel energie, liefde en inspanning en heel veel invloed heeft op onze gezondheid, het klimaat, de biodiversiteit en op de mensen die het eten verbouwen, produceren en verkopen. Wyke en fotograaf Marie van der Heijden reisden kriskras door Nederland en bezochten een voedselbos (daarover meer in ons aanstaande online magazine) en twee bijzondere, biologische boeren, die allebei op hun eigen manier bezig zijn om de bodem te verbeteren, de biodiversiteit te verhogen en hoogwaardig voedsel voor ons te produceren. Dat laatste staat of valt bij een gezonde bodem, want daar groeien gezonde gewassen met meer voedingsstoffen, die wij als eindconsument goed kunnen gebruiken.

Lees ook:
Maatschap Westers: Boer Erwin Westers werkt aan een betere bodem en meer voedingsstoffen in zijn producten. 
Boerderij de Eenzaamheid: Boerderij de Eenzaamheid is meer dan een biologische boerderij op een idyllische plek.  
Gezonde bodem: Dit is waarom een gezonde bodem van levensbelang is.

Duurzaam en gezond boodschappen doen

Die invloed van onze voeding kan positief zijn, maar ook negatief. Negatief door avocado’s die van ver komen, dieren die onder slechte omstandigheden leven en geslacht worden en tomaten die geen vitamines meer bevatten, maar wel pesticiden of chemicaliën. Maar ook positief! En daar richtten we ons deze maand op. Wim Nijmeijer, eigenaar van 5 Ekoplaza winkels, deelde zijn visis op gezonde voeding en gaf tips om te kiezen voor duurzame producten tijdens het boodschappen doen. En aan deze positieve boodschap was behoefte, gezien het aantal deelnemers.

Bijna de helft is flexitariër

Van die deelnemers was bijna de helft (48,5%) flexitariër. Zij eten wel eens vlees of vis, maar zeker niet elke dag. De groep mensen die volledig plantaardig eten was 5%. Dat is beduidend hoger dan het landelijk gemiddelde, wat vorig jaar op 1,5% werd geschat. 13% van de deelnemers aan de Anders Eten maand is vegetariërs. Ook dat ligt hoger dan het landelijke gemiddelde van 3,9%. De rest van de deelnemers (14,5%) kon of wilde zichzelf niet in een hokje plaatsen, omdat ze bijvoorbeeld voornamelijk plantaardig eten, maar wel af en toe ‘zondigen’ met vis, zuivel, ei of vlees. Slechts 9% geeft aan gewoon alles te eten. Van de mensen die dierlijke producten eten, koopt 80% biologische producten en let 65% op dierenwelzijn.

Vegetariër of vegan vanwege klimaat en dierenleed

De mensen die plantaardig of vegetarisch eten, kiezen daarvoor om verschillende redenen. Vooral het klimaat en dierenleed vindt deze groep belangrijk, maar ook de gezondheid speelt een rol. Slechts 10% vindt het eten van dierlijke producten gewoon niet lekker. Het is dus voor de rest echt vanuit een overtuiging. Sommige hebben dit eetpatroon al hun hele leven, maar een grote groep is er de afgelopen jaren mee begonnen. Toch denkt de grote meerderheid (78,5%) dat we in 2030 gewoon nog vlees eten. Alleen wel een stuk minder.

Van de mensen die af en toe dieren eten, is 63% van plan om dit te minderen. De Veggie Challenge app van ProVeg kan helpen om die overstap naar meer plantaardig eten te maken. Dertig dagen lang krijg je via de app tips en recepten en zie je hoeveel CO2-uitstoot en water je bijvoorbeeld bespaard hebt die dag. Wij interviewden drie gebruikers, die over hun ervaringen met de app vertellen en razend enthousiast zijn. Zij hebben hun eetpatroon blijvend veranderend.

We vinden vleesvervangers duur

Van de deelnemers geeft een grote groep aan wel vaker plantaardig te willen eten, maar niet zo goed te weten wat ze dan moeten koken (36%), hoe ze variatie in hun dieet kunnen aanbrengen (36%) en hoe ze genoeg voedingsstoffen binnenkrijgen (28%). Ook daar is de Veggie Challenge App een uitkomst voor. Ook een aanrader is om de Insta livesessie van een paar weken geleden met plantaardig diëtist Lobke Faasen even terug te kijken, want tijdens die sessie van een half uur gaf zij juist op dit soort vragen antwoord. Sascha de Lint van GreenAge vertelde ons over de kracht van gezonde voeding en hoe je producten als chiazaadjes moet bereiden om de voedingswaarden optimaal te benutten. Tijdens haar online masterclass deze maand zoomde ze in op verschillende granen die een prima basis kunnen zijn voor een plantaardige maaltijd. Er ging een wereld voor ons open: de variatie die je kunt aanbrengen, is namelijk eindeloos, net als Sascha’s kennis trouwens. Haar vriendinnen noemen haar niet voor niks een wandelende encyclopedie.

De smaak van vegetarische of vegan producten is slechts voor 10% een belemmering. We kunnen er dus vanuit gaan, dat iedereen wel wat lekkers kan vinden in een meer plantaardig voedingspatroon. De prijs voor plantaardige alternatieven voor vlees, zuivel en vis wordt wel als best hoog ervaren. We vinden het duur.

We willen biologisch, onbewerkt en gezond voedsel

Bij het boodschappen doen, is het belangrijk voor onze lezers dat het eten gezond en biologisch is (72%). Daarna volgt dat de producten gezond (68%), niet bewerkt (71%), lokaal geproduceerd (61%) en seizoensgebonden (63%) moeten zijn. Wij testten een aantal voedselpakketten, die aan al deze voorwaarden voldoen en kwamen erachter hoe gemakkelijk dat eigenlijk is. Je leest er hier meer over.

Op de vraag aan welke voedseltrends mensen meedoen, waren de antwoorden redelijk in lijn met de vraag over het boodschappen doen. Biologisch (73%), in het seizoen (57%), verpakkingsvrij (50%) en lokaal (45%). Verder kwamen er hele wisselende losse reacties. Sommige mensen eten ‘gewoon wat goed is’, anderen ‘eten alles’ en weer anderen hebben hun eigen moestuin en eten vooral lokaal. Of mensen maken alles zelf, zoals hun eigen brood. Marije Pelgrum helpt deze mensen met haar online broodbakschool en gaf een online masterclass, waarin ze je leert om zelf lekker, luchtig en gezond glutenvrij te bakken.

Eten is iets persoonlijks

Eten is iets heel persoonlijks. Je eet om energie te krijgen, omdat het lekker is en vaak ook nog gezellig. Maar met elke hap kun je een verschil maken. Voor de mensen die je eten maken, de planeet en voor jezelf. En terwijl ik dat schrijf, neem ik gedachteloos een hap van mijn biologische speltbol en schaam me ineens. Hoe kan ik dit broodje aan het einde van deze maand zo achteloos, zonder aandacht, in mijn mond stoppen? Ik schuif mijn computer weg en neem een beslissing; vanaf nu ga ik niet alleen gezond, biologisch en lokaal, maar ook met aandacht eten. Dat schijnt ook beter te zijn voor je spijsvertering.

Over de schrijver