Hoe schoon is ons kraanwater?

Laatst was ik in Barcelona. Daar smaakt het kraanwater naar chloor, net als in New York. “Niet te drinken,” zou mijn broer zeggen, maar alles went -denk ik dan- en op een gegeven moment proef je het niet meer. Toch was ik bij thuiskomst dankbaar voor ons Nederlandse kraanwater. En hoewel het water in mijn woonplaats Amsterdam lang niet zo lekker is als dat in Apeldoorn (waar ik opgegroeide), was het heerlijk fris in vergelijking met dat in Barcelona.

Desalniettemin hoor ik steeds vaker dat er allerlei rommel in ons drinkwater zit. Van medicijnresten tot aan chloor, fluor en microplastics. Hoe zit het nou precies?

Schoon kraanwater

In 1854 ontdekte de Britse wetenschapper John Snow dat de ernstige cholera-epidemie in Londen werd veroorzaakt door besmet water uit een openbare waterpomp op Broad Street. Deze ontdekking zette de wereld van het drinkwater volledig op z’n kop, want vanaf dat moment bleek gezuiverd drinkwater van levensbelang. In het Westen is de levensverwachting de afgelopen 100 jaar enorm gestegen en dat komt gedeeltelijk door het zuiveren van ons drinkwater. Dat drinkwater moet namelijk aan strengere eisen voldoen dan bijvoorbeeld het water wat in flessen verkocht wordt in de supermarkt, schrijft wateronderzoeksinstituut KWR op hun website.

Bronwater uit de kraan

In Nederland wordt ongeveer een derde van het drinkwater gemaakt uit oppervlaktewater. Daar zit ook afvalwater bij, maar dit wordt gezuiverd voordat het geloosd wordt. Bovendien wordt het daarna ook nog een keer gezuiverd door de drinkwaterbedrijven. Het blad Science vergeleek in 2016 de kwaliteit van het kraanwater in de Verenigde Staten met dat in het Verenigd Koninkrijk en Nederland en wat bleek? Ons kraanwater is van topkwaliteit.

De Keuringsdienst van Waarde  maakte jarengeleden een uitzending over mineraalwater. Dit water wordt in Nederland, net als het kraanwater, uit de grond gepompt. Zo komt er in de provincie Utrecht feitelijk hetzelfde water uit de kraan als uit de flessen van Sourcy en Bar-le-Duc. Bronwater uit de kraan dus.

Het is dan ook geen wonder, dat programmamaker Teun van de Keuken al jaren van leer trekt tegen gebotteld water. “Ik kan het niet vaak genoeg zeggen: drink kraanwater, mensen. Dat is van uitstekende kwaliteit, veel goedkoper dan flessenwater en veel milieuvriendelijker dan het spul dat je in de winkel koopt,” schrijft hij met enige regelmaat in zijn column in de Volkskrant.  Voor het omhoog pompen, bottelen en transporteren van mineraalwater is zo’n 160 liter olie nodig, stelt het KWR. En dan hebben we het nog niet eens over het plastic van de flessen.

Chloor en fluor

Toch kwam het Nederlandse Drinkwater Instituut (NDWI) onlangs met alarmerende berichten. Het water wat je thuis uit de kraan drinkt, zou schadelijke stoffen bevatten die op lange termijn de gezondheid kunnen aantasten. Pure misleiding, stelden verschillende deskundigen begin deze maand In het NPO Radio 1 programma Radar.  Het gaat hier om een commercieel bedrijf, dat waterfilters aan de man wil brengen om het chloor en de fluor uit ons water te filteren. Maar chloor en fluor, zo stelt drinkwaterdeskundige Roberta Hofman van KWR, zit helemaal niet in ons drinkwater. Sterker nog, het toevoegen van fluor is in Nederland al 40 jaar verboden.

Medicijnresten

Maar hoe zit het dan met medicijnresten in ons kraanwater? Volgens het KWR zijn de meetmethodes tegenwoordig zo goed, dat zelfs hele kleine concentraties al kunnen worden opgespoord. En bij kleine concentraties hebben ze het over het oplossen van 1 paracetamoltablet in een hoeveelheid water van zes Olympische zwembaden. Er kunnen wel medicijnresten in ons drinkwater zitten, maar volgens het KWR is de hoeveelheid daarvan niet schadelijk. Als je twee liter kraanwater per dag drinkt, waarin de maximaal toegestane hoeveelheid zit, dan duurt het 685 jaar voordat je één paracetamolletje binnen hebt. Om maar even bij dat voorbeeld te blijven. “Maar in de praktijk zit er 500 tot 1000 keer zo weinig in, dus zal het in werkelijkheid 500 tot 1000 keer langer duren”, stelt Hofman van KWR op NPO Radio 1.

Microplastics

Helaas vind je microplastics eigenlijk overal: in de zee, in het zand, in de lucht, in ons drinkwater en dus ook in ons lijf. Uit nieuw onderzoek, dat onlangs in het tijdschrift Environmental Science and Technology verscheen, blijkt dat we mogelijk tussen de 39.000 en 52.000 stukjes microplastic per jaar binnenkrijgen.  Als we daar nog eens de microplastics aan toevoegen, die we mogelijk inademen, dan komen we zelfs op 74.000. En die schatting is aan de voorzichtige kant, zeggen de wetenschappers achter dit onderzoek.

Die microplastics krijgen we op verschillende manieren binnen. Bijvoorbeeld door het eten van vis en zeevruchten of van voedingswaren, die in plastic zijn verpakt. Maar ook ons kraanwater bevat wel degelijk microplastics, zo stelt ook hoogleraar waterkwaliteit Bart Koelmans in het NPO Radio 1 programma Nieuws en Co. Overigens zitten microplastics ook in mineraalwater. Soms komt dat van het plastic flesje of de dop zelf, soms komt het uit het milieu. De hoeveelheid per flesje kan sterk verschillen, maar gemiddeld zitten er 314,6 microplasticdeeltjes in een liter flessenwater.

Van die microplastics schijnt 90% ons lijf probleemloos weer te verlaten, maar 10% blijft dus achter. Hoe schadelijk dit voor onze gezondheid is, weten we eigenlijk nog niet zo goed. Zo bestaan er verschillende soorten plastic waarbij bestanddelen als chloor of zelfs lood gevonden wordt. Het ophopen van dit plastic in ons lijf kan mogelijk ons afweersysteem schaden of de balans van onze darmflora verstoren.

Metalen

In 2004 zijn de Nederlandse waterbedrijven begonnen met het zogeheten Random Day Time bemonsteren van de metalen lood, koper, nikkel en chroom aan de tap. In een rapportage van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)  blijkt dat de percentages in ons drinkwater in sommige gevallen te hoog zijn. Dit kan bijvoorbeeld komen, omdat de buizen en leidingen binnenshuis nog van lood en koper zijn (buitenshuis zijn de meesten inmiddels vervangen door modernere buizen van kunststof). In dat geval kan het handig zijn om je water voor de zekerheid te filteren.

Bij ZeroWater krijg je tot 10 juli een gratis extra filter bij een waterkan van 1,7 liter. Gebruik daarvoor kortingscode HKW2019.

Maak jij je wel eens zorgen om de kwaliteit van ons kraanwater? Laat het ons weten door hieronder een reactie achter te laten.