Wonderlijk wonen onderweg

Wonderlijk wonen is een nieuwe hetkanWel-rubriek over mensen die op bijzondere plekken wonen. Van aardehuizen tot kaswoningen, van anti-kraak paleisjes tot duurzame woonschepen. Daarnaast belichten we mensen die onderweg zijn: op weg naar hun droomhuis, of juist op weg met niets meer dan een fiets en een tent. Soms zijn het levensstijlen waar jaren planning aan vooraf ging, soms zijn het woonplekken die je in elke stad of dorp kunt vinden. Één ding hebben ze gemeen: deze mensen bezitten allemaal een liefde voor groener leven. Vandaag belichten we het avontuurlijke bestaan van Frank van Rijn.

In Drenthe staat een huis. Een gedeelte van de tijd is het bewoond, een groot gedeelte van het jaar staat het leeg. De man des huizes fietst namelijk graag: van de Sahel tot de Sahara, van Thailand tot Cambodja. De afgelopen 35 jaar fietste hij een afstand die groter is dan die van de aarde tot de maan. Onderweg beleefde hij de mooiste avonturen die hij beschrijft in zijn prachtige boeken. Frank van Rijn (67) heeft al veel van de wereld gezien en is nog lang niet klaar met fietsen. Maar dat maanden lange onderweg zijn, hoe werkt dat eigenlijk?

In mijn beleving woont u praktisch op de fiets. Hoe bevalt dat leven onderweg?

De laatste jaren ben ik de helft van het jaar op reis. De rest van het jaar ben ik thuis in Drenthe, waar ik werk aan mijn boeken en mijn artikelen. Dat ik woon in mijn tent is wat sterk uitgedrukt. Soms neem ik ook wel eens een hotelletje, bijvoorbeeld in landen als India waar de dichtheid van de bevolking zo groot is en de nieuwsgierigheid van de mensen zo overweldigend, dat vrij kamperen niet aangenaam is. Eigenlijk zou je kunnen zeggen dat ik in de wereld woon. ‘Home is where I am’ zoals ik eens een collega-reiziger heb horen zeggen.

Wat trekt u het meest aan het leven op de fiets?

Het interessante van het leven op de fiets, eigenlijk van het reizen op de fiets, is het feit dat je daardoor veel dichter bij de natuur en de locale bevolking bent dan wanneer je bijvoorbeeld met bussen en treinen of in een auto reist. Je komt dan zo nu en dan te overnachten op plekken, waar je anders snel aan voorbij zou rijden op weg naar een comfortabel hotel, maar het zijn juist die primitieve plekken bij de locale bevolking die het reizen zo interessant maken. (Zie verderop in dit artikel). Verder is het fietsen met mooi weer in een prachtig natuurgebied een erg aangename en gezonde bezigheid.

Wat heeft u behalve een tent allemaal bij u op de fiets?

De verzameling spullen die ik bij me heb is te groot om op te noemen. De belangrijkste en meest bijzondere spullen zijn: gereedschap en onderdelen, kaarten, reisgidsen, een kompas en mijn dagboek. Een fototoestel met statief. Oordoppen tegen disco’s en hondengeblaf. Veel kleren want ik ben een koukleum. Een portemonnee met nep-geld, een verlopen-paspoort en een creditcard zonder krediet om bandieten die mij overvallen tevreden te stellen.

Wat denkt u dat wij in Nederland kunnen leren van andere landen?

Heel veel, onder andere dat we in ons land niet zo verkwistend moeten zijn. Als je Afrika kent en je ziet wat er bij ons in de vuilniscontainers wordt gesmeten krijg je het er soms benauwd van. In supermarkten is het aanbod van artikelen overdreven groot en zo zou ik door kunnen gaan, maar misschien heb ik te vaak in primitieve gebieden buiten Europa gefietst om nog helemaal goed in Nederland te passen.

Wat is het aardigste dat een vreemde onderweg ooit heeft gedaan om u te helpen?

Er waren er heel veel. Om er één te noemen: Onderweg in Guinée zocht ik een plekje om mijn tent op te zetten. Een man nodigde mij uit om in zijn lemen hut te overnachten. De ruimte had maar één vertrek en behalve een slaapplek kreeg ik ook een maaltijd. Tijdens die maaltijd vroeg de man aan me of er in Nederland meer te koop was dan op hun markt. Ik dacht terug aan het marktje, waar ik die dag met moeite wat eetbaars bij elkaar kon zoeken. ‘Ja,’ antwoordde ik, ‘daar is meer te koop. Het bleef toen een tijd stil in de hut. Daarna hernam de man: ‘Wij hebben nog een lange weg te gaan in Guinée.’ En ik dacht: “In Europa hebben wij ook nog een lange weg te gaan, voordat we net zo goed als deze mensen weten hoe we een vreemdeling moeten ontvangen.”

U heeft veel van de wereld gezien, en ook veel zien veranderen. Wat is de meest positieve verandering die u met eigen ogen hebt gezien bij een land?

Een mooie verandering is dat in landen als Kenia en Uganda meer en meer arme boeren een fiets hebben. Zo kunnen ze in korte tijd veel meer groente en fruit naar plaatselijke marktjes vervoeren, meer verkopen, en zo uit de grootste armoede geraken. ‘Cycling out of Poverty’ is een kleinschalige organisatie die goedkope fietsen aan arme boeren geeft. Het blijkt dat zo’n boer een fiets in een jaar kan terugbetalen, waarna hij het geld dat hij daarna verdient kan sparen voor bijvoorbeeld een koe, om dan ook melk te kunnen verkopen. Op zo’n manier ontworstelt het gezin van de boer zich langzaam maar zeker aan de armoede. Voor het geld dat de boer heeft terugbetaalt aan de organisatie wordt weer een nieuwe fiets gekocht voor een volgende boer.

Maakt u deze fietsreizen alleen voor uw plezier en om stof te vergaren voor uw boeken, artikelen en lezingen of zijn er nog andere redenen waarom u zo’n tocht maakt?

Belangrijk bij een reis is natuurlijk dat je het leuk vindt en in mijn geval natuurlijk ook, dat ik er stof mee vergaar voor mijn boeken. Ik heb echter ook een aantal reizen gemaakt voor goede doelen. Dat vind ik belangrijk, want het reizen door arme gebieden geeft naast de verrukking om mooie landschappen en interessante culturen te zien, ook een onaangenaam gevoel: hier fiets ik met een goed gevulde beurs, maar vele arme mensen ontberen vaak de primaire levensbehoeften. Is er met mijn reis niet iets te beginnen waar die arme mensen ook een beetje van kunnen profiteren? En dat was zo. Ik heb een paar maal een reis gewijd aan een goed doel. De royalty’s die ik binnen krijg voor het boek ‘Even naar de evenaar’ gaan bijvoorbeeld naar het doel waar ik zojuist over sprak: Cycling out of Poverty.

Meer weten over Frank van Rijn? Je kunt alles over hem en zijn boeken lezen op zijn site. Het nieuwste boek ‘De hanen van de koning’ verschijnt in februari 2016 bij uitgeverij Elmar.

Ben of ken jij iemand die ook bijzonder (en groen) woont? Dan kan je ons een mailtje sturen op redactie@hetkanwel.nl. Als je in het onderwerp ‘wonderlijk wonen’ zet komt het bij de juiste persoon terecht. We zijn benieuwd!

Alle prachtige afbeeldingen zijn van Frank van Rijn