In aanloop naar de klimaattop in Glasgow, die dit weekend begon, hadden we in Nederland deze week de Nationale Klimaatdag en de aftrap van de Nationale Klimaatweek. Staatssecretaris Dilan Yesilgoz-Zegerius (VVD) van Economische Zaken en Klimaat nam donderdag met een blij gezicht (en enigszins onwennig en onhandig) het klimaatkoffertje in ontvangst met daarin de klimaatnota. “Het klimaatbeleid tot nu toe gaat de goede kant op,” twitterde ze blij. “Maar extra maatregelen blijven nodig.”
Smerigste jongetje van de klas
Dat is – zo vinden wij – een understatement. Zeker als je bedenkt dat de premier en staatssecretaris het regelmatig hebben over een klimaatbeleid dat vooral ‘haalbaar en betaalbaar’ moet zijn. Want Nederland bungelt als slechtste – of smerigste – jongetje van de klas al een tijdje onderaan als het om klimaatbeleid gaat. Daar waar Groot-Brittannië de uitstoot per hoofd van de bevolking sinds 1990 gehalveerd heeft, kregen wij slechts een reductie van 29% voor elkaar. En de door onszelf gestelde klimaatdoelen (een reductie van 49% in 2030) gaan we zelfs in het beste scenario (48%) niet halen.
Toekomstige generaties
Ondertussen zijn de Nederlandse klimaatdoelen overigens alweer achterhaald. De Europese Unie heeft dit jaar namelijk besloten dat we binnen de EU in 2030 een uitstootvermindering van 55% moeten halen. Twintig jaar later (2050) moet de uitstoot nul zijn. Ook in Nederland. Dat klinkt misschien allemaal wat abstract, al die cijfers, maar uiteindelijk moeten die doelen ertoe leiden dat de planeet ook voor toekomstige generaties bewoonbaar blijft. Het is dan ook niet voor niks, dat juist de jongeren zich zo opwinden over het klimaatbeleid.
Aandacht voor de consumptiemaatschappij
Eén van die jongeren is Esther Leystra (27): zij begon deze zomer de succesvolle campagne WAD THE F*CK en is sinds deze week klimaatburgemeester van haar eigen gemeente Noordoost Friesland (of Noardeast-Fryslân, zoals ze zelf zegt). Wat dat precies inhoudt, mag ze zelf invullen. “Ik ben super trots op deze titel. Mijn boodschap is eigenlijk heel simpel: ‘Denk vanuit oplossingen en probeer het goede voorbeeld te geven. Als iedereen iets kleins doet, is dat al iets groots.’”
Dat is ook precies wat ze met haar actie WAD THE F*CK eerder dit jaar wilde laten zien. Hiervoor werkte ze samen met fotografe Mijke Bos met als doel de Waddenzee plasticvrij te maken. “Ik heb Sustainable Development gestudeerd in Utrecht. Je kan in die wetenschappelijke wereld blijven hangen, maar ik wilde juist ook mensen bereiken die normaal gesproken misschien helemaal niet nadenken over duurzaamheid en er dus ook niets mee doen.”
WAD THE F*CK
Met WAD THE F*CK wilde Esther jongeren wijzen op de gevolgen van onze consumptie- en wegwerpmaatschappij. “De stranden van de Waddeneilanden liggen bezaaid met onnodig veel afval. Al dat afval is een afspiegeling van onze extreme consumptiemaatschappij. Iedereen koopt en doet maar. Maar wat vaak wordt vergeten zijn de hoge kosten voor het milieu en de impact op onze eigen gezondheid.” Daarom richtten ze door middel van posters en ansichtkaarten de aandacht op het zwerfafval bij het Wad. “Die foto’s waren te zien op de tv-schermen in de bussen in de regio en in de trein naar Groningen. Verder hingen er posters in Dokkum en Harlingen en lagen de ansichtkaarten op een aantal plekken in Groningen en op de Waddeneilanden.”
Klimaatburgemeester
Als klimaatburgemeester wil Esther aandacht vragen voor de kleine dingen die je zelf kan doen voor het milieu: van tweedehands winkelen tot vaker de fiets of het OV pakken. Al vindt ook Esther dat duurzaamheid niet alleen bij de burger neergelegd moet worden. “Het is een wisselwerking tussen burgers, overheid en het bedrijfsleven. Maar als de overheid de slechte dingen voor het klimaat goedkoop maakt, blijven wij het als burger aanschaffen. Denk aan vliegen: als een vliegticket naar Milan vele malen goedkoper is dan een treinkaartje, dan zijn er maar heel weinig mensen die voor de trein kiezen. De overheid moet daar verantwoordelijkheid in nemen, maar bijvoorbeeld ook door het promoten van streekproducten. Nu moeten mensen het zelf opzoeken en dat doen ze niet. Dat zag je ook bij onze campagne: als je de beelden voorgeschoteld krijgt, ga je er pas over nadenken, want dan komt het naar je toe. Zo zijn mensen nou eenmaal.”
Esther is tot het einde van het jaar klimaatburgemeester. Ook andere bekenden van hetkanWEL zijn tot klimaatburgemeester gekozen. Zo is Elisah Pals van Zero Waste Nederland klimaatburgemeester van Breda. En Bernice Kamphuis van de Struikrovers is klimaatburgemeester van Eindhoven. En duurzaam interieur stylist Iris van Asselt, die regelmatig een blog schrijft voor hetkanWEL, is klimaatburgemeester in Langedijk.
