Jitske en Gonny van Sus & So in Hilversum verkopen al heel wat jaren eerlijke kleding van biokatoen, maar een biokatoenplant of naai-atelier hadden ze eigenlijk nog nooit van dichtbij bekeken. Tijd dus voor actie. Aan hetkanWEL vertellen ze hun verhaal.
Via een bevriende leverancier lukt het ons om een reis naar Izmir in Turkije te regelen. In de omgeving van Izmir wordt de biokatoen geteeld en daar zijn ook de naaiateliers die de kleding maken voor een aantal merken die we verkopen: zoals de duurzame collecties van King Louie, Froy & Dind, Miss Green en Albero natur en Leela cotton.
Een leefbaar loon in een naai-atelier
Ons eerste bezoek is aan Egedeniz, dit is het bedrijf dat in het naai-atelier het allereerste biokatoenen shirt maakte, in opdracht van het Nederlandse bedrijf Bo Weevil. Ze zijn ook het eerste bedrijf in Turkije dat GOTS-gecertificeerd werd. (GOTS = Global Organic Textile Standard; het keurmerk dat Sus & So gebruikt bij de selectie van leveranciers). We zien de indrukwekkende snijafdeling waar de patronen met grote aantallen tegelijk uit de stof worden geknipt en de milieuvriendelijke textielprintafdeling. Het pand is licht, ruim en koel, maar wordt nog verder verbouwd dus we kunnen nu niet op de naaiafdeling terecht. Het personeel krijgt een leefbaar loon. Ook experimenteert het bedrijf samen met sommige kledingmerken met het uitbetalen van een hoger loon, zodat het personeel zich ook nog wat luxe, zoals uitjes naar het theater kan permitteren.
Zeewind over de katoenvelden
De volgende dag rijden we richting Bergama waar de katoenvelden liggen. De mooiste biokatoen van Turkije komt hier vandaan horen we, ook van andere textielproducenten. Door de zee-wind die hier onafgebroken waait, heeft ongedierte hier weinig kans en daarom zijn pesticiden niet nodig. Egedeniz heeft hier haar eigen velden biokatoen, voor eigen gebruik en voor de export. Ze werken al jaren samen met dezelfde boeren. De aanwezige pluksters ontvangen het in Turkije geldende minimumloon. In combinatie met gratis onderwijs en zorg lijkt het genoeg om van te leven.
Wetlands met flamingo’s
De laatste dag bezoeken we Orimpex, het naaiatelier van Ali Polat. Het bedrijf ligt aan de rand van Izmir, naast de wetlands waar soms zelfs flamingo’s te zien zijn. Met Ali kunnen we Nederlands praten, want hij heeft zijn masters lang geleden in Groningen gedaan en is zijn bedrijf in 2007 samen met een Nederlandse zakenpartner gestart. Hij heeft een kantoor in De Meern, waar 2 medewerkers voor hem contacten onderhouden met en de distributie verzorgen voor klanten in de Benelux en het Westen van Duitsland.
We krijgen een rondleiding door het hele bedrijf, van de ontwerp-afdeling tot het naaiatelier waar tientallen mensen achter de naaimachine zitten. Op alle afdelingen werken zowel mannen als vrouwen. We zien bekende stoffen liggen van de merken die we verkopen zoals Miss Green, Froy & Dind en King Louie.
Onvoorstelbaar veel werk
Het is soms onvoorstelbaar hoeveel werk er aan vooraf gaat voor het uiteindelijke kledingstuk bij ons in de winkel hangt. We begrijpen door ons bezoek aan Turkije nog beter dat er een prijskaartje aan hangt. Van ontwerp tot eindproduct gaat het kledingstuk door tientallen handen. Wanneer iemand in de winkel tegen ons zegt dat hij of zij iets duur vindt, hebben we nu een nog beter weerwoord; elk paar handen in de keten verdient een eerlijk loon!
Dit was een gastblog van Sus & So. Lees alle blogs over de reis van Sus & So hier.
