Waar vind je grond voor een tiny house, hoe kom je in gesprek met de gemeente over jouw woondroom en hoe financier je jouw plannen? Een kleine greep uit de vragen die langskwamen tijdens de workshop Anders Wonen: hoe organiseer je dat, die we samen met Triodos Bank organiseerden. Wij zetten een aantal van de onderwerpen voor je op een rij die helpen om je woondroom te financieren.
Triodos Bank werd 40 jaar geleden opgericht met het idee dat geld kan werken aan een mooiere samenleving en in de afgelopen decennia werd de noodzaak groter, maar ook de wens van mensen om daaraan bij te dragen. Bij Triodos Bank houden ze dus wel van een uitdaging en daar valt ook de financiering van bijzondere woonvormen onder. Juist als de plannen van woonpioniers ingewikkeld zijn of een beetje afwijken van de gebaande paden.
Je woondroom financieren
Dirk Bugter is financieel adviseur bij Triodos Bank en heeft jarenlange ervaring met het financieren van uiteenlopende woonvormen. Zijn werk is het leukste als hij kan zoeken naar manieren waarop het wél kan. Tijdens de workshop deelde hij zijn ervaringen en beantwoordde hij tientallen vragen van de deelnemers. Wij delen vijf tips om jouw woondroom te financieren.
Doorzettingsvermogen en een lange adem
Het opzetten van een innovatief woonproject heeft tijd nodig. Het langste project dat Dirk begeleidde, de drijvende woonwijk Schoonschip in Amsterdam, duurde 10 jaar. Het kortste 3,5 jaar. Je kunt dus met een gerust hart zeggen, dat je een lange adem nodig hebt voor dit soort projecten, maar als je doorzet woon je straks wel precies zoals jij het wilt.
1. Doe het samen
Als je een project wilt starten, kun je het beste zoeken naar gelijkgestemden om het samen mee te doen. De gemeente gaat vaak makkelijker in gesprek met een vereniging of stichting dan met één persoon. Samen kun je meer gewicht in de schaal en laten zien dat je bereid bent om veel tijd en energie in de realisatie van het project te steken. En dat is nodig, want het is lastig om grond te krijgen in Nederland, vooral als jouw ideeën afwijken van wat gebruikelijk is.
2. Maak er een project van
Als je mensen mee wilt krijgen met jouw ideeën, is het belangrijk om het projectmatig aan te pakken en je idee te ontwikkelen tot concreet plan, dat je vervolgens kunt uitvoeren. De meeste woonprojecten verlopen als volgt:
- Je neemt het initiatief om een woonproject op te starten. Je bedenkt waar het aan moet voldoen, zet je wensen op een rij en bepaalt je budget.
- Vervolgens maak je een plan dat je verder gaat uitwerken. Als het plan goed weergeeft wat je zou willen en je het samen met anderen wilt uitvoeren, dan kun je een stichting of vereniging oprichten. Als particulier, stichting of vereniging stap je vervolgens naar de gemeente. Komt er een gesprek op gang, dan kun je door naar de volgende stap.
- Het plan ga je verder ontwikkelen en je begint met het ontwerpen van je huis of huizen. Daarvoor zoek je hulp bij een adviseur, een aannemer en een architect, maar je klopt ook aan bij de bank om te praten over financiering.
- Is alles rond, dan ga je de realisatiefase in. Het bouwen gaat dan echt beginnen en dat vraagt om het maken van heel veel verschillende keuzes. Van keuken en badkamer tot de kleur van de deuren.
- Als alles is afgerond kun je er gaan wonen.
3. Hypotheek
Om je woondroom te financieren, heb je (meestal) een hypotheek nodig. En daar zijn natuurlijk voorwaarden aan verbonden. Vanuit de bank, maar ook vanuit de overheid. Bij het verstrekken van een hypotheek kijkt een bank altijd naar de inkomsten die iemand heeft en de maandlasten die hij/zij kan dragen. Wat verdien je, wat kun je lenen en wat is het onderpand. Dat moet allemaal in verhouding zijn. En natuurlijk moeten we ons ook aan de regels van de overheid houden, die stelt dat je nooit meer dan 100% van de waarde van de woning mag financieren. Daarnaast is er een volwaardig onderpand nodig. Een huis, dat nagelvast staat op een stuk grond, of een boot, liefst met een steiger en een stuk grond in eigendom.
4. Een aantal voorwaarden voor financiering
We zetten de mogelijkheden en onmogelijkheden voor een aantal woonvormen voor je op een rij. Elke hypotheek is maatwerk en hangt van ontzettend veel verschillende factoren af. Laat je dus niet ontmoedigen als je hier leest dat iets niet kan. Je moet daarvoor echt jouw persoonlijke situatie en plannen bespreken, dus ga vooral in gesprek met de bank van jouw keuze.
Tiny House
Een tiny house moet nagelvast aan de grond staan om er een hypotheek voor te kunnen krijgen. Een tiny house op wielen is geen goed onderpand voor een bank en kun je dus niet financieren. Een demontabel huis kun je wel weer financieren. Ook al kun je het weer uit elkaar halen, het staat toch op de grond.
De grond
Wil je zelf een huis bouwen, dan moet je op zoek naar grond en dat is in Nederland best een uitdaging. Je moet er namelijk ook op mogen bouwen, dus jouw plannen moeten overeenkomen met het bestemmingsplan van de gemeente. Wil je met meerdere woningen op een stuk grond bouwen, dan is het slim om de grond te splitsen. Dit zorgt ervoor dat het gemakkelijker is om een hypotheek te krijgen.
Eigen grond of erfpacht
Soms kun je een stuk grond kopen, maar soms wordt de grond in erfpacht aangeboden. Bij eigen grond kun je bij Triodos Bank – als je voldoet aan alle eisen natuurlijk – een hypotheek aanvragen, maar bij erfpacht ligt dat lastiger. Triodos Bank verstrekt alleen een hypotheek als de overheid eigenaar is van de grond, maar op particuliere erfpacht zijn ze niet zo dol. Tenzij deze eeuwigdurend vastligt.
Huur en koop
Veel van de woonprojecten worden gekocht met een hypotheek, maar soms financiert Triodos Bank ook een projecten, die huur- en koopwoningen combineren. Zo financierde de afdeling duurzaam vastgoed de plannen van woongroep de Zandroos. Op het hele pand kwam een zakelijke lening. Een deel van de woningen werd verkocht aan particulieren. En een deel wordt aan particulieren verhuurd.. Deze woningen voor 50+ers zijn voor de helft verkocht aan particulieren. De andere helft wordt verhuurd.
Samen met anderen
Veel mensen willen samen met anderen in een huis wonen. Stel je wilt met drie andere volwassenen één boerderij kopen, waarbij je badkamer en keuken deelt. Dan kijkt de bank naar de inkomsten van alle vier de personen en hoe die in verhouding staan met de lasten van het huis. Als het uitkomt, komen er vier namen op de hypotheekakte, maar er zijn dan wel extra zekerheden nodig, want wat gebeurt er met het huis als een stel gaat scheiden? Of als er iemand komt te overlijden? Bij de notaris kun je dit soort zaken goed vastleggen en eventueel extra verzekeren en dan komt het goed.
Een andere optie is om het huis kadastraal op te splitsen. Dan heb je een eigen huishouden met een eigen hypotheek. Maar ook hier blijft het maatwerk. Ook dan kan je nog gezamenlijke ruimtes hebben, die je deelt. Deze ruimtes kunnen alle bewoners meefinancieren in hun hypotheek.
Een kleine portemonnee
Als je een kleine portemonnee hebt, is het lastig om jouw woondroom te financieren. Vaak kom je dan of iet aan bod, of je moet uitwijken naar de uithoeken van Nederland. Als je dan samen met anderen een project start, is er wel veel meer mogelijk. Of als je in een tiny house gaat wonen. In Aarle Rixtel werden tiny houses sleutelklaar opgeleverd voor 132.000 euro.
Op leeftijd of een uitkering
Als je al wat ouder bent, kun je zeker nog een hypotheek krijgen. Daarbij wordt natuurlijk wel gekeken naar je inkomen, vermogen en je vaste lasten. De bank kijkt dan of je met je pensioen ook nog steeds je hypotheek kunt betalen, of dat je in de financiële problemen gaat komen.
Of je met een uitkering een hypotheek kunt krijgen, hangt af van je leeftijd en het soort uitkering dat je ontvangt. Is het een permanente uitkering, dan zijn er mogelijkheden. Is het een tijdelijke uitkering, zoals een WW-uitkering, dan kan het waarschijnlijk niet.
5. Bereid je goed voor
Het krijgen van een hypotheek voor jouw woondroom kan best snel gaan. Je moet dan alleen wel goed voorbereid zijn. Dat wil niet zeggen, dat je niet in een eerder stadium al contact kunt opnemen met een bank. Triodos Bank staat er zeker voor open om jouw plannen te bespreken. Zolang je plannen maar duurzaam zijn natuurlijk. En het mooie is, dat je voor jouw duurzame plannen ook nog wordt beloond met een rentekorting.
Heb jij nog tips om je woondroom te financieren? Laat het ons weten.
Droom jij er ook van om een energieneutraal huis te bouwen? Of wil je met een groep vrienden een leegstaand pand ombouwen tot een eigen woonplek? Steeds meer mensen kiezen ervoor om hun huis zelf te (ver)bouwen. Vaak met anderen. Wil je hier deskundig advies over? Neem dan contact op met Triodos Bank. Kijk op CPO | Ga voor zelfbouw of Collectief Particulier Opdrachtgeverschap | Triodos Bank
