Aan de rand van Haarlem, in Schalkwijk, staat een duurzame mini-wijk met tien tiny houses. In een van die huisjes, een volledig zelfvoorzienend tiny house, woont Vera Pollmann. Ze was een van de eersten die in het dorpje kwam wonen en heeft er sinds die tijd echt haar plekje gevonden. ‘Ik leef hier echt met de natuur en ben ontzettend veel buiten te vinden.’ HetkanWEL ging op bezoek bij Vera om hier meer over te horen.
De duurzame mini-wijk is een tijdelijke pilot, in samenwerking met de gemeente Haarlem. Het begon al een flink aantal jaar geleden, vertelt Vera. ‘Dit stuk lag al tien jaar braak, hiervoor stond er een middelbare school. Je kunt je dus wel voorstellen hoe de grond eruitzag. Het terrein was helemaal verwaarloosd, dus eerst moest er flink gesnoeid worden om ruimte te maken voor de woningen. Daar moesten de buurtbewoners ook wel even aan wennen, maar al snel waren ze erg blij met onze komst. En nu genieten ze ook van de mooie natuur voor de deur.’
Terrein vol met tiny TIMs
De tiny houses in de mini-wijk zijn allemaal van hetzelfde model, de tiny TIM van FARO Architecten. Ze zien er van de buitenkant bijna overal hetzelfde uit. Ze staan allemaal op palen, de daken en voorkant zijn bedekt met meerdere zonnepanelen, en aan de zijkant hebben de huisjes een verticale helofytenfilter. Voor de niet-kenners: dat is een soort waterzuiveringsinstallatie met planten. Op deze manier kan afvalwater weer worden gezuiverd tot drinkbaar water.
Wonen op dit mooie terrein in Haarlem was erg populair, honderden mensen hadden zich aangemeld. Maar omdat je voor een zelfvoorzienend tiny house geen hypotheek kunt aanvragen, lukte het de meeste mensen niet om voldoende geld te verzamelen. Vera lukte het wel, omdat ze haar oude rijtjeshuis in Haarlem-Noord kon verkopen aan haar dochter. ‘Zij zocht al lang een woning voor zichzelf en haar kinderen, maar dat lukte elke keer niet. Dit was eigenlijk de perfecte oplossing voor ons alle twee.’
Geen community, wel gezellig
De bewoners van de duurzame wijk hebben los van elkaar de huisjes gekocht en leerden elkaar dus pas kennen toen ze al op het terrein woonden. ‘We hebben samen een VVE opgericht en ook echt de intentie om langdurig samen te blijven wonen, maar we zijn geen community. We hebben geen gemeenschappelijke tuin, geen werkgroepen of roosters. Dat betekent trouwens niet dat we nooit iets leuks samen doen. We hebben een appgroep met elkaar, waar regelmatig vragen en weetjes worden gedeeld. En zo zijn we laatst een keertje met een deel van de groep gaan suppen, dat was hartstikke gezellig.’
Veel ruimte voor eigen invulling
‘We hebben hier op het terrein allemaal ons eigen stukje grond, het gebied rondom je huis. Ik laat de natuur hier haar werk doen. Ik schoffel niet, maar kijk gewoon wat er opkomt. Zo is het elk jaar weer een verrassing wat bloeit en groeit. Het is voor mij fijn dat hier geen verplichtingen zijn.
Ik heb een drukke baan bij de hogeschool in Haarlem, daarnaast kano ik veel, houd ik van wandelen en bezoek ik graag familie en vrienden. Of komen die hier op bezoek natuurlijk. Dan komt het goed uit dat ik niet ook nog naar een vergadering toe hoef, of me zorgen moet maken om de moestuin. Maar ik weet: als ik ergens hulp bij nodig heb, kan ik altijd bij iemand terecht.’
De eerste jaren
‘In het begin moest ik heel erg wennen. Ik kwam uit een rijtjeshuis in Haarlem-Noord en dacht dat ik helemaal niets wist over off grid leven. Ook al had ik me al best wel in het onderwerp verdiept. Gelukkig bleek dat mee te vallen en kon ik ook al snel veel van de andere bewoners leren. We vullen elkaar mooi aan.’ Bij off grid leven moet je met veel dingen rekening houden: je hebt niet altijd voldoende stroom en ook heb je geen oneindige hoeveelheid water. ‘
Zeker in de eerste jaren heb ik veel beginnersfouten gemaakt’, grapt Vera. ‘Het was natuurlijk even experimenteren en uitvogelen hoe alles precies werkte. In de eerste winter had ik de oven iets te vaak achter elkaar gebruikt en daarna geen stroom meer, dus toen heb ik maar wat kaarsen gepakt om het huis te verlichten. Op dat moment leerde ik ook meteen dat ik de oven dus niet altijd kan gebruiken, haha. Ondertussen heb ik veel meer zicht op mijn stroomverbruik. En probeer ik, zeker in periodes met minder zon, creatief te denken. Zo gebruik ik bijvoorbeeld vaak een hooikist om mijn maaltijden klaar te maken. Ideaal.’
Schrijf je in voor de Anders Wonen Maand
Wil je ook in een zelfvoorzienend tiny house wonen, in een wooncooperatie met vrienden of ben je van plan om samen met anderen een huis te bouwen? Dan ben je niet alleen. Tijdens de Anders Wonen Maand interviewen we verschillende woonpioniers en komen al deze onderwerpen aan bod. Wil je niets missen? Schrijf je dan snel in voor de Anders Wonen Maand en ontvang elke week het belangrijkste nieuws in je inbox.
Genieten in de natuur
‘Ik woon hier nu ongeveer vijf jaar en ben helemaal gewend aan deze manier van wonen. Ik ben veranderd als persoon, het heeft me zoveel moois gebracht. Ik ben lekker veel buiten, geniet van de natuur en kom veel meer tot rust. Ook de televisie heb ik geen moment gemist. Ik lees nu lekker veel boeken, die ik bijvoorbeeld vind in van die straatbibliotheekjes. En doordat ik minder ruimte heb, koop ik ook veel minder spullen. Daarmee bespaar ik geld, wat ik vervolgens weer kan gebruiken voor leuke uitjes. Ik ga bijvoorbeeld graag met mijn kano op stap. In binnen- en buitenland.’
Toekomst zelfvoorzienend tiny house nog onzeker
‘Helaas moeten we waarschijnlijk eind 2025 dit terrein verlaten, omdat de gemeente hier huizen wil gaan bouwen. Het is nog niet honderd procent zeker, dus wij gaan natuurlijk ons best doen om te zorgen dat we toch hier mogen blijven. We hebben zoveel moois gebracht. We zorgen hier voor groen, niet alleen voor onszelf, maar ook voor de hele buurt. En dat merk je aan alles. Leerlingen van de basisschool komen bijvoorbeeld langs voor projecten. En als je ziet hoeveel mensen dagelijks een rondje over het terrein lopen, dan weet je gewoon zeker dat de hele buurt hiervan is opgeknapt. Het zou erg zonde zijn als dit mooie stukje groen weer moet verdwijnen.’
