Op warme dagen springen ze van de boot af de Lek in en op hele koude dagen schaatsen ze naar hun auto op de kade. June Kuitenbrouwer (42) woont met haar man en twee kinderen van 9 en 6 op een oud schip uit 1901, dat ze langzaam opknappen met tweedehands materialen. “Zomers is het vol leven, in de winter rustig en stil, als het waait voelen we de golven. We leven hier echt met de seizoenen.”
June en haar man Des woonden zeven jaar geleden nog hartje Amsterdam. “Mijn man is echt een avonturier, hij reisde veel en had een camperbus. We zochten al wat langer een andere plek om te wonen. Het moest vooral vrij voelen.” Vroeger kwam haar man al vaak op deze kade aan de Lek, vlakbij Vianen. “Onze buurman heeft hier al veertig jaar een schip waar jongeren mogen hangen en spelen. Mijn man kwam daar vroeger veel. Het was een soort gedoogsituatie. Maar op een gegeven moment kwamen we weer langs, en toen was er opeens een weg aangelegd en een aanlegsteiger. Het was gelegaliseerd. En toen wisten we: Dit is het.”
Oud schip
De plek hadden ze gevonden, alleen het schip moest er nog komen. Via een makelaar kochten ze een oud schip van de gemeente. “Dat schip was goedkoop en in slechte staat. We wisten niet eens zeker of het wel bleef drijven. Maar in die tijd werd er robuust gebouwd en het bleek goed genoeg voor de keuring.” Op de scheepswerf vonden de medewerkers het erg dapper van de twee, maar daar dacht June anders over. “Dapper? Wij vonden dit juist een fantastische kans.”
Wonen zonder wateraansluiting
Inmiddels was er een dochter bijgekomen. De eerste twee jaar in het schip leefden June en haar familie zonder wateraansluiting. “Dan gingen we eens in de week naar opa en konden we daar douchen, de was doen en water halen. Dat was ook gezellig”, lacht ze. “We gingen van een comfortabel huis in Amsterdam terug in de tijd met een waskom en een washand. En ik moet zeggen, daardoor ga ik nu veel bewuster met water om. Als ik hier nu de kraan open draai, probeer ik het meerdere keren te gebruiken. Waswater kun je gebruiken om pannen te spoelen. De planten krijgen water van buiten.”
Leven op 12m2
Van binnen zag het eruit alsof er twintig jaar niks aan het schip was gebeurd. “De planken waren verrot en alles moest eruit. Het eerste jaar hebben we met z’n drietjes in het oude scheepswoninkje gewoond, de oude roef. Dat is maar 12m2, er paste net een bedstee in. In de stuurhut kookten we.” Klein, maar heel gezellig, zegt June. “Het was een beetje alsof we in een caravan woonden. Een soort vakantiegevoel. Je bent veel buiten en aan het verbouwen. Heb er hele goede herinneringen aan.”
Langzaam hebben ze het oude goederenruim van twintig meter lang en vier meter breed, omgetoverd tot een woonruimte. “We moesten maandenlang roest krabben en heel veel handwerk verrichten. Daarna hebben we geïsoleerd en een tweedehands houten vloer erin gelegd. Wat een ruimte hadden we toen opeens! Aten we weer aan een eettafel met stoelen, in plaats van op een kussen, op de grond.” Toen hun zoontje werd geboren, stond het verbouwen even op een laag pitje. “We kwamen er niet meer aan toe. Prioriteiten stellen, wat doen we wel en wat niet?”
Langzame verbouwing
Maar helemaal stil staat de verbouwing nooit. “We hebben geen gasaansluiting. Dus hebben we een leemkachel gebouwd midden in de ruimte. Die blijft heel lang warm.” Sowieso hebben ze geen haast. “We doen alles zelf en met tweedehands materialen.” De badkamer maken was nog wel een uitdaging. “In een schip heb je veel last van condens, dus je wil zo min mogelijk vocht in de boot. We hebben een stalen luchttank, die we op een veiling hebben gekocht, in vier delen uit elkaar gehaald, en hierbinnen weer in elkaar gelast tot een douche. Het duurde twee jaar van idee tot uitwerking”, lacht ze. “En hij kan er ook niet meer uit.”
June en haar man vinden het verbouwen nog steeds leuk. “We hadden een leeg canvas en we maken het stukje voor stukje mooier en beter. We bouwen alles precies zoals bij ons past, zonder aannemer. Je hebt alles in je handen gehad, dat geeft veel voldoening.” Ze denkt even na. “En elk onderdeel heeft een verhaal. Zo is de keukenvloer gemaakt met oude tegels van mijn ouders die ze ooit hebben meegenomen van een reis. Ik zou er niet blijer van worden als ik het door iemand anders laat doen.”
Leven met de seizoenen
Het familieschip ligt in de uiterwaarden van de Lek, dat als overstromingsgebied is bestempeld. Vlak naast een stuw van Hagestein. “De stuw regelt de waterstanden”, legt June uit. “Op het moment dat die opengaat, kunnen we zomaar een meter zakken. En bij hoog water gaan we eerst naar beneden en dan weer omhoog. We hebben ook weleens hoog water gehad, dan overstroomd alles. Ook de steiger en toegangsweg. Dan woon je echt in een schip. Dan moet je lieslaarzen aan en met een kind op je nek naar de auto verderop lopen, om de kinderen naar school te brengen.”
Varen kan het schip niet meer. “In theorie wel, maar er zijn heel erg veel Europese regels. En met zo’n historisch schip is dat eigenlijk onmogelijk, met alle keuringen. Hij mag alleen nog maar gesleept worden.”
Rond februari wil het soms weleens vriezen. “Twee jaar geleden vroor het een beetje dicht. De rivier vriest niet zo snel dicht. Maar het ijs blijft rondom de boot wel liggen, toen hebben we naar onze auto op de kade kunnen schaatsen. Die ongemakken die je soms ervaart, verdwijnen ook wel weer met het plezier dat je dan hebt.”
In de zomer is het prachtig, geeft ze aan. “Dan is alles zo mooi en groen. We kunnen dan van het schip af plonsen. Het verschil voel je ook meer. In de winter is het afgelegen en rustig en zomers vol met leven. Als het waait beweeg je mee met de golven. Je leeft en woont heel erg met de seizoenen.”
Thuisbasis
“Ik denk nog altijd, wat wonen we toch mooi. Ik hoef niet perse meer ergens anders te wonen, in elk geval niet in Nederland. Al zou ik wel meer willen reizen met de kinderen. Ik ben eigenlijk heel reislustig. Dat maakt dat je je overal thuis kan voelen, maar eigenlijk ook nergens een thuis hebt. Elke plek heeft voor en nadelen.”
Wat maakt Nederland dan de thuisbasis? “De wereld ligt aan je voeten. Ons geld is veel waard en de mogelijkheden zijn eindeloos. Dat vind ik rijkdom. Je kunnen bedenken dat je niet vast zit.” Ze denkt even na. “Misschien wil ik pas hier weg als de boot helemaal verbouwd is. Dan is het af. Al duurt dat nog wel even.”
Lees ook: Dit stel verbouwt een oude zeilboot tot CO2-neutraal schip En: Sergio en Nina wonen op een verduurzaamd woonschip in Amsterdam.
