De Scandinavische manier om huizen te verwarmen werkt ook bij jou

We gaan vroeg of laat allemaal van het gas af, maar er zijn alternatieven voor de aloude cv-ketel. We willen natuurlijk wel een comfortabel warm huis en een warme douche. Eén van de alternatieven is de in Scandinavië in veel huizen gebruikte warmtepomp. In Nederland is deze manier van verwarmen nog vrij onbekend, maar we leggen je uit hoe het werkt. 

Een alternatief voor gas

De ambitie in Nederland is, dat in 2030 twee miljoen huizen geen gasaansluiting meer hebben en in 2050 alle huishoudens. Voor nieuwbouwhuizen is het geen probleem, die worden al goed geïsoleerd opgeleverd zonder cv-ketel, waarbij gebruik wordt gemaakt van alternatieve verwarmingsmogelijkheden. Maar voor bestaande woningen moeten we vaart gaan maken. Er is een duurzaam alternatief voor de cv-ketel; de warmtepomp.

Omgekeerde ijskast

De techniek van een warmtepomp is relatief eenvoudig. Je haalt warmte van buiten om je huis binnen mee te verwarmen. Om te verwarmen, werkt de warmtepomp als een omgekeerde ijskast. Een ijskast trekt de warmte van binnen naar buiten om te koelen. Een warmtepomp haalt warmte van buiten naar binnen. Dit is warmte uit de lucht, bodem of het grondwater. Een warmtepomp kan, gebruik makend van dezelfde techniek, trouwens ook koelen.

Warmte uit de bodem of de lucht

Bodemwarmte is oneindige energie van de zon, die tot 100 meter diep ligt opgeslagen in de aardbodem en tot 300 meter in het grondwater. Op verschillende plaatsen in Nederland is er ook sprake van aardwarmte. Met een water/water warmtepomp kun jij deze energie gebruiken om je huis te verwarmen. Er zijn hiervoor twee systemen: Je kunt een warmtewisselaar horizontaal of verticaal in de grond aanbrengen.
Bij een horizontaal systeem kun je energie terugwinnen uit de grond met een leidingnet dat ongeveer 70 cm onder de grond ligt. Hoe groot het netwerk moet zijn, hangt af van de oppervlakte van het huis dat je wilt verwarmen. Verticale leidingen gaan tussen de 50 en 150 meter de grond in. Hoe dieper je gaat, hoe warmer de aarde is.
Ook de buitenlucht zit vol onzichtbare energie. Met een lucht/water warmtepomp kun je deze energie gebruiken om je huis en het tapwater te verwarmen of te koelen. Zelfs bij temperaturen onder het vriespunt werkt deze methode.
Tenslotte kun je ook warme ventilatielucht, die je mechanische ventilatiesysteem uit je woning blaast, gebruiken om te verwarmen. De ventilatielucht zit namelijk nog boordevol bruikbare energie.

Hoe werkt het

De warmtepomp bestaat uit twee delen. Een deel staat binnen, dit is de binnen-unit. Het andere staat buiten, de buiten-unit. De vloeistof in het systeem haalt warmte uit de buitenlucht of uit de bodem en verdampt deze in een verdamper. In een gesloten circuit wordt vloeistof rondgepompt. In gas of vloeibare toestand. De vloeistof zorgt voor het transport van de warmte.
Een compressor drukt de verdampte vloeistof samen. Hierdoor stijgt de druk en de temperatuur van de damp. De condensator geeft vervolgens de verzamelde warmte van de damp af aan een boilervat. In het vat koelt de damp af en condenseert weer tot vloeistof en stroomt via het expansieventiel naar de verdamper, waarmee het proces opnieuw begint. De druk en de temperatuur bepalen de toestand van de vloeistof en dus ook of het systeem warmte opneemt of afgeeft.
In deze video wordt het nog een keer uitgelegd.

Je kunt een warmtepomp gebruiken om je huis gasvrij te verwarmen, maar je kunt ook kiezen voor een hybride tussenoplossing in combinatie met je huidige cv-ketel. Belangrijk is dat je je huis wel goed isoleert. Zo verlies je geen energie. En met zonnepanelen op je dak ben je helemaal goed duurzaam bezig. De warmtepomp werkt op elektriciteit en die kun je dan zelf opwekken.
Wil je meer weten over warmtepompen, dan kun je contact opnemen met een installateur. Zij kunnen onderzoeken wat de beste oplossing voor jouw specifieke situatie is en je een advies op maat geven.

Over de schrijver

33 gedachten over “De Scandinavische manier om huizen te verwarmen werkt ook bij jou”

  1. Ik blijf me verbazen over de negatieve “horen van” reacties.
    Ja, een warmtepomp (mn de energetisch meest ideale water/water versie) kost veel geld (reken maar oo 20000 euro).
    Maar welk akternatief heb je als er geen gas meer is? Of als gas gaat kosten wat het zou moeten zijn? Iemand al eens uitgerekend wat de prijs per kWh in gas is? Ik wel: pakweg 5 cent (sterker nog, in België betalen ze dat ook letterlijk voor gas in NL kwaliteit). Tegen pakweg 20 cent per kWh uit stroom. In NL is stroom te duur en gas te goedkoop. In scandinavie betaal je pakweg 15 cent per kWh uit stroom. Gas heb je niet. Dan kun je kiezen uit kacheltjes/verwarmingselement met n rendement van 80-90% of n warmtepomp met n rendement van 300-500% {kWh stroom erin vs kWh warmte eruitl). Simpel sommetje. Als in NL de stroom en gas kWh prijs nu eens gelijkgesteld worden, en de prijs op 15 cent komt is de discussie snel over. En klagen dat t allemaal te duur wordt? Prijs je gelukkig dat je 40+ jaar van belachelijk goedkoop aardgas hebt kunnen profiteren! En hoop dat de jongere generatie geen verhaal komt halen. Zij mogen bloeden voor t verbrassen van t aardgas door de oudere generatie.

  2. 12000kWh ?? Dat is best mooi. In aardgas gebruikt de gemiddelde nederlander 22500kWh. Energetisch dus prima lijkt me zo. . Wat hadden die mensen dan gedacht? 22500kWh aardgas is met n warmtepomp met beperkt rendement altijd 7000kWh stroom (cop 3).
    Btw: t gemiddelde scandinavische gezin verbruikt tegen de 30000kWh per jaar

  3. Ik blijf me verbazen over de negatieve “horen van” reacties.
    Ja, een warmtepomp (mn de energetisch meest ideale water/water versie) kodt veel geld oreken maar oo 20000 euro.
    Maar welk akternatief heb je als er geen gas meer is? Of als gas gaat kosten wat het zoy moeten zijn? Iemand aks eens uitgerekend wat de orijs per kWh in gas is? Ik wel: pakweg 5 cent (sterker nog, in België betalen ze dat ook letterlijk voor gas in NL kwaliteit). Tegen pakweg 20 cent per kWh uit stroom. In NL is stroom te duur en gas te goedkoop. In scandinavie betaal je pakweg 15 cent per kWh uit stroom. Gas heb je niet. Dan kun je kiezen uit kacheltjes/verwarmingselement met n rendement van 80-90% of n warmtepomp met n rendement van 300-500% {kWh stroom erin vs kWh warmte eruitl). Simpel sommetje. Als in NL de stroom en gas kWh prijs nu eens gelijkgesteld worden, en de prijs op 15 cent komt is de discussie snel over. En klagen dat t allemaal te duur wordt? Prijs je gelukkig dat je 40+ jaar van belachelijk goedkoop aardgas hebt kunnen profiteren! En hoop dat de jongere generatie geen verhaal komt halen. Zij mogen bloeden voor t verbrassen van t aardgas door de oudere generatie.

  4. Ik heb in 2016 een nieuwbouwwoning gekocht en woon hier nu sinds juni 2018. Het alternatief voor gas was stadswarmte. Achteraf gezien had ik voor een warmtepomp moeten kiezen… ik ben nu voor altijd gebonden aan de partij die stadswarmte levert en de tarieven van (vooral de huur van de warmtewisselaar) zijn vergelijkbaar als woningen met een CV.
    Daar zit gelijk het probleem; geld. Wie investeert is slim en kan zo onafhankelijk van welke commerciele partij dan ook voorzien in zijn eigen voorzieningen. Zie ook zonnepanelen, daar betaal je enkel voor als je terugleverd aan het net dus een goede inschatting van verwacjt verbruik is cruciaal voor aanschaf.
    Kortom; zolang commerciele partijen zich gaan bemoeien met het alternatief voor gas zal er niks beters bijkomen. Consumenten doen er dus goed aan om zélf te investeren want voor je het weet zit je voor altijd vast!
    Voor woningen die te weinig ruimte hebben is er misschien de oplossing om per wijk een warmtepomp neer te zetten, zij het dan wel in een groot formaat. Onderhoud zou dan door de buurt worden bekostigd op basis van samenstelling oer woning. Daar kun je nog van alles bij bedenken.

  5. Ik ken mensen die een warmtepomp hebben (nieuwbouw) en zich nu blauw betalen aan elektriciteit omdat ze niet wisten dat de warmtepomp een ‘KLEINE’ hoeveelheid van 12.000 kW (!!!) op jaarbasis hulpenergie verbruikt. Vergeet dus niet de bijkomende investering voor zonnepanelen, als dit dan al mogelijk is … Maar hier wordt in promotiefilmpjes nooit iets over gezegd.

    1. 12000kWh ?? Dat is best mooi. In aardgas gebruikt de gemiddelde nederlander 22500kWh. Energetisch dus prima lijkt me zo. . Wat hadden die mensen dan gedacht? 22500kWh aardgas is met n warmtepomp met beperkt rendement altijd 7000kWh stroom (cop 3).
      Btw: t gemiddelde scandinavische gezin verbruikt tegen de 30000kWh per jaar

      1. 30000kWh elektrische energie afnemen in een land dat draait op waterkracht is inderdaad een goed idee. 22500kWh gas in een land dat geen waterkracht heeft en op een gasbel staat is geen goed idee? Ik heb het nu over het economisch idee, niet dat voor het milieu.

  6. grond warmte is mooi als je de diepte in kan(betalen). Maar als je met een serie gebouwen grond warmte onttrekt uit de grond, dan heeft de eerste op lijn meer warmte als de laatste. Je onttrekt warmte en je geeft koud terug dus de lijn koelt wel af.

  7. Een horizontale bron/ leiding netwerk kan veel problemen veroorzaken.
    In oudere huizen zou ik met infraroodstraling verwarmen, een warmtepomp plaatsen vraagt veel aanpassingen aan oudere gebouwen maar het kan wel!

  8. Onze regering, VVD en die partij staat nou niet voorop als het over het milieu gaat, roept ineens dat we van het fas af moeten. Waarom? Er valt geld te verdienen. Als iemand moet betalen (wij) is er ook iemand waar dat geld naar toe gaat. Dus: het idee is goed en belangrijk, maar de hype die er van wordt gemaakt is handjeklap van marketing en politiek.

  9. Hallo, ik ben installateur, en ik plaats regelmatig warmtepompen. Maar het is leuk dat iedereen het heeft over de kosten enzo. Maar nu woon ik in een vrij klein appartement op de 4de verdieping. Mijn cv ketel hangt in een keukenkastje. Waar zou ik mijn buitenunit, voorraadvat en boiler moeten zetten? Moet ik mijn balkon opgeven? Het is leuk dat we van het gas afmoeten maar in de randstad is dat gewoon nog geen optie want de ruimte is er gewoon niet.

Reacties zijn gesloten.