(door Charlotte Verloop)
Kerst en het nieuwe jaar staan voor de deur. Een mooi moment om eens stil te staan bij de dingen in het leven die we écht waardevol vinden. Zoals aardig voor elkaar zijn. Een compliment is dan een simpel maar doeltreffend middel, vertellen experts.
“Iedereen krijgt graag een compliment. Zeker als het welgemeend en oprecht is”, zegt Leo Bormans, ambassadeur van geluk en levenskwaliteit en auteur van ‘The World Book of Happiness’. “Je hoort bijvoorbeeld via via dat anderen iets goeds over jou gezegd hebben. Dat creëert een positieve verbondenheid.”
Diepste menselijke behoefte
“De behoefte aan waardering is de diepste menselijke behoefte, zo wist de Amerikaanse psycholoog William James al in de negentiende eeuw. “Mensen willen graag gewaardeerd worden om wie ze zijn en wat ze doen”, zegt Hans Poortvliet. Hij is directeur van adviesbureau Waarderingsmanagement en schreef samen met Frank van Marwijk ‘Het groot complimentenboek’.
Om die reden organiseert Poortvliet sinds 2002 elk jaar op 1 maart de Nationale Complimentendag. “Een geheugensteuntje”, zo vat Poortvliet de dag samen. “De dag is bedoeld om ons er even van bewust te maken dat er veel goed gaat in de wereld en dat de mensen die daaraan bijdragen een compliment verdienen. Alle manieren van complimenteren zijn goed: face to face, telefonisch of via sociale media. Het gaat erom dat het compliment concreet is en duidelijk maakt waarom iemand precies waardering verdient. Zeg gerust dingen zoals: ‘goed gedaan’. Of: ‘ik ben trots op je’. Maar leg ook uit waarom je dat zo voelt.”
Online versus offline
Worden we even blij van een digitale blijk van waardering als van een persoonlijk schouderklopje? Ruim driekwart van de Nederlanders (77%) vindt een real-life-waardering waardevoller dan een online compliment, blijkt uit het Nationaal Waarderingsonderzoek, dat is uitgevoerd door onderzoeksbureau Direct Research in opdracht van Nuon.
“Een compliment dat oprecht is en inhoudelijk klopt, kan in verschillende vormen worden gegeven, persoonlijk én online”, vindt Poortvliet. “Maar een compliment via een email, tweet of like vraagt om een hele nauwkeurige articulatie van wat je echt wil zeggen. Je hebt digitaal nu eenmaal een beperkter gereedschap tot je beschikking dan in het dagelijkse leven, waar ook je stem en lichaamshouding een rol spelen in communicatie. Je moet dus heel taalvaardig zijn om online, waar je je alleen tekstueel kunt uitdrukken, een compliment te geven: de boodschap moet krachtig zijn, inhoudelijk kloppen en absoluut niet multi-interpretabel zijn. Want wat betekent een like, smiley, hartje of duimpje precies?”
Gelukkig van likes?
“We houden van likes en andere positieve reacties op sociale media omdat deze uitingen van waardering in het openbaar worden gedeeld: iedereen kan meteen zien hoe leuk anderen jou vinden”, zegt Bormans. “Dat mechanisme heeft natuurlijk ook een keerzijde. Als jouw vakantiefoto op Facebook 28 likes krijgt, terwijl een vriendin met haar update 240 likes scoort, dan worden we jaloers. Dan draait het niet meer om waardering, maar om competitie en afgunst.”
Bormans is er dan ook van overtuigd dat we niet gelukkig worden van likes. “We voelen ons er misschien even happy door, maar dat is een tijdelijk, zeer vluchtig gevoel dat onmiddellijk leidt tot een verlangen naar herhaling of naar een nieuwe bevestiging.”
Tips voor succesvolle complimenten
In het boek en de website van ‘Het Groot Complimentenboek’ en op de website van de Nationale Complimentendag zijn talloze praktische adviezen te vinden om van complimenteren een succes te maken. Praat altijd in de ik-vorm, richt je op één persoon in plaats van een groep, overdrijf niet… “Maar het allerbelangrijkste is dat je ervoor zorgt dat een compliment persoonlijk en oprecht is”, zegt Poortvliet. “De crux van oprechte waardering zit in de aandacht die je toont en de manier waarop je die verwoordt – het kanaal waar je mee communiceert is dan uiteindelijk helemaal niet zo belangrijk.”
Lees ook: De goede gewoonte van de groet en De positieve invloed van muziek op stress
