Vandaag de dag zijn beeldschermen niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. We hebben ze nodig voor werk, we gebruiken ze om in contact te blijven met onze vrienden en familie en een beeldscherm is de basis om films en series te kijken. Hoewel beeldschermen ons leven in veel opzichten gemakkelijker hebben gemaakt, zijn er ook zeker enkele nadelen van al die schermtijd te ontdekken.
Zo lijdt het milieu onder de productie van al die elektronische apparaten met beeldschermen en is het gebruik ervan op de lange termijn eigenlijk ook niet heel goed voor onze gezondheid. In dit artikel vertellen we je graag meer over hoe minder schermtijd bijdraagt aan je eigen gezondheid én aan het verbeteren van het milieu.
Ecologische voetafdruk van beeldschermen en digitale technologie
Eerst: het milieu. Beeldschermen en andere digitale apparaten die we veelal dagelijks gebruiken verbruiken veel elektriciteit, met name wanneer ze lange tijd worden gebruikt of wanneer ze continu aanstaan. Met bijvoorbeeld één laptop en één televisie in huis heb je misschien het idee dat je groen bezig bent, maar je moet je voorstellen dat er dagelijks miljoenen schermen over de hele wereld worden gebruikt waarvoor energie nodig is. Het grootste deel van deze energie komt (helaas) nog steeds van fossiele brandstoffen. Door je schermtijd te verminderen en je apparaten uit te schakelen als je ze niet gebruikt, help je het milieu. Op de lange termijn kan dit zeker een positieve impact hebben, helemaal wanneer we dit met z’n allen doen.
Daarnaast hebben apparaten met een beeldscherm vaak een beperkte levensduur. Veel mensen vervangen hun laptops, tablets of smartphones om de zoveel jaar met een nieuw exemplaar. Dit gebeurt vooral wanneer ze hun apparaten intensief gebruiken. Deze apparaten belanden over het algemeen op de vuilstort, wat ervoor zorgt dat de afvalberg met elektronisch afval (e-waste) blijft groeien. Door je apparaten minder intensief te gebruiken en door bewuster om te gaan met je beeldschermen, verleng je de levensduur van je apparaten. Dit zorgt voor minder verspilling en minder vraag naar productie van nieuwe devices. Ook dat is weer gunstig voor het milieu en de wereld.
Impact van schermtijd op je gezondheid en hoe deze te verminderen
Naast de voordelen voor het milieu, draagt minder schermtijd ook bij aan een betere gezondheid. Dat zit namelijk zo: langdurige blootstelling aan beeldscherm leidt tot verschillende soorten mentale en fysieke klachten. Denk aan slaapproblemen door het blauwe licht, een verhoogde kans op stress, vermoeide ogen en zelfs bijziendheid en nek- en rugklachten. Een van de grootste problemen hiervan is een verstoord nachtritme door overmatige schermtijd. Dit heeft te maken met het blauwe licht dat in schermen zit, waardoor de aanmaak van slaaphormoon melatonine wordt verstoord en je moeilijk in slaap kunt vallen of over het algemeen slechter slaapt.
Een verstoorde nachtrust zorgt overdag voor verschillende problemen. Je hebt minder energie, kunt je slecht concentreren en je voelt je sneller gestrest. Je stressniveau stijgt overigens ook van de constante prikkeling van alles dat er op je beeldscherm gebeurt. Door je schermtijd, met name in de avond, te verminderen kun je beter slapen en krijgt je brein meer tijd om te ontspannen. Interessant weetje: een groot deel van de huidige jongeren (Gen Z) is actief bezig met het verminderen van hun schermtijd voor hun mentale gezondheid. Dat blijkt uit onderzoek volgens ExpressVPN en is een goede basis voor andere mensen die veel schermen gebruiken.
Handige tips om je schermtijd direct te verminderen en duurzamer te leven
Kort samengevat is minder schermtijd dus beter voor een groenere wereld en voor je gezondheid. De vraag is alleen: hoe zorg je ervoor dat je minder op je smartphone, tablet of laptop zit? Gebruik de onderstaande tips om je schermtijd direct te verminderen:
- Stel schermvrije tijden in: op veel moderne apparaten met beeldschermen kun je schermvrije tijden instellen. Hierbij krijg je een melding op het moment dat je een bepaalde tijd hebt ingesteld of dat je al voor een langere tijd actief bent op het apparaat. Ook kun je een alarm instellen op het moment dat je je smartphone of laptop niet meer mag gebruiken van jezelf, bijvoorbeeld twee uur voor het slapen gaan.
- Zoek naar duurzame offline hobby’s: wat ook kan helpen, is om op zoek te gaan naar leuke offline hobby’s die ook nog eens duurzaam zijn en waar je wat betreft (mentale) gezondheid iets aan hebt. Begin met moestuinieren, start een yogales, ga wandelen of lees een goed boek.
- Schermvrije zones in huis: wat ook kan helpen, is het creëren van ruimtes in huis waar geen schermen worden gebruikt, bijvoorbeeld in de slaapkamer of de eetkamer. Maak een bakje waar je je smartphone in kunt leggen wanneer je deze ruimtes betreedt.
Minder schermtijd is dus zeker iets waar je in kunt investeren wanneer je een steentje bij wil dragen aan een beter milieu en een betere gezondheid. Door minder tijd achter beeldschermen door te brengen, heb je een betere nachtrust, voel je je energieker, heb je minder stress en draag je bij aan een duurzamere wereld. Wat ons betreft een hele fijne win-winsituatie.