Voormalig hoofdredacteur van Glamour en Quest, Sanne Groot Koerkamp, heeft grote ambities. Ze wil de woningmarkt redden. Niet omdat ze zelf verlegen zit om een woning (ze woont op een bungalowpark vlakbij Utrecht waar ze met haar gezin permanent mag wonen), maar omdat ze iets zinvols wil doen in het tweede deel van haar carrière. “Ik zag steeds meer mensen om me heen die geen woning konden vinden en dat vond ik heel oneerlijk. Daar wilde ik iets mee doen.” Nu zet ze zich onder andere in voor wooncoöperatie de Jelt in Utrecht waarbij bewoners het heft in eigen hand nemen.
De woningmarkt
Ons gesprek begint met de sombere constatering dat de woningmarkt een mijnenveld is. “Wonen staat gelijk aan geld verdienen, dat is misschien wel de basis van het probleem,” zegt Sanne. “Het is veel lucratiever om een grote woning te bouwen en voor veel geld te verkopen dan allemaal kleine, goedkopere woningen neer te zetten.” De voorbeelden daarvan zijn legio. Denk aan de Rotterdamse Tweebosbuurt waar 524 sociale huurwoningen worden gesloopt om plaats te maken voor veel duurdere appartementen. De bewoners verzetten zich al jaren met hand en tand en zelfs de Verenigde Naties hebben zware kritiek op het Rotterdams woonbeleid en noemen het een schending van de mensenrechten. Toch werd er in juni gewoon begonnen met de sloop.
De rol van de overheid
De voordehand liggende vraag is dan ook of de woningmarkt nog wel te redden is. Dat staat of valt met de nieuw te vormen regering, denkt Sanne. “Zolang we allemaal winst gedreven denken, wordt het lastig. De overheid moet meer de regie nemen en durven ingrijpen door het wonen niet meer over te laten aan de markt. Dat is de enige oplossing: er zijn zoveel woningzoekenden in alle lagen van de bevolking. Het is echt heel erg.” Ondertussen nemen bewoners steeds vaker het heft in eigen hand en zien we zogenaamde wooncoöperaties als paddenstoelen uit de grond schieten. Denk daarbij aan de woonpioniers van wooncoöperatie De Warren in het Amsterdamse IJburg.
Wooncoöperatie: tussen koop en huur in
Een wooncoöperatie is een vorm van collectief wonen, waarbij de bewoners gezamenlijk een aantal woningen laat bouwen, die ze huren van de door hun zelf opgerichte coöperatie. “Het zit tussen koop en huur in,” legt Sanne uit. “Je huurt, maar omdat je als coöperatie samen ook eigenaar bent, kan je de huren laag houden. Op die manier heb je met zelfbouw niet alleen invloed op hóe je woont, maar ook op hoeveel huur je betaalt.”
“Huren is op zich niet slecht. Sterker nog, bezit is een beetje ouderwets; heel veel jonge mensen geven er niet meer om. Maar het gaat erom dat je je vrijheid niet kwijtraakt, omdat je elke maand een torenhoge huur moet ophoesten, terwijl iemand anders daar heel veel geld aan verdient. Als je nu huurt, betaal je meer dan als je koopt en je bouwt niks op. De afgelopen tien jaar werd een kwart van alle woningen in de vier grote steden opgekocht door particuliere investeerders. Daar is op zich niks mis mee, maar wel als de huur daarmee drie keer over de kop gaat en je het vel over de neus trekt van je leeftijdsgenoten ten bate van jezelf. Ik ben zelf ook een materialistische luxepoes. Ik denk ook dat het in onze aard zit om te denken: hoe kunnen we dit laten groeien en meer geld verdienen? Maar je moet ook altijd blijven denken: ten koste van wat?”
Amsterdam loopt voorop
Zelfbouw is één van de oplossingen om de krappe woningmarkt los te trekken. Maar daar komen wel de nodige ingewikkelde procedures bij kijken, zoals we in de Anders Wonen maand al lieten zien. Sommige gemeenten zijn zeer vooruitstrevend en werken graag mee, terwijl andere gemeenten meer afwachtend zijn. “Amsterdam loopt voorop als het om wooncoöperaties gaat,” zegt Sanne. “De gemeente heeft 13 locaties aangewezen en 50 miljoen euro vrijgemaakt hiervoor. Ze hebben zelfs een speciale afdeling opgericht waar wooncoöperaties zich kunnen inschrijven en waar ook een fonds aan gekoppeld is. Op die manier wil de gemeente speculatie in de stad tegengaan, middeninkomens de ruimte geven en sociale cohesie in de buurt bevorderen. Want coöperaties worden gerund door hele betrokken mensen, die vaak actief zijn in de buurt.”
Utrecht volgt ook
Ook in Utrecht, waar Sanne zich inzet voor wooncoöperatie de Jelt, gaat het de goede kant op. “We hebben met tien man elke week een dag gewerkt om te kijken of we als organisatie konden meespelen op de Utrechtse woningmarkt. Nu worden we overal uitgenodigd en kent iedereen ons. We worden serieus genomen. De volgende stap is het vinden van een stuk grond. Dat is niet makkelijk, maar de gemeente is ons goed gezind en wil wooncoöperaties steeds meer ruimte geven. Er is zelfs een actieplan, al moet die nog wel aangenomen worden in de Raad. Ik ben trots op wat we bereikt hebben in een jaar tijd. We hebben wooncoöperaties op de politieke agenda gekregen in Utrecht. Daar doen we het voor.”
Voorlopers
De Warren in Amsterdam was de eerste zelfbouw wooncoöperatie van Nederland. De Jelt in Utrecht is nu op zoek naar grond. Als dat gevonden is, duurt het nog een jaar of vijf voordat de woningen staan en de bewoners er kunnen intrekken. “Wij zijn de voorlopers. Als dit een paar keer gedaan is en gemeenten en provincies op de hoogte zijn van het fenomeen en er ruimte aan geven in het bestemmingsplan, kan het sneller,” zegt Sanne. Als ex-journalist heeft ze zich ingegraven in het onderwerp woningmarkt. Na een jaar van zelfstudie en snuffelstages is ze tot verschillende inzichten en oplossingen gekomen. Als woningmarktconsulent gaat ze nu anderen op weg helpen naar een eerlijkere woningmarkt .
Zou jij een wooncoöperatie zien zitten of ben je al bezig met een wooncoöperatie? Laat het ons weten door hieronder een reactie achter te laten.
Fotocredit: RvdA
8 gedachten over “Sanne Groot Koerkamp wil de woningmarkt redden”
Ik ben ook geïnteresseerd om Een sociale en betaalbare plek, waar mensen samenleven en voor elkaar zorgen indien nodig. Een soort klein en open dorp/camping voor 50 plussers waar rust is, waar dus geen kinderen rondrennen.
Maar waar moet je beginnen?
Er is nog een wereld te winnen. Hoeveel waarde hecht ja aan de woonomgeving? Wat is de invloed van de woonomgeving op jouw woongenot?
En wat betekenen de buren voor je, wat zouden de buren voor je kunnen betekenen en wat kun jij voor de buren betekenen? En is in samenhang hiermee betaalbaar wonen te organiseren?
Een wooncoöperatie kan daar beslist een goede bijdrage in leveren.
Zelf vanaf het begin betrokken zijn bij de totstandkoming van jouw/ jullie toekomstige woning kan heel goed zonder belast te hoeven worden met ingewikkelde zaken. Nieuwsgierig? Neem dan een kijkje op onze website: http://www.buurschap.nu
Wat mij verrast is dat elke keer dat ik een nieuwbouwwijk zie ontstaan, er door de corporaties wordt gekozen door met donkere stenen en nog donkerdere pannen te bouwen. Dat is met de toenemende warmte van de stijgende zonne-uren nu niet bepaald slim.
De westerse bouwstijl is dan ook achterhaald. Men zou eens meer moeten kijken naar hoe er in de zuidelijke veel warmere landen werd, en nog altijd word gebouwd om warmte-absorbtie te voorkomen. Dan zijn airco’s enz. ook veel minder nodig. Beter nog is ondergronds wonen. Koel in de zomer, warm in de winter. En zo kun ik nog wel even doorgaan. Het bouwen van zo’n woningen is ook nog eens véél goedkoper. Er is nog zoveel meer te winnen door anders te gaan bouwen. Maar helaas gaat winst maken nog altijd voor gezond verstand t.a.v. ons milieu.
Ik zou als ik kon onmiddellijk ondergronds willen gaan wonen. Echter de bureaucratische regelgeving en daarmeede verboden is ongekend en werkt op allerlei fronten tegen het gezonde verstand. Te idioot voor woorden!
Met onze sociale onderneming Ecoliving Nederland hebben wij ook een Ecoliving Coöperatie opgericht. In onze gesprekken met gemeenten is het beter om als cooperatie de afspraak te maken dan als BV.
Onze Ecoliving Cooperatie heeft tot doel om in Noord- Brabant en ook in andere delen van Nederland betaalbaar wonen in een rustige omgeving mogelijk te maken en bij voorkeur op boerenerven.
Het is een lange weg met vele obstakels maar we geven nooit op!
De financiering is als collectief met medewerking van investeerders ook te realiseren het gaat puur om toestemming.
Ook wij (50 plussers, zeer actief én met rechter handen en groene vingers) zijn al langer op zoek naar een andere manier van wonen. Kleiner, goedkoper, zelfvoorzienend en liefs zo ecologisch mogelijk. Nu de woningmarkt zo problematisch is lijkt mij dat deze initiatieven met open armen ontvangen dienen te worden, er kan namelijk alleen maar een win-win situatie ontstaan voor allerlei problemen. Dat gemeenten en ambtenaren niet zo enthousiast zijn is heel jammer en waarschijnlijk wil men geen verantwoording nemen gebaseerd op angst en daar zijn veel mensen en initiatieven de dupe van en dat is toch zonde.
Laten we samen strijden voor oplossingen, daar zijn we allen mee gediend!
Met BuurSchap.nu maken wij ook stappen in deze richtingen. Ons vertrekpunt is o.a.: ‘beter een goede buur!’
Wij gaan graag in gesprek met jullie.
Ja, wij (twee zestigplussers) zijn geïnteresseerd ik het deelnemen aan een wooncoöperatie. We wonen nu in Amsterdam, maar willen graag een wat rustiger omgeving.
Met BuurSchap.nu maken wij ook stappen in deze richtingen. Ons vertrekpunt is o.a.: ‘beter een goede buur!’
Wij gaan graag in gesprek met jullie.
Reacties zijn gesloten.