Jennifer redt mussen in nood, en iedereen kan meedoen!

Als ik mussen in mijn tuin zie, dan maakt me dat altijd vrolijk: zo’n kwetterend groepje in de struiken. Maar zo gewoon is dat niet. Want de huismus is in Nederland een beschermde vogel en kan alle hulp gebruiken. Daarom heeft de Amsterdamse Jennifer Hagens zich opgeworpen als redder van mussen in nood. Samen met andere vrijwilligers zet zij zich actief in vanuit de door haar opgerichte Stichting ‘De Mussen Toevlucht’. Ze werkt aan habitatten voor mussenkolonies midden in de stad. En mocht een kolonie worden verstoord, bijvoorbeeld door bouwwerkzaamheden of bomenkap, dan bemiddelt ze tussen woningbouwverenigingen en bewoners. Voor haar tomeloze inzet won ze al meerdere prijzen. HetkanWEL vroeg haar, hoe ze dat doet en wat we zelf kunnen doen voor de huismus.

Beschermde vogel

“Huismussen leven al eeuwenlang in de omgeving van mensen. Ze leven in kolonies van tientallen en soms wel honderden vogels bij elkaar. Vroeger broedden ze massaal onder de daken van huizen, en zochten ze op akkers naar graan en insecten. Maar omdat ons land te netjes is geworden en er steeds meer bebouwde omgeving is, hebben huismussen het moeilijk gekregen. Veel daken van huizen en gebouwen zijn tegenwoordig ontoegankelijk en bij verbouwingen wordt er niet als vanzelfsprekend rekening gehouden met de huismus. Ook is er meer predatie, vooral van huiskatten” aldus Jennifer. De Vogelbescherming schat dat er nu tussen de 600.000 en 1 miljoen paartjes in Nederland broeden. Dat lijkt veel, maar vijftig jaar geleden waren dat er nog 2 miljoen. Hoewel het de laatste jaren wat beter lijkt te gaan, is dus meer dan de helft van alle huismussen verdwenen.

Helpen van dieren als passie

“Ik heb Stichting De Mussen Toevlucht opgericht, omdat dieren redden en helpen mijn grootste passie is. Toen enkele jaren geleden een grote Klimop in de tuin van mijn buren werd gekapt, met nestelende huismuskolonie en al, werd ik zo ongelofelijk boos. Alle eitjes en jonge vogels belandden op de grond, en de hele kolonie was in paniek. Ik belde de woningbouwvereniging. Tot mijn verbazing die kon het hen niks schelen. Maar vanwege de Natuurbeschermingswet (vroeger de Flora- en faunawet) kon dit niet natuurlijk niet ongestraft. Dus ik trok ten strijde tegen dit onrecht. De woningbouwvereniging kreeg uiteindelijk een boete van duizenden euro’s en moest verplicht 35 nieuwe huismuskolonienestkasten ophangen. Hierna richtte ik stichting op, zodat ik het gevecht niet langer alleen hoefde te voeren. Ook sta je als stichting sterker dan als gewone burger.”

De stichting is landelijk actief en heeft de afgelopen jaren ruim 20 kolonies weten te redden met meer dan 5.000 mussen. De stichting heeft ook een Meldpunt Mussen in Nood, daar komen wekelijks telefoontjes binnen van mensen die willen weten wat ze kunnen doen als een mussen habitat bij hen in de buurt wordt bedreigd. Vaak is het dan voldoende om te wijzen op de Natuurbeschermingswet. Een mussenkolonie verwoesten is wettelijk strafbaar.”

Het hele jaar door voeren

De Stichting komt niet alleen in het geweer voor huismuskolonies die bedreigd worden door kap of sloop. Jennifer zorgt ook voor voldoende voedsel en water. Vogels gebruiken namelijk het hele jaar veel energie. In de winter om zich op temperatuur te houden, in het voorjaar om eieren te leggen en hun jongen groot te brengen. En in de herfst bouwen ze reserves op voor de winter. Je kunt ze dus het hele jaar door voeren, zeker in de stad, omdat daar nu eenmaal minder voedsel voor handen is. “Natuurlijk kan ik dat niet allemaal in mijn eentje. In Amsterdam zijn er meerdere vrijwilligers actief. Ik ben een vraagbaak voor mensen die ook iets willen doen voor huismussen kolonies in hun omgeving. In Jennifers achtertuin huist een mussenkolonie, de grootste in Amsterdam. En vanuit de Stichting worden nog een paar kolonies elke dag gevoerd. Om alle mussen te voorzien van het juiste voer is behoorlijk wat geld nodig. Het voer is namelijk best duur. En al die vogels eten natuurlijk heel wat kilo’s weg. Vooral wit zaad en meelwormen, zijn heel geschikt en voedzaam, maar prijzig.

Hoe kun je zelf mussen helpen?

Op de website van de Mussen Toevlucht staan allerlei tips die je thuis kunt toepassen. Van bes-dragende struiken in de tuin, tot het bieden van de juiste nestgelegenheid en hoe je het beste kunt voeren in elk seizoen. Nu het buiten weer kouder wordt kost het vogels veel energie om hun lichaamstemperatuur in op peil te houden. Ze hebben een hogere lichaamstemperatuur dan mensen, namelijk 40 graden Celsius. Als deze temperatuur zakt, worden de dieren ziek en sterven ze. Het is dus cruciaal dat deze vogels voldoende voedsel binnen krijgen om op de juiste temperatuur te blijven.

Inmiddels heb ik in mijn eigen tuin de tips van Jennifer ook toegepast. Binnen no time verscheen er een groep van zo’n vijftien huismussen. Op mijn verlanglijstje staat nu een speciale nestkast voor mussen, in de hoop dat volgend voorjaar er nog meer een plekje gaan vinden. Als je het werk van Jennifer wil steunen dan kan dat. Zonder gulle gevers kan de (ANBI) stichting niet bestaan en elke gift, hoe klein ook, is welkom.