Naar schatting is er in Nederland 60.000 voetbalvelden aan onbenut dak beschikbaar voor een groen dak. Als we dat bij de ruimte die we in onze tuinen hebben om Nederland te vergroenen, dan geeft dat enorme mogelijkheden voor klimaatadaptatie, het vergroten van de biodiversiteit en voor onze eigen gezondheid.
Tijdens de Anders Wonen Maand schrijven we natuurlijk veel over wonen, maar wonen gaat niet alleen over huizen. Ook over onze leefomgeving. Vooral in dichtbevolkte wijken in steden is er vaak minder ruimte voor groen, maar juist daar is groen het hardste nodig. Niet alleen om hittestress tegen te gaan, maar ook om ervoor te zorgen dat water weg kan bij hoosbuien. Dan kan elke vierkante meter helpen. Lukt het niet in de tuin, dan maar op het dak.
De voordelen van een groen dak voor jou
Een groen dak heeft weinig onderhoud nodig en heeft veel verschillende voordelen
- Een groen dak isoleert en zorgt er in de zomer voor dat je huis een stuk koeler blijft en in de winter houdt het je woning lekker warm. Daarnaast dempt het geluid.
- Een groen dak zorgt voor schonere lucht.
- Sedumplanten nemen vocht op, waardoor water bij extreem weer veel beter wordt opgenomen en je minder last hebt van wateroverlast.
- Heb je ook nog zonnepanelen? Dan presteren die beter met een groen dak. Een koeler dak verhoogt het rendement van de panelen.
- Groen maakt gelukkig, dus hoe meer groen en groene daken we om ons heen hebben, hoe fijner de leefomgeving. Bob Marley zong het al in het nummer Concrete Jungle, niemand wordt gelukkig van beton (of te veel bakstenen).
I said that life (sweet life)
Must be somewhere (sweet life)
To be found, yeah, yeah (out there somewhere for me)
Instead of a concrete jungle (jungle)
Where the living is hardest (concrete jungle)
Concrete jungle (jungle)
De voordelen van een groen dak voor je omgeving
De temperatuur daalt
Een van de belangrijkste voordelen van groene daken is hun positieve impact op het klimaat. Vooral in steden is er vaak sprake van het “hitte-eilandeffect”, waarbij de temperatuur hoger kan zijn dan in omliggende landelijke gebieden. Dit komt door het grote aantal gebouwen en de bestrating (ook in tuinen), die warmte vasthouden en uitstralen. Groene daken kunnen helpen dit effect te verminderen doordat de begroeiing warmte absorbeert en verdampt. Hierdoor koelt de directe omgeving af. Uit onderzoek blijkt dat groene daken de temperatuur in steden met enkele graden kunnen verlagen, vooral tijdens warme zomerdagen.
Schonere lucht
Door groene daken vermindert de luchtvervuiling, want de planten op groene daken filteren schadelijke stoffen uit de lucht en produceren zuurstof. Zo wordt de lucht schoner.
Vermindert wateroverlast
Groene daken spelen ook een belangrijke rol in waterbeheer. In steden kan heftige regenval leiden tot overstromingen, dat hebben we de afgelopen tijd weer regelmatig gezien. Het regenwater stroomt snel van daken en bestrating af naar het riool en dat wordt dan overbelast. Groene daken vangen regenwater op en houden het tijdelijk vast, dit ontlast ons riool en vermindert de kans op wateroverlast.
Een groen dak trekt dieren aan
Een groen dak trekt dieren aan omdat het een rustige, natuurlijke omgeving creëert te midden van stedelijke gebieden. Een groen dak geeft voeding voor verschillende soorten insecten, zoals bijen en vlinders, en trekt vogels aan die daar kunnen rusten of nestelen. De diversiteit van de planten is dan wel belangrijk. Een sedumdak doet niet zo veel voor de biodiversiteit. Inheemse, gifvrije planten die bestuivers aantrekken op je dak weer wel.
Soorten Planten op Groene Daken
Op je groene dak kun je verschillende planten, kruiden en struiken zetten. De beplanting op het dak moet goed bestand zijn tegen extreme weersomstandigheden zoals droogte, wind en zware regenval. Daarom kiezen veel mensen voor vetplanten, zoals sedum. Deze planten hebben het vermogen om water op te slaan en kunnen lange perioden van droogte overleven. Daarnaast zijn ze relatief licht, waardoor ze de dakstructuur niet te zwaar belasten.
Naast sedum worden ook grassen, kruiden en zelfs struiken gebruikt voor groene daken. De keuze hangt af van het type groen en het draagvermogen van het dak. En het onderhoud dat je wil/kan geven. Maar hoe diverser je dak hoe meer je bijdraagt aan de biodiversiteit.
Extensieve groene daken, die minder onderhoud vereisen en minder zwaar zijn, bestaan vaak uit laagblijvende planten zoals sedum. Intensieve groene daken, die zwaarder en meer onderhoudsintensief zijn, hebben ruimte voor planten en soms zelfs bomen. Dat laatste kan vooral bij nieuwe huizen, want daar kan de draagkracht van het dak worden afgestemd op de wensen voor de beplanting. Voor oudere huizen is dit niet altijd mogelijk.
Een groen dak kan ook op een schuin dak
Je kunt eigenlijk op de meeste daken een groen dak aanleggen. Ik dacht zelf lange tijd dat het alleen op een plat dak kon, maar dat is niet helemaal niet waar. Ook een schuin dak kun je vergroenen. Een plat dak is gewoon gemakkelijker en kun je zelf aanleggen. Het aanleggen van een groen dak op een schuin dak is best een uitdagende klus. Wat de mogelijkheden zijn, hangt af van de helling van het dak (anders schuift je hele dak door de zwaartekracht gewoon naar beneden), maar je dak moet ook voldoende draagkracht hebben. Ik zou er een expert voor inschakelen.
Een groen dak kan ook op een schuin dak
Als je zelf een groen dak aanlegt, variëren de kosten tussen de €50 en €85 per vierkante meter voor een sedumdak en rond de €100 per vierkante meter voor een kruidendak. Veel gemeenten en waterschappen bieden subsidies aan voor het aanleggen van sedumdaken of daktuinen. Dit kan de kosten verlagen.
Zelf doen of laten aanleggen?
Welk groen dak je ook wil en of je zelf aan de slag gaat, of het laat aanleggen; ik zou altijd een specialist vragen of je dakconstructie een groen dak kan dragen. Een dak met gras en bloemen weegt gemiddeld 150 kg/m2. Een intensieve begroeiing al snel 500 kg/m2. Het dak moet dat dus wel aankunnen.
Op zoek naar inspiratie? In dit blog zetten we 5 mooie groene daken op een rij.