Earth Overshoot Day: vanaf vandaag staan we in het rood

Op 2 augustus 2017 is het Earth Overshoot Day. Op deze dag zijn alle natuurlijke grondstoffen die de aarde in een jaar kan produceren op. De rest van het jaar lenen we water, voedsel en brandstof van onze planeet. Daarvoor gebruiken we natuurlijke reserves. Dat kan niet goed zijn, want we weten inmiddels allemaal; geld lenen kost geld. Maar wat kost het ons als we te veel van de aarde lenen? En kunnen we het wel terugbetalen?  

Earth Overshoot Day, wanneer dan?

De datum waarop Earth Overshoot Day plaatsvindt, is berekend door het Global Footprint Network. Deze organisatie onderzoekt de invloed van mensen op onze planeet. Zij berekenen de datum door wat de aarde in een jaar kan produceren te delen door wat wij opmaken. Dat getal vermenigvuldigen ze met 365 dagen zo komen ze dit jaar uit op 2 augustus. En dat is maar liefst 6 dagen eerder dan vorig jaar!

Minder ruimte voor de natuur

Als we in balans willen leven met de aarde, kunnen we per persoon wereldwijd 1,8 hectare grond gebruiken. We gebruiken echter gemiddeld 2,7 hectare per persoon. We hebben dus bijna twee planeten nodig om aan onze vraag te voldoen en die hebben we niet. Vanaf Overshoot Day ontstaat er als het ware een concurrentiestrijd tussen de mens en de natuur en we weten wie tot op heden de grote verliezer is. Rollen die op termijn wel eens omgedraaid kunnen zijn.

Een wereld vol verleidingen

Ook al horen we heel vaak dat we te veel gebruiken, toch is het moeilijk om ons koopgedrag te veranderen. We leven in een wereld vol verleidingen. De lokale buurtsuper ligt dagelijks vol met heerlijke, ingevlogen producten. Grote winkelketens hebben elke week een nieuwe collectie en je kunt alles laten thuisbezorgen wat je maar wilt. We weten dat we minder moeten kopen, eten en gebruiken, maar lastig is het wel.

Costa Rica doet het anders

Het grootste effect dat we kunnen bereiken op een verbetering van de balans, is door onze CO2 uitstoot te halveren. Het klimaatakkoord van Parijs gaat daarbij helpen. Als het akkoord precies wordt uitgevoerd, schuift de Earth Overshoot Day met 89 dagen op. Costa Rica laat nu al zien dat het kan: In twee maanden tijd kwam 97% van de elektriciteit uit duurzame bronnen, met name waterkracht. Ook al zijn er wat kritische geluiden, de ambitie van het land is om in 2021 klimaatneutraal te zijn.

Dakpannen met zonnecellen 

In Nederland kunnen we grote stappen zetten door meer zonnepanelen op de daken. Ze zijn er tegenwoordig ook in de vorm van dakpannen, dus zelfs voor monumenten is het nu een optie. Je helpt niet alleen de planeet, maar geniet elke zonnige dag van een teruglopende meter. Ook een aandeel in een windmolen, of een groene energieleverancier zijn prima opties. Door anders te reizen, bespaar je veel energie. We blijven het daarom benoemen; stap wat vaker op de fiets of in de trein. Wil je liever autorijden? Onderzoek dan de voordelen van de elektrische auto. Het aanbod wordt steeds groter.

Het ‘lege kast syndroom’  

Wat we eten kan helpen om Earth Overshoot Day 11 dagen te verschuiven. Ook al kunnen we elke dag naar de supermarkt om dat te kopen wat we nodig hebben, bij de meeste mensen zitten ijskasten en voorraadkasten vol. Je wilt wat te kiezen hebben, maar daardoor gooien we elk jaar gemiddeld 50 kg aan goed eten weg. Het is dan wel belangrijk dat we meer plantaardig, lokaal geproduceerd en onbewerkt voedsel gaan eten, en werken aan ons ‘lege kast syndroom’.
Het terugbetalen van de lening is dus mogelijk. Het klimaatakkoord en een eventuele Nederlandse klimaatwet zullen daarbij helpen, maar laten we vooral ook, in ons eigen belang, zelf in actie komen.