Een duurzame moestuin: twee professionals geven tips over hoe je dat aanpakt

Nu de zon weer schijnt en de kou iets minder scherp is, beginnen mijn handen te jeuken. Al jaren zeg ik tegen mezelf dat ik een duurzame moestuin wil. Een kleintje, want ik woon in de stad en heb een tuin ter grootte van een postzegel waar het aantal zonuren beperkt is. Maar toch: er past prima een (nog in elkaar te timmeren) moestuinbak in waar zeker wat plantjes in zouden moeten passen. Maar welke plantjes? En hoe zorg ik ervoor dat ze ook eetbaar zijn.

Twee jaar geleden heb ik bij wijze van experiment een palmkool gekweekt in een pot. De kool groeide naar behoren tot op een dag alleen nog wat bladnerven over waren. De slakken in mijn tuin hadden de eetbare plant ontdekt en waren zo enthousiast als ik zelf. Het jaar daarop gooide ik het daarom over een andere boeg: ik ging voor kersentomaatjes. Ook in een pot. Ik leerde dat de tomaatjes ontstaan uit de bloemen en dat je ze moet opbinden en dieven -om maar even aan te geven hoe laag mijn kennisniveau lag. Uiteindelijk had ik een schaaltje tomaten, die wat zurig smaakten, maar hey: wel zelf gekweekt, dus ik was trots.

Dit jaar wil ik het dus wat professioneler aanpakken. Want dat niet gehinderd door enige kennis het diepe induiken is leuk, maar het zet net iets te weinig zoden aan de dijk vind ik. Dus zit ik hier nu met twee pillen van boeken over moestuinieren voor mijn neus. Mijn moestuin van Anne Wieggers, die ik al eens eerder om duurzame tuintips vroeg voor hetkanWEL. En Floors Moestuin van Floor Korte.  Allebei prachtig vormgegeven en vol praktische tips en inspiratie.

Mijn moestuin van Anne Wieggers

Het boek van Anne Wieggers is overzichtelijk per maand onderverdeeld. Zo weet je niet alleen wat je die maand kan doen (van zaaien tot oogsten), maar ook wat je kan eten. Ook altijd handig. Daarnaast begint het boek met een overzicht van planten die volgens Anne de ruggengraat van de keuken vormen. Handig voor beginners zoals ik, want wat moet je in godsnaam gaan zaaien? Nou dit dus: palmkool, snijbiet, pompoen en courgette. Het zijn betrouwbare planten waar je veel van oogst en die nooit teleurstellen, ook al zit het weer tegen. Mijn soort planten dus.

Palmkool kweken

Naast een kalender vind je in dit boek ook heel overzichtelijk hoe je het kweken per plant moet aanpakken. Zo lees ik dat je het voorzaaien van bijvoorbeeld Palmkool het beste buiten kan doen, omdat je -als je het binnen doet- van die lange slungelplanten krijgt. Gebruik perspotjes of wc-rollen (die heb ik al gespaard!) en gebruik twee zaadjes per rolletje. Zet ze op een beschut plekje tegen de gevel van het huis. Als beide zaadjes opkomen haal je de kleinste eruit en laat je de sterkste staan. Als ze 10 à 15 centimeter zijn kunnen ze de grond in. En: ze staan prachtig tussen sierplanten. Met een beetje mazzel doen de slakken zich dan al aan de sierplanten tegoed en is de palmkool voor jou.  

Slakken

Er is ook een apart hoofdstuk over beestjes, want moestuinieren gaat nou eenmaal niet altijd over rozen. Het beste wat je tegen slakken kan doen is zorgen dat er een egel in je tuin komt wonen, stelt Anne. Die lusten die slakken namelijk graag. Maar in mijn hoofdstedelijke binnentuin is dat geen optie. Er is ook een aantal mulchsoorten dat helpt en je kan zelf na elke regenbui op jacht gaan (ik heb al menig slak losgelaten in de gemeentetuin). Wordt het echt te gek, maak dan een bierval: graaf een oud jampotje in en vul het voor de helft met bier. Slakken gaan dan liever voor het bier dan de palmkool (en dat kan je ook niet echt kwalijk nemen natuurlijk 😉) Lees hier meer tips tegen slakken.

Floors moestuin

Your stressfree zone starts now, staat er te lezen op de bijgeleverde boekenlegger van Floor Korte, die overigens ook zelf de illustraties van het boek gemaakt heeft. Bijna elke bladzijde wordt opgefleurd door tekeningen van bijtjes, radijsjes, manden vol groente en bloemetjes (naast foto’s en plattegronden). Floor heeft duidelijk meer ruimte voor haar moestuin dan ik (en meer zon zo te zien), maar gelukkig heeft ze naast de hoofdstukken per maand ook een hoofdstuk over moestuinen in bakken en potten toegevoegd. Bijna alle gewassen, fruitplanten en -struiken zijn te verbouwen in potten of bakken stelt Floor. Gelukkig maar!

Duurzame moestuin in bakken en potten

Zo kan je een oud appelkratje ombouwen tot minimoestuin door de binnenkant te bekleden met worteldoek en de krat tot de rand te vullen met potgrond. Het voordeel van een pot, krat of bak is dat je ze redelijk makkelijk kan verplaatsen van zon naar schaduw en vice versa. Wel tips Floor dat je de helft van de potgrond na een jaar moet verversen, omdat de voeding dan waarschijnlijk op is en je (nieuwe) plantjes het dan niet meer zo goed doen. Voordeel van de potten etc. is ook dat de slakken er minder makkelijk bijkomen (al heb ik dat zelf nog niet gemerkt).

Ook in dit boek vind je een overzichtelijke lijst van groenten en fruit, wanneer je ze moet zaaien en oogsten, hoe diep je ze moet zaaien en op welke afstand je ze van elkaar moet zetten. Zo heeft een boerenkool beduidend meer ruimte nodig dan ijsbergsla of kikkererwten.

Courgette en pompoen

Deze planten zijn echte vreetzakken, stelt Floor. Daarom moet je ze altijd direct in potgrond zaaien in plaats van in zaai- en stekgrond (‘Is er een verschil?’ denk ik meteen. Maar goed, ik ben dan ook echt, echt, echt de ultieme beginner). Plant het zaadje altijd met het puntje naar boven en zet de planten als ze vier blaadjes hebben al in een grotere pot. Deze planten hebben echt veel ruimte nodig, vooral om hun blad in de zon te laten drogen na een regenbui. Groeien de bladeren te veel over elkaar dan is de kans op meeldauw groter en dan krijg je minder vruchten. Dat zou toch zonde zijn van al dat werk.

Zoals gezegd: mijn handen jeuken. Ik heb nog zaad liggen voor broccolikers, radijs, pluksla en komkommer. Aan de slag dus en maar hopen dat de slakken mijn oogst dit keer met rust laten en de zon genoeg schijnt om de boel een beetje tot wasdom te laten komen. Maar eerst ‘even’ een moestuinbak timmeren van gebruikt hout en die met worteldoek bekleden.

Wil jij ook aan de slag? We mogen een exemplaar van Anne’s boek weggeven én een offline Moestuin Starters Class van Floor. Laat in een reactie hieronder weten op welke van de twee je kans wilt maken en waarom. En abonneer je ook even op onze Nieuwsbrief (als je dat niet al eerder gedaan hebt).