Wie de afgelopen tijd het nieuws heeft gevolgd, zou kunnen denken dat duurzaam beleggen niet langer mogelijk is. Er was bijvoorbeeld een onderzoek dat aantoont hoe duurzame fondsen in grijze energie investeren. Het is inderdaad zo dat het wat duurzaamheid betreft helemaal geen zwart-witverhaal is, integendeel. Toch is het wel degelijk mogelijk om duurzaam te beleggen. De meerwaarde van duurzaam vermogensbeheer mag daarbij niet worden onderschat.
Onduidelijk wanneer een fonds duurzaam is
In Europa zijn er de zogeheten artikel 8- en artikel 9-fondsen. Artikel 8-fondsen hebben bindende sociale en/of ecologische kenmerken. Artikel 9-fondsen zijn fondsen die, althans volgens de Europese regels, het doel hebben om de uitstoot te verminderen of om duurzame investeringen te doen. Het probleem is dat er niet echt concrete en harde regels zijn over waarin deze fondsen al dan niet mogen of moeten investeren. In ieder geval mogen ze geen significante schade toebrengen aan de mens of de planeet. Ook moeten ze transparant zijn over de duurzaamheid van het fonds en over de doelen van het fonds. De AFM bevestigt dat er in de wet niet echt staat wat nu juist een duurzame belegging is. Het zit eigenlijk een beetje in een grijze zone.
De NOS ging het gesprek aan met diverse fondsen en daaruit blijkt dat men de Europese regels soms volledig anders interpreteert. Ook voor de fondsbeheerders is het met andere woorden niet gemakkelijk. Dat blijkt ook in de praktijk: sommige fondsen investeren niet alleen in duurzame projecten, maar ook in fossiele bedrijven. Volgens deze fondsbeheerders volstaat het als een deel van het fonds investeert in duurzame projecten. Daarin verschilt het toch van de manier waarop particuliere beleggers kijken naar duurzame fondsen: zij denken vaak dat duurzame fondsen voor 100% duurzaam investeren.
Duurzaamheid en de hokjesgeest
Niet alleen is het al niet snel duidelijk wanneer we een fonds duurzaam mogen noemen, maar bovendien geldt hetzelfde voor de bedrijven waarin je kan investeren. Steeds meer bedrijven zetten in op duurzaamheid, maar de vraag is natuurlijk wanneer een bedrijf duurzaam kan worden genoemd. Neem bijvoorbeeld het bedrijf Alpro. Dat bedrijf investeerde reeds tientallen miljoenen in minder waterverbruik, in gerecyclede verpakkingen en in duurzaam geteelde soja en noten. Veganisten houden van de soja- en de havermelk van dit bedrijf. En toch ondersteunt het bedrijf ook de vleesindustrie. De reststroom van de plantaardige productie wordt namelijk verkocht aan veeboeren.
Reststromen verkopen, is duurzaam. Maar veehouderijen zijn dat in principe niet. Over het algemeen is het inderdaad beter om het vee te voeren met lokale resten in plaats van chemisch behandelde producten die uit een ver land worden geïmporteerd, maar het toont wel aan hoe moeilijk het soms is om duurzaam van niet-duurzaam te onderscheiden. Er is geen harde lijn en hokjesdenken is met andere woorden niet mogelijk. Elk bedrijf maakt nu eenmaal deel uit van het kapitalistische systeem, een systeem dat ook een beetje bijdraagt aan een minder mooie wereld. Dat valt niet uit te sluiten. Het gaat er vooral om wat bedrijven wél doen om de wereld te verbeteren en hoe ze eventuele nadelige effecten compenseren.
Intensief monitoren en duurzaam vermogensbeheer
Echt duurzaam beleggen, is complex en vergt zoveel inspanningen dat het voor de particuliere belegger al snel moeilijk wordt. Als belegger zou je voortdurend alles moeten opvolgen en dat is in de praktijk niet mogelijk. Daarin schuilt de meerwaarde van duurzaam vermogensbeheer. Lees meer over duurzaam vermogensbeheer op de website van Evi van Lanschot. Evi van Lanschot is een vermogensbeheerder die kiest voor fondsen met een artikel 8-fondsenclassificatie. Dat wil zeggen dat de fondsen een positieve bijdrage leveren op sociaal of ecologisch gebied.
Een duurzaam vermogensbeheerder scheidt het kaf van het koren en hanteert strenge selectiecriteria. Het gaat dan niet alleen om het milieu, maar bijvoorbeeld ook over mensenrechten. En als een bedrijf niet langer aan de eisen voldoet, neemt men afscheid. Ook als dat bedrijf een mooi rendement kan voorleggen. Door te kiezen voor duurzaam vermogensbeheer hoef je niet zelf alles op te volgen en weet je zeker dat je geld goed wordt geïnvesteerd.
