Midden in Rotterdam ligt het eerste oogstbare dak van Nederland: de DakAkker. Hier worden groenten, fruit en kruiden verbouwd en honingbijen gehouden. Verder is er een echte heemtuin en worden er allerlei activiteiten georganiseerd. De DakAkker is de grootste dakboerderij van Europa waarbij direct met grond op het dak wordt gewerkt.
Wouter Bauman, millieukundige van Rotterdams Milieu Centrum en imker van het Ambrosiusgilde zorgt voor het beheer van de DakAkker, de coördinatie van vrijwilligers en ook de bijenkasten op het dak. We vroegen hem naar deze bijzondere plek.
De Luchtsingel
Het gebied rondom het Hofplein vormde ooit het bruisende hart van Rotterdam. Inmiddels is het gebied al 20 jaar vergeten en versleten; er is veel leegstand en verwaarloosde buitenruimte. In de huidige markteconomie kan het nog jaren duren voordat er weer vaart in de gebiedsontwikkeling komt. Het is daarom belangrijk dat nieuwe ondernemers en bewoners enthousiast gaan worden om zelf een steentje bij te dragen aan de ontwikkeling van een aantrekkelijke publieke ruimte.
De ruggengraat van het plan is een houten voetgangersbrug van 390 meter: de Luchtsingel. Deze brug stimuleert nieuwe ontwikkelingen en is een katalysator voor economische groei. Deze luchtsingel verbindt drie onderdelen van dit prachtige plan met elkaar: Dak Hofplein, Park Pompenburg en de DakAkker.
De DakAkker
De Dakakker functioneert als proefopstelling om te experimenteren met verschillende manieren van groene daken. De Dakakker werd in april 2012 aangelegd door Binder Groenprojecten naar het idee en ontwerp van ontwerpbureau ZUS en ontwikkeld in samenwerking met het Rotterdams Milieucentrum. Wouter Bauman vertelt enthousiast:
“We hebben een plan: ‘2 hectare dakakker’. De DakAkker is 1.000m2 dus we zien graag dat er nog 20 keer zoveel dakakker bij komt in Rotterdam, Nederland en de rest van de wereld. Verder willen we een inspirerend voorbeeld zijn zodat dit concept gekopieerd gaat worden naar andere daken. Alleen in Nederland is er al 345 miljoen vierkante meter plat dak. Er is dus plek zat!”
Vijf jaar DakAkker
De afgelopen vijf jaar is er een hoop gegroeid en geleerd op het dak. Zo is er een boel ervaring opgedaan over welke landbouwgewassen er eigenlijk te telen zijn op 20 meter hoogte, midden in het centrum van Rotterdam. De teelomstandigheden zijn vergelijkbaar met een mediterraan klimaat: zeer droog en veel wind. Daarom telen ze er veel kruiden (munt, citroenverbena, lavendel), knolgewassen (aardpeer, rode biet, peen, radijs), looksoorten (ui, prei, knoflook) en sterke planten als courgette, rabarber en pompoen. Verder leven er vier bijenvolken en is er naast de moestuin ook een heemtuin gecreëerd, een tuin met alleen van oorsprong Nederlandse planten.
Iedere vrijdagochtend werken er vrijwilligers op de DakAkker samen met Wouter Bauman die hier alles leren over “daklandbouw”. Bijvoorbeeld zaaien, oogsten, het draaien van de honing en het onderhouden van een grote dakmoestuin. Verder zijn er regelmatig bijscholingen en vrijwilligersactiviteiten zoals gezamenlijke maaltijden, dakevenementen en oogstfeesten.
“We hebben veel geleerd met vallen en opstaan”, vertelt Wouter Bauman. “Tegenwoordig moeten we uitkijken dat we niet ten onder gaan aan ons eigen succes. We krijgen namelijk veel verzoeken van fotografen en veel media om langs te komen. De vrijwilligers hebben daar niet altijd behoefte aan omdat ze ook wel eens een ochtendje rustig willen tuinieren.”
De DakAkker(s) van de toekomst
Wouter Bauman hoopt dat ze nog heel lang door kunnen gaan met wat ze doen: mensen inspireren en blijven experimenteren. Voor mensen die zelf aan de slag willen met een dakakker geeft hij de volgende tips:
“Als je platte dak sterk genoeg is om extra gewicht te dragen, dan kan je een dakakker beginnen. Zorg ervoor dat de wortels van de planten niet in contact met je dakbedekking kunnen komen en zorg dat het water goed kan weglopen. Dan nog een paar groene vingers en dan ben je een heel eind.”
“Verder is het belangrijk om planten neer te zetten die niet zo groot worden. Anders worden ze omgeblazen door de wind. Kruiden doen het goed en eetbare bloemen maken je dak naast een smakelijk, ook nog eens een fleurig geheel!”
Het dak op
Wil jij graag het DakAkker bezoeken? Dat kan helaas niet zomaar. De DakAkker is namelijk (meestal) niet toegankelijk voor het publiek. Je kunt er wel langs voor activiteiten of je aanmelden voor een (betaalde) groepsrondleiding. Wil je vooral graag proeven wat voor lekkers er allemaal van het dak komt? Dat kan gelukkig bij het DakCafé.
Wil je liever zelf een project starten en inspiratie op doen? Kijk dan eens op de site van Rooftop Revolution voor tips over hoe je zelf een (buurt)daktuin kunt beginnen.
Meer weten over De DakAkker? Klik dan hier voor de site en Facebookpagina of bekijk het filmpje hier boven.
Ben of ken jij iemand die ook aan een inspirerend initiatief werkt? Dan kan je ons een mailtje sturen op redactie@hetkanwel.nl. Als je in het onderwerp ‘inspirerende initiatieven’ zet komt het bij de juiste persoon terecht. We zijn benieuwd!
Alle prachtige afbeeldingen zijn van DakAkker
