Het is welbekend dat de natuur onder druk staat en ecosystemen verdwijnen of degraderen. Gelukkig laten projecten als Ecosystem Restoration Camps zien dat het anders kan. Met kampen over de hele wereld zetten honderden mensen zich in voor het herstellen van ecosystemen, nu ook in Nederland. Bij Camp King’s Garden in Friesland kun je de handen uit de mouwen steken voor het herstellen van biodiversiteit.
Kampen voor natuurherstel
In 2016 werd Ecosystem Restoration Camps opgericht met het eerste kamp genaamd Altiplano, in Zuid-Spanje. In dit droge gebied is veel land aan het verwoestijnen doordat intensieve landbouw het land uitput en daarmee het natuurlijke landschap verdwijnt. Dat kon anders, dacht John. D. Liu, die als documentairemaker projecten filmde waarbij verdroogde gebieden weer groene oases werden. Bij Ecosystem Restoration Camps worden verschillende soorten ecosystemen herstelt in hun oorspronkelijke staat, met de hulp van vrijwilligers die kamperen op die plek. Ondertussen zijn er kampen over de hele wereld: van het herplanten van mangroves in Kenya tot het aanleggen van voedselbossen in Zuid-Afrika en het leren over het verwilderen van natuurin Engeland. En het leukste? Iedereen kan een handje helpen!
Wat doe je dan bij een kamp?
Zo ging ik zelf afgelopen voorjaar naar Zuid-Spanje om te ervaren wat je zoal doet in zo’n kamp. Ik ging naar kamp Altiplano, gelegen in de hoge steppe in de regio van Murcia. De regio Murcia ervaart als geen ander de problemen van ontbossing, intensieve agricultuur, water exploitatie en klimaatverandering. Met een semi-droog steppeklimaat kan het er in de zomer ontzettend warm worden (denk 40 graden en hoger) en regent het maar weinig (<300 mm/jaar). Het landschap gaat daarom steeds meer op een woestijn lijken. En juist die natuurlijke vegetatie is zo belangrijk om het water vast te houden, voor schaduw te zorgen en de bodem gezond te houden. Op het kamp zelf wordt hard gewerkt aan het herstellen van een verlaten graanveld van 5 hectare. Maar daarbovenop werken ze mee aan het lokale initiatief Alvelal, met als doel 620,000 hectare land in de regio te herstellen. Daarmee streven ze naar gezonde ecosystemen die bestaan uit een netwerk van biodiverse boerderijen en natuurlijke gebieden die de regio zullen beschermen tegen de verdere gevolgen van de opwarming van de aarde.
Eind maart werd ik warm ontvangen door een kleine groep vrijwilligers, die ook wel “campers” genoemd worden. Met ecotoiletten, minimalistische slaaphutjes en de dichtstbijzijnde stad op zo’n half uur rijden, voelde ik me ook écht een camper. Het werk was gevarieerd, zo plantten we bijvoorbeeld inheemse bomen en kruiden, maakten we systemen om water op te vangen en pasten we verschillende regeneratieve landbouwtechnieken toe. Dit alles om de bodem, water en biodiversiteit te verbeteren. Het geeft zo’n voldaan gevoel om met je handen bezig te zijn en het leukste is dat je het niet alleen doet. Zo heb ik een diverse groep mensen leren kennen waar ik veel van heb geleerd en veel lol mee heb gehad. Bovendien kan je goed tot rust komen in het serene, heuvelachtige landschap. Ideaal dus (moet je natuurlijk wel een beetje van kamperen houden).
Eerste kamp in Nederland
Tegenwoordig is er ook een kamp in Nederland. Camp King’s Garden (ook wel Kening in het Fries) organiseert ook kampen. Het initiatief Kening bestaat al een tijdje en heeft haar wortels in Friesland, maar wil uiteindelijk door heel Nederland natuur herstellen. Sinds kort zijn ze aangesloten bij Ecosystem Restoration Camps, zodat er nog meer vrijwilligers aansluiten bij hun projecten. Camp King’s garden organiseert verschillende kampen die variëren van duur en locatie, een mobiel kamp dus, waar je kan meehelpen met het herstellen van natuur. Momenteel focussen ze zich op het herstellen en verbeteren van kruidenrijke weilanden, waterbeheersystemen, fruitboomgaarden en vegetatie langs de weg. Een leuke mix aan projecten dus die per plek weer verschillen. Een rode draad door al de projecten is het herstellen van biodiversiteit. Zo werden er in 2021 onder andere fruitbomen geplant voor meer habitat voor de spotvogel en werden graslanden diverser gemaakt voor de grutto (de “Kening” van de weilanden). King’s Garden kan alle hulp gebruiken bij de toekomstige kampen die georganiseerd zullen worden. Een uitgelezen kans dus om meer te leren over de Nederlandse natuur. Ik zou zeggen: trek je regenlaarzen maar aan en gaan!
Nieuwsgierig geworden naar Camp King’s Garden of één van de andere kampen? Check dan de website van Ecosystem Restoration Camp of volg de Facebook pagina om op de hoogte te blijven van volgende kamp-ervaringen.
Lees ook het verhaal van Matthijs en Daan, die samen de natuur in Nederland herstellen door thee te maken van (on)kruid.