Afrika vergroenen naast je Nederlandse kantoorbaan van negen tot vijf? In de afgelopen tien jaar plantte Roeland Lelieveld 30.000 bomen in Kenia, van zijn eigen spaargeld. “Als je doet waar je in gelooft, pakt het goed uit.”
Als je de wereld een beetje mooier wil maken met jouw droom, hoef je je leven echt niet volledig op de schop te nemen. Roeland Lelieveld gooide het roer juist níet om. Al tien jaar plant hij samen met lokale boeren bomen in Kenia, terwijl hij in Den Haag vrijwel fulltime werkt als adviseur duurzaamheid. “Dankzij mijn activiteiten in Kenia heb ik me meer in mijn werk ontwikkeld.” Samen met hetkanWEL blikt hij terug op tien jaar bomen planten.
Bomen in Kenia
“Alsof je de hele dag verliefd bent op een omgeving.” Zo beschrijft Roeland zijn eerste bezoek aan Kenia. Hij belandde er als negentienjarige tijdens een stage als hovenier. In het uitgestrekte landschap voelde hij zich als een vis in het water. Tegelijkertijd schrok de natuurliefhebber van de ontbossing en erosie die het landschap zichtbaar kapot maakten. “Daar moest ik iets mee.” Samen met een Keniaanse mede-stagiaire dacht hij een plan uit. Het opnieuw planten van bomen kon helpen om de natuur te herstellen door regenwater in de grond vast te houden.
Vasthoudend
Terug in Nederland liet deze droom hem niet los. “Op andere mensen kom ik waarschijnlijk over als heel gedreven. Ik houd vast aan wat ik echt leuk vind en ga daar honderd procent voor.” Hij verruilde een fysiek zware baan bij een aannemer voor een functie bij de gemeente. Zo hield hij energie over om in de avonduren aan zijn projectplan te werken. Van zijn inkomen bij de gemeente spaarde hij het benodigde geld bijeen. “Ook bleef ik tot mijn vijfentwintigste bij mijn moeder wonen, zo hield ik mijn vaste lasten laag.”
Verwoestijning omkeren
In 2010 had hij 20.000 euro aan spaargeld bij elkaar. Genoeg om Africa Wood Grow (AWG) te starten. Met zijn Keniaanse contact Daniel Muvali ging hij aan de slag in de provincie Kitui rondom een lange rivier. Het gebied kent een lange geschiedenis van ontbossing. Als Roeland mij een foto van de rivier toont, zie ik water met een bruine modderkleur. “Bij regenval spoelt vruchtbare grond weg, de rivier in”, licht hij toe. “De sponswerking die de bodem oorspronkelijk had, is verloren gegaan. Het gevolg is verwoestijning. Dat proberen we tegen te gaan door 600 vierkante kilometer te beplanten in samenwerking met lokale boeren.”
Bananen en papaja’s
En met succes. Inmiddels hebben 34 boeren een deel van hun eigen land met bomen beplant. AWG bekostigt de aanschaf en bescherming van de bomen, de benodigde infrastructuur en training. “We helpen de boeren om een overstap te maken van monocultuur landbouw naar agroforestry, een combinatie van land- en bosbouw. Tussen de bomen in verbouwen de boeren voedselgewassen zoals bananen en papaja’s.”
Met de groei van de bomen ziet Roeland leven terugkeren. “Vogels bouwen nesten, kikkers kruipen in de papajaplanten… De biodiversiteit neemt toe. Evenals de sponswerking van de grond. In plaats van af te vloeien zakt het water nu weer naar beneden.”
Veerkrachtige boeren
Dankzij de biodiversiteit neemt ook de veerkracht van de boeren toe. Door een diverser assortiment krijgen ze een stabieler inkomen en lopen ze minder risico. Hoe slagen Roeland en zijn compagnon erin hen bij AWG te betrekken? “Doordat ik er al tien jaar kom, heb ik een vertrouwensband opgebouwd. Het helpt dat wij het project op een laagdrempelige manier opbouwen. In plaats van grote Rangerovers, maken wij net als de lokale bevolking gebruik van karren met ossen voor transport. Wij beschikken niet over een eigen auto of wagenpark en ook niet over een fancy kantoor in Nairobi. ”
Doen waar je in gelooft
“Om het hoofd te kunnen bieden aan de verdroging in Afrika hebben we miljoenen nodig voor bebossing. Of ik daar wel eens moedeloos van word? Nee, ik kijk altijd naar wat ik al teweeg heb gebracht. Het kan wel! Dat geeft juist hoop. Het bevestigt voor mij dat je moet doen waarin je gelooft. Vervolgens zorgt de omgeving ervoor dat het goed uitpakt, daar ben ik van overtuigd. Ik krijg zoveel positieve reacties en verrassende donaties. Daarom is mijn motto tijdens presentaties: doe iets waar je warm voor loopt. Wat jij belangrijk vindt en bijdraagt aan het grote geheel!”
Tip tot slot
“Vraag je je af: wat kan ik nou doen? Je kunt natuurlijk altijd een donatie maken aan AWG. Maar liever heb ik nog dat je kijkt wat je in je eigen omgeving kunt doen om verdroging tegen te gaan. Denk aan het vergroenen van je gevel of (schuur)dak. Of wip een paar tegels uit je tuin!”
Lees meer over AWG en help een boer een bomenboer te worden via africawoodgrow.org