Dit zijn de alternatieven voor aardgas

Het duurt nog even, maar één ding is zeker: we gaan met z’n allen van het gas af. In 2030 is het de bedoeling dat anderhalf miljoen woningen zonder gas zitten en in 2050 willen we heel Nederland van het gas af hebben. Wat daarvoor in de plaats komt, is nog onzeker. Er wordt volop geëxperimenteerd met verschillende ‘nieuwe’ warmtebronnen zoals aardwarmte, waterstof en restwarmte. Ook wordt er gezocht naar duurzame manieren om zonne-energie langer op te slaan. We zetten de alternatieven voor aardgas nog één keer voor je op een rij: 

Aardwarmte

Bij aardwarmte maak je gebruik van de warmte, die in de aarde ligt opgeslagen. Simpel gezegd pomp je water via een buis naar een diepte van ongeveer twee à drie kilometer om het daarna weer verwarmd omhoog te pompen. In Nederland verwarmen we momenteel vooral tuinbouwkassen op deze manier. Maar er worden ook proeven gedaan met het verwarmen van woningen met aardwarmte, zoals in de stad Den Haag. In het masterplan aardwarmte in Nederland staat dat we in 2030 zo’n 175 aardwarmteprojecten in ontwikkeling willen hebben.

Er zijn natuurlijk ook kritiekpunten. Voor aardwarmte moet namelijk wel geboord worden en dat is nou precies waar het in Groningen misging. Niet elke ondergrond is daar ook geschikt voor. In 2018 waarschuwde toezichthouder SodM (Staatstoezicht op de Mijnen) al voor een ‘zwak ontwikkelde veiligheidscultuur’ in de onervaren sector. Zo werden er drie projecten stil gelegd, omdat de waterbuizen gingen roesten door het zout in de bodem.

Restwarmte

Het opwarmen van huizen met restwarmte krijgt steeds meer aandacht. In 2015 werden huizen in een woonwijk in Nijmegen opgewarmd met de restwarmte van een vuilverbrander uit de omgeving. In Maastricht warmt een papierfabriek kantoren en woningen op. En in september schreven we nog over een project waarbij 450 huizen in Noord Londen verwarmd worden met restwarmte uit de metro.

Restwarmte is warmte die vrijkomt bij industriële processen en die normaal gesproken verloren gaat. In 2018 schreef het Parool nog dat er in Nederland net zoveel restwarmte verloren gaat als Nederlandse huishoudens aan warmte nodig hebben. Restwarmte kan op een makkelijk manier gedistribueerd worden via een warmtenet, maar een warmtenet lijkt nou juist niet zo populair te zijn bij de consument. De gehoorde kritiek is vaak dat je duurder uit bent, omdat de vaste kosten relatief hoog zijn en niet in verhouding staan met de verbruikskosten. Dat zou op te lossen moeten zijn, zou je zeggen.

Waterstof

Er gaan steeds meer stemmen op om onze huizen met waterstof te verwarmen. Uit onderzoek blijkt namelijk dat het huidige aardgasnetwerk met een paar kleine aanpassingen prima gebruikt kan worden gemaakt voor de verspreiding van waterstof. Er is wel een andere brander nodig voor waterstof. In de meeste gevallen betekent dit dus, dat er een nieuwe Cv-ketel moet komen. Maar bij die verbranding komt geen CO2 vrij, zoals bij aardgas natuurlijk wel het geval is.

Punt is wel dat waterstof gemaakt moet worden en daar is elektriciteit voor nodig. Als die elektriciteit van zonne-energie of windenergie komt, levert dat geen schadelijke CO2-uitstoot op. Maar of dit haalbaar is en hoeveel dit gaat kosten, lijkt nog onduidelijk.

Zonne-energie

Volgens het vorige maand verschenen rapport van het Internationaal Energie Agentschap IEA zal het aantal zonnepanelen wereldwijd verdubbelen tot 100 miljoen in 2024. En daarbij lopen (volgens IEA) Nederland, België en Californië voorop. Dit heeft onder meer te maken met de kostendaling van het installeren van zonnepanelen, waarbij subsidies natuurlijk een grote rol spelen.

Het CBS maakte eerder dit jaar al bekend dat er in 2018 1,5 gigawatt aan zonnepanelen is bijgekomen. Dat is voldoende om 460.000 huishoudens een heel jaar van stroom te voorzien. Deze stijging komt onder meer door bedrijven, die grote zonnedaken aanlegden, maar ook door een verdrievoudiging van het aantal zonneparken.

Ander goed nieuws op het gebied van zonne-energie: wetenschappers in Zweden zeggen een molecuul te hebben ontwikkeld, die zonne-energie decennialang kan opslaan. Dat geeft toch hoop voor een duurzame energietoekomst, waarbij waterstof misschien dan toch haalbaar wordt.

Windenergie

Zoals gezegd zorgt zonne-energie volgens het IEA de komende jaren voor meer dan de helft van de stijging van duurzame energie. Windmolens op het land zorgen voor een kwart, terwijl windparken op zee voor slechts 4% zorgen. Toch zal het aantal windparken op zee wereldwijd verdrievoudigen voor 2024 is de voorspelling.

De bouw van windmolens gaat in Nederland niet zonder slag of stoot. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding had het op een gegeven moment zelfs over ‘windmolenextremisme’. Bewoners zijn bang voor geluidsoverlast en slagschaduw.  En het Planbureau voor de Leefomgeving kwam deze week met een rapport waarin ze stelden, dat het Nederlandse landschap verrommelt door de komst van windmolens, zonneparken, datacentra en distributieparken.

Toch wordt Nederland vaak het land van de windenergie genoemd. Dat blijkt ook maar weer eens uit het feit dat vorige maand 15% meer windenergie werd opgewekt dan in oktober 2018. Maar dat ligt natuurlijk ook aan de grillige maand. Hoewel de zon vorige maand minder scheen dan het jaar ervoor werd er toch 5% meer zonne-energie opgewekt, dankzij het groeiend aantal panelen.

Kernenergie

Kernenergie is lange tijd een onbespreekbaar onderwerp geweest voor velen, maar vorig jaar zette Arjen Lubach het onderwerp eigenhandig weer op de kaart. Naast zonne-energie en windenergie noemde hij kernenergie als derde optie om op een schone en duurzame manier energie op te wekken. Het levert namelijk vrijwel geen CO2-uitstoot op, het is relatief goedkoop, we kunnen het in eigen land produceren en het is een betrouwbaarder leverancier van energie dan zonne- en windenergie (die natuurlijk afhankelijk zijn van het weer).

Maar er zijn ook grote bezwaren tegen kernenergie. De belangrijkste is misschien wel dat we tot op heden geen oplossing hebben gevonden voor het kernafval. Dit afval is hoogradioactief en kan dus gevaarlijk zijn voor het milieu en de gezondheid van de mens. Een ander belangrijk argument is, dat het bouwen van een kerncentrale minimaal tien jaar duurt. Op de korte termijn biedt het dus geen oplossing. En als er ooit een ramp gebeurt met zo’n centrale, werken de gevolgen nog generaties lang door.

Wat denk jij: wat zijn de beste alternatieven voor aardgas en waar halen we in de toekomst onze energie vandaan? Laat het ons weten door hieronder een reactie achter te laten. 

Over de schrijver

27 gedachten over “Dit zijn de alternatieven voor aardgas”

  1. Ik ben een groot voorstander van kernenergie. Maar dan niet op de helaas verkeerd gekozen Pressurized Water Reactor (PWR) maar op de Molten Salt Reactor (MSR). De eerste is niet veilig genoeg, de tweede is ZEER VEILIG. Hij is “Walk away safe” en je kunt er nauwelijks plutonium in maken tegen een lager prijs dan met PWR.
    Neem eens de tijd om deze TEDx te bekijken https://www.youtube.com/watch?v=C2tWXaMm94Q

    Een groot voordeel van de MSR is, dat de geringe hoeveelheid restmateriaal na 300 jaar “uitgewerkt” is in tegenstelling tot de restafval van de PWR die 100.000 jaar moet worden opgeborgen. Dan is er nóg een voordeel: die afval van de PWR kan worden gebruikt in de MSR en verandert dan ook in een stof die maar 300 jaar hoeft te worden opgeborgen. Dus het mes snijd aan vele kanten.

    Als we de wereld voor heel veel, nu arme, toekomstige wereldburgers willen helpen verbeteren toon je dan net als ik een pleitbezorger van MSR.

  2. Ik geloof ook dat het een stuk minder kan met energieverbruik in huis. En dan vooral waar het gaat om directe verwarming. Een centraal probleem is dat iedereen baas is in eigen huis en je niemand mag vertellen hoe hij hiermee om moet gaan. Maar bij bijvoorbeeld auto’s stellen we wel overheidsregels over de zuinifheid en schoonheid van het systeem, en heffen we accijns op de brandstof. Ik vind dat de onbeperkte vrijheid in het verbruik van verwarmingsenergie ingeperkt kan worden. Ofwel door de installatie te begrenzen op een bepaald verbruik of temperatuur, of door een getrapte heffing op het gemeten energieverbruik. Je betaald dan een hogere prijs voor de energie die je meer verbruikt dan nodig zou moeten zijn voor een normaal leefklimaat.

    Daarmee kom ik op het onderwerp “normaal leefklimaat”. De standaard leeftemperatuur word nu aangehouden en berekend op 20 graden. Dit is een heel fijne verworvenheid van de late 20e eeuw, maar niet echt houdbaar als je kijkt naar ons energiebudget. Ik vind dat het normaler is om mee te geen met de seizoenen, en voor de winter een basistemperatuur aan te houden van 15 graden. Dit is gezonder voor de mens, en voor de energierekening. Als je dit aanvult met een goede ventilatie met warmteterugwinning bespaar je al minstens 50% op het energieverbruik, mogelijk een stuk meer.

    Want met de huidige winters en de goede isolatie van onze woningen heb je dan nauwelijks nog verwarming nodig. De CV kan dus uit, alleen op de koudste dagen zul je nog een beetje moeten bijverwarmen. Dat kan via elektrische vloer en wandverwarming, of beter nog, elektrische stoel en bankverwarming. Mijn motto is: verwarm jezelf, niet je huis.

    Wat je dan nog aan verwarming zou willen doen, kan in de gebruikelijke nederlandse context heel goed dmv een centrale buurt-aardwarmteinstallatie. Een centrale unit voor de hele straat, die ‘s winters wat warmte kan leveren en ‘s zomers wat koelte.

    Huizen die hier minder geschikt voor zijn kunnen gebruik maken van direct elektrische verwarming, zolang je maar zorgt dat de energiebehoefte niet te hoog ligt. Dus enigzins isoleren en niet warmer stoken dan 15 graden.

    Als het gaat om waar deze elektriciteit dan vandaan komt: dit is een heel andere vraag, en een ander debat. Ik zie nog veel mogelijkheden voor duurzame energie, Bijvoorbeeld de Oosterscheldekering gebruiken als getijdecentrale. Dit kan door turbines voor de doorlaatopeningen te plaatsen. Een complexe zaak maar met een geweldige energieopbrengst! Hetzelfde geld voor bijvoorbeeld osmosecentrales langs de afsluitdijk (chemo-elektrisch spanningsverschil tussen zout en zoetwater) en natuurlijk: zonneenergie.

    Maar in mijn eigen blijft het veel en veel beter minder energie te gebruiken dan nieuwe bronnen te gaan aanboren. En dat kan bijna iedereen, zonder investering! Ik leef op een beperkt budget en heb mijn CO² verbruik in 2 jaar teruggebracht naar ca.20% of minder, alleen door te minderen in die zaken die iedereen vanzelfsprekend vind, maar het niet zijn.

    Dit is onze grootste vijand: het idee van vanzelfsprekendheid vam de status quo.

  3. ik ben voor in eerste instantie voor waterstof, op lange termijn kerncentrale of zout centrale, tegen die tijd hebben
    wetenschappers in Delft een oplossing gevonden voor het afval
    geen verziekende windmolens en bio centrales dat ten kosten gaat van onze bossen

  4. Alle gevaarlijke oplossingen, niet doen.
    Laten we de wereld veiliger en schoner maken, niks geleerd van Tjernobyl en Japan.
    Laat de technici goede technologie maken zodat onze kinderen en kleinkinderen ook nog een mooi leven hebben.

  5. Beste mensen,
    Het huidige stikstof probleem is gekomen met de komst van de Wgv eind 2006, velen hebben gewaarschuwd dat hierdoor enorme problemen zijn gekomen voor de gezondheid in Nederland. Vorral het CDA en de VVD waren doof en schoven het ontstane probleem vooruit, nu overschakelen naar waterstof is d oplossing!, CV ketels hiervoor zijn er al, waterstof kan d.m.v. Zonnepanelen worden gemaakt en ook opgeslagen voor de winter.
    Den Haag neem mensen op de werkvloer serieus, geef steun waar het nodig is!.

  6. We moeten stoppen met energievoorziening die aanbodgericht en/of schadelijk is. Dus stoppen met windmolens, biomassa en PV-panelen. Hier gaan we het energieprobleem niet mee oplossen.

    We moeten stoppen met peperdure matige oplossingen, dus stoppen met warmtepompen in bestaande huizen en met EV’s met hun lange laadtijd, hoge gewicht en lage actieradius.

    Verscheur het klimaatakkoord, en start met waterstofgas, waterstofpanelen, waterstofauto’s, brandstofcellen in de woning, waterstofpanelen op het dak, vloeistoffen die waterstof opnemen, kerncentrales als betrouwbare en veiligste stroomvoorziening en OV, scheepvaart en landbouwmachines op waterstof.

  7. Geen woord over de Trias Energetica? Geen woord over het radicaal reduceren van de warmtebehoefte in de gebouwde omgeving? Geen aandacht voor 80% van de totale energie? Nooit gedacht aan 90% reductie van die 80% energiebehoefte (warmte)?

    De redactie mag mij benaderen en is bij deze uitgenodigd voor een gesprek bij ons op kantoor, gratis en voor niets.

    1. Wind- en zonneenergie iit de Sahara ( ” woestijnstroom”) ter plaatse omgezet in waterstof en getransporteerd naar ons land kan ee goede constante levering van duurzame energie verzirgen.
      Ook goed voo de economie in de NoordAfrikaanse landen.

        1. Nu halen we olie uit soortgelijke instabiele landen en gas uit Rusland. Dus dat maakt m.i. weinig verschil. En wellicht geeft het die landen de kans, door de toegenomen werkgelegenheid en inkomsten, stabiel te worden.

  8. Ik verwarm mijn huis met A+++ Split Airco’s en die lachen de cv ketel uit met verwarmen ( zo goed koop ) alleen ze kunnen geen warm tap water, dus mijn cv op aardgas blijft wel voor warm tap water.

    Volgende keer Split/Multi Airco’s in je lijst zetten !!!

    1. Ook wij hebben de A+++ airco’s (Daikin) + zonnepanelen Voor warm water hebben we een kleine boiler.
      Resultaat : geen gasgebruik. Energiekosten = 26 euro per maand !!

      1. Dat is inderdaad goedkoop. Kunt u misschien iets meer vertellen over het aantal zonpanelen, de grootte van uw huis, installatiekosten, onderhoudskosten pj en verbruik elektra?

        Zelf heb ik een tussenwoning (B-Label) uit 1975 zelf zo efficiënt mogelijk geïsoleerd, het volume is 400m3 met 9 zonpanelen. Het gas verbruik is thans 1000m3 per jaar en kost €900,= per jaar. Elektra verbruik/opbrengst is 2500kW, kosten per saldo nul.

        Door deels teruggave van de energiebelasting per huishouding ca €300,= zijn de netto kosten voor energie €50,= per maand.

        Installatiekosten: zonpanelen €3200,= en CV €1200,= onderhoud CV € 75,= pj.

      1. GELUL lees zelf na op internet, niet beschikbaar voor 2050!! en Het grootste deel daarvan is na tien jaar nauwelijks radioactief meer, en een klein deel (ongeveer 20 procent) moet 300 jaar bewaard worden. 20% is 1/5de en geen klein deel

  9. Ik denk dat er nog ontzettend veel bezuinigd kan worden op het gebruik van energie. Overal worden apparaten voor verzonnen, terwijl ook heel veel met de hand kan. Stel dat we het aantal apparaten per huishouden beperken en dat alle onzinapparaten verboden gaan worden. Verder kun je bij kantoren ook een enorme slag slaan. Dag en nacht branden er lampen en loeit de verwarming. Minder groenten en fruit uit kassen voor de export, maar uitsluitend voor lokaal gebruik. Geen bloemen in kassen kweken, nergens voor nodig. De energiehonger zal eerst gestild moeten worden en laten we meer terug gaan naar de allereerste levensbehoeftes. De rest is ruis en kan dus weg. Zelfs dan kan je nog een leuk leven hebben.

    1. Zelf verwarmen we ons huis al 23 jaar met een mix van zon en biomassa. Veel mensen in oudere afgelegen woningen zullen wel voor hout moeten kiezen als gas niet meer mag en elektriciteit niet gaat vanwege de grote energie behoefte

      1. Wie zal mij verbieden een Butagas tank in de achtertuin te zetten ?
        “Van het gas af” wil niet zeggen, dat er nergens geen gas meer is te verkrijgen, of niet ?
        Er rijden ook auto’s op gas , nee ? En, onlangs is de North Pipeline o.i.d. in gebruik genomen, dan wel dat gaat definitief volgend jaar gebeuren. Daarmee wordt Duitsland met nog meer gas uit Rusland beleverd. Kan Nederland ook. Noorwegen heeft ook gas ‘over’.
        Ik heb begrepen, dat daarvoor wel een fabriek moet worden gebouwd, om het om te zetten in dezelfde soort calorische waarde als uit Groningen.

Reacties zijn gesloten.